Bảo đảm hiệu quả thực hiện trợ giúp pháp lý cho người yếu thế trong xã hội

Trợ giúp pháp lý là chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước. (Ảnh minh họa)
Trợ giúp pháp lý là chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Trợ giúp pháp lý được xác định là trách nhiệm của Nhà nước vừa thể hiện truyền thống đạo lý, tính nhân văn của người Việt Nam và lại vừa thể hiện trách nhiệm cao cả của Nhà nước trong việc bảo đảm các quyền con người. Chính sách nhân văn càng rõ hơn khi giúp được những người yếu thế trong xã hội bảo vệ được quyền lợi của mình.

Giúp người yếu thế bảo vệ quyền lợi hợp pháp

Nhiều vụ việc tham gia tố tụng do người thực hiện trợ giúp pháp lý (TGPL) thực hiện đạt hiệu quả, có nhiều vụ án được tuyên mức án nhẹ hơn hoặc chuyển tội danh hay thay đổi khung hình phạt thấp hơn so với mức đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân, thậm chí có những vụ việc được tuyên trắng án, qua đó bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được TGPL.

Như vụ việc ở Hà Nội, do thiếu hiểu biết nên ông Đ là người khiếm thị, gần 70 tuổi vay 200 triệu đồng, ký hợp đồng ủy quyền cho người cho vay với nội dung là trong vòng 20 tháng mà ông không trả số tiền đã vay thì người cho vay toàn quyền định đoạt đối với mảnh đất của ông. Sau 20 tháng ông Đ không trả được tiền vay, người vay đã bán đất của ông.

Trung tâm TGPL Hà Nội đã tìm được người đứng tên sở hữu đất. Trợ giúp viên pháp lý thực hiện vụ việc khẳng định việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất là trái với văn bản cam kết và việc ký hợp đồng công chứng chuyển nhượng đất là chưa đúng pháp luật nên đã mời các bên đến phân tích và tiến hành hòa giải. Sau buổi hòa giải người mua đất đã nhất trí ký các giấy tờ để chuyển lại tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Đ.

Hay vụ việc tại Bình Thuận: Bản Cáo trạng số 05/CT-VKSBA-HS ngày 03/7/2019 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Bác Ái truy tố Đ. về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” theo khoản 1 Điều 232 Bộ luật Hình sự 2015. Khi được phân công bào chữa cho bị cáo, Trợ giúp viên pháp lý đã nghiên cứu toàn diện hồ sơ vụ án và nhận thấy Viện Kiểm sát viện dẫn và áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 là không phù hợp và gây bất lợi cho bị cáo.

Trợ giúp viên đề nghị Tòa án trả hồ sơ để điều tra bổ sung theo hướng áp dụng Bộ luật Hình sự năm 1999 theo hướng Đ. không phạm tội hình sự. Trên cơ sở kiến nghị này, Tòa án đã trả hồ sơ cho Cơ quan Công an, Viện kiểm sát để điều tra bổ sung. Kết quả cuối cùng của vụ án này là Viện kiểm sát không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Đ.

Đề ra các hoạt động TGPL cụ thể cho người yếu thế

Nhiều địa phương trên cả nước rất chú trọng triển khai các hoạt động TGPL cho người yếu thế. Chẳng hạn, Trung tâm TGPL nhà nước Thái Nguyên trong gần 2 năm qua đã thụ lý 829 vụ việc, trong đó tư vấn pháp luật hơn 201 vụ việc, tham gia tố tụng 671 vụ việc, đại diện ngoài tố tụng 22 vụ việc. Các vụ việc được thụ lý và giải quyết đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật. Các Trợ giúp viên pháp lý, luật sư do Trung tâm chỉ định đã tận tâm, nhiệt huyết, trách nhiệm, bảo vệ tốt quyền và lợi ích hợp pháp cho người được trợ giúp. Qua đó góp phần hạn chế thấp nhất các trường hợp oan sai, góp phần nâng cao chất lượng giải quyết vụ án của các cơ quan tố tụng.

Hà Nam thì có nhiều hoạt động triển khai chính sách về TGPL cho người khuyết tật (NKT) có khó khăn về tài chính trên địa bàn tỉnh. Trung tâm đã phối hợp với Hội NKT tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức 15 buổi truyền thông, TGPL tại cơ sở cho NKT người thuộc diện TGPL tham gia. Tại hội nghị, nội dung phổ biến chính sách pháp luật có liên quan đến NKT được đề cập khá phong phú bao gồm: Luật TGPL; Luật NKT và các văn bản hướng dẫn thi hành; các chính sách liên quan trực tiếp tới NKT trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục và đào tạo, lao động, việc làm, bảo trợ xã hội... các thủ tục hành chính để hưởng các chế độ liên quan đến khuyết tật.

Bên cạnh hoạt động tư vấn, truyền thông, TGPL, Trung tâm đã tiến hành phát hơn 20.000 tờ gấp về Luật TGPL và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Hiện nay, nhu cầu tìm hiểu pháp luật và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về pháp lý của người dân, nhất là người yếu thế (gồm trẻ em; NKT; nạn nhân bị mua bán người; nạn nhân bị bạo lực trên cơ sở giới…) ngày càng tăng; yêu cầu về chất lượng, tính chuyên nghiệp của công tác trợ giúp cũng ngày càng cao.

Thiết nghĩ thời gian tới để khẳng định là điểm tựa pháp lý cho người yếu thế trên địa bàn tỉnh, các tổ chức thực hiện công tác TGPL cần tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả cung cấp dịch vụ TGPL; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thực hiện công tác này và tăng cường TGPL ở cơ sở nhằm giúp các đối tượng yếu thế tiếp cận tốt với dịch vụ TGPL. Tiếp tục đánh giá chất lượng vụ việc TGPL, qua đó có những điều chỉnh kịp thời nhằm nâng cao hiệu quả công tác này.

Theo đó, các hoạt động cụ thể cần triển khai là nghiên cứu và xây dựng các phương án TGPL cho người yếu thế thuộc diện được TGPL, đặc biệt là trẻ em gái, nạn nhân bạo lực gia đình, nạn nhân bị mua bán, nạn nhân bị xâm hại tình dục, bao gồm cả phương án nâng cao nhận thức cho người dân nói chung và các đối tượng nêu trên để hiểu biết và sử dụng dịch vụ TGPL thông qua các phương thức truyền thông có hiệu quả trực tiếp hoặc qua sử dụng công nghệ truyền thông phù hợp với đặc điểm của người được TGPL ở từng vùng miền.

Đồng thời, xây dựng chương trình và phương pháp TGPL cho trẻ em, đặc biệt với trẻ em bị xâm hại, nạn nhân bạo lực giới, nạn nhân bạo lực gia đình, NKT, người cao tuổi… Các hoạt động hỗ trợ này có thể gắn với các hoạt động TGPL trong xu hướng phát triển mô hình tố tụng thân thiện của Tòa Gia đình và người chưa thành niên của Việt Nam.

Tin cùng chuyên mục

Toàn cảnh cuộc họp.

Hoàn thiện quy định về phân cấp, phân quyền giữa trung ương và chính quyền địa phương

(PLVN) - Chiều 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức họp H ội đồng thẩm định hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) với sự chủ trì của Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh. Về phía cơ quan chủ trì lập đề nghị có Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cùng đại diện một số đơn vị thuộc Bộ.

Đọc thêm

Bộ Pháp điển Việt Nam: Giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách

Ông Nguyễn Duy Thắng, Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp.
(PLVN) - Bộ Pháp điển Việt Nam là một công cụ tra cứu pháp luật hữu ích trong Kỷ nguyên mới. Việc Công bố và đưa Bộ Pháp điển vào cuộc sống là một trong các giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách, giảm chi phí tuân thủ pháp luật đồng thời mở ra những nguồn lực, tạo nên sức mạnh, hiệu quả cao trong việc xây dựng, thực hiện chính sách pháp luật…

Đẩy mạnh xã hội hoá công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí”

Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ tư pháp Phan Hồng Nguyên phát biểu khai mạc Tọa đàm.
(PLVN) - Ngày 20/11/2024, tại tỉnh Sóc Trăng, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật - Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến thí điểm xây dựng mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí” với sự chủ trì của đồng chí Phan Hồng Nguyên – Phó Cục trưởng.

Xác định đúng và trúng giải pháp để đưa công tác xây dựng pháp luật lên tầm cao mới

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu khai mạc phiên họp.
(PLVN) - Ngày 21/11, Bộ Tư pháp tổ chức phiên họp Hội đồng khoa học Bộ với chủ đề “Nhận diện những vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của Bộ, ngành Tư pháp trên cơ sở các phát biểu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây và Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại buổi làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp”. Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chủ trì phiên họp. Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc và Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Thư ký thi hành án Trần Văn Toán và những kỷ niệm “cưỡng chế” nhớ đời!

Anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.
(PLVN) -“Phải nhìn nhận, trong giai đoạn hiện nay hoạt động Thi hành án dân sự (THADS) vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn nhất định, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm cho đội ngũ Chấp hành viên khi tổ chức thi hành án” là chia sẻ của anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.

TS Lê Việt Nga: Người góp sức mở những “cung đường” cho hàng Việt vươn xa

TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương)
(PLVN) -  Chỉ từ một lời “rủ rê” mà TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có 13 năm gắn bó với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ cuộc vận động này, cùng với nỗ lực, nhiệt huyết và tình yêu với hàng Việt của TS. Lê Việt Nga mà hàng Việt đã có một “cuộc trường chinh vạn dặm” vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất hiện trên kệ những hệ thống siêu thị lớn nhất trên thế giới…

Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận phiên họp.
(PLVN) -Ngày 20/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp
(PLVN) - Ngày 20/11, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị quán triệt và triển khai Thông báo số 108-TB/VPTW về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp và Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Chung sức, đồng lòng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chủ trì cuộc họp Thường trực Ban chỉ đạo, ngày 30/10/2024. Ảnh: TTXVN
(PLVN) -Sau gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, tình hình kinh tế - xã hội đất nước có bước chuyển mình mạnh mẽ, đột phá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bên cạnh những thành tựu to lớn, Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có tình trạng lãng phí, gây tác họa nghiêm trọng, lâu dài, khó khắc phục, cản trở đất nước vươn mình, giàu mạnh. Bởi vậy, hiện nay, Đảng, Nhà nước coi triệt bỏ lãng phí là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.

Cô giáo Lê Thị Lan Phương: “Người lái đò” thắp sáng tri thức pháp luật cho học sinh nơi dải đất biên cương

Cô giáo Lê Thị Lan Phương, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Cao Bằng
(PLVN) -Sau bao năm cống hiến cho sự nghiệp trồng người, cô giáo Lê Thị Lan Phương đã để lại nhiều dấu ấn cho các thế hệ học trò Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Cao Bằng. Cô vinh dự được nhận nhiều danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng như Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh (6 lần); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh ủy Cao Bằng, UBND tỉnh Cao Bằng.

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý
(PLVN) - Trong khuôn khổ dự án “Tăng cường Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế” do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ từ nguồn vốn của Quỹ phát triển xã hội Nhật Bản (JSDF), với tư cách là cơ quan chủ quản, ngày 19/11, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý – Phần về điều ước quốc tế, kinh nghiệm quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh: Tấm gương sáng trong phong trào thi đua yêu nước

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II
(PLVN) - PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh hiện là Phó Bí thư Đảng ủy; Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II - ông là một trong những cá nhân có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phong trào thi đua yêu nước. Trải qua hành trình sự nghiệp hơn 20 năm, ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm và thành tựu, góp phần vào sự phát triển của nền giáo dục chính trị tại Việt Nam.