Bảo đảm hiệu quả THA trong các vụ việc có “yếu tố” nước ngoài

Khảo sát giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động THADS tại cơ sở. (Ảnh minh họa)
Khảo sát giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động THADS tại cơ sở. (Ảnh minh họa)
(PLO) - Ở nhiều địa phương hiện nay đang thụ lý một số lượng lớn các vụ việc người phải thi hành án là người nước ngoài hoặc tài sản ở nước ngoài. Thực tế này đòi hỏi phải có giải pháp tháo gỡ để hạn chế được một cách tối đa tình trạng án tồn, án chậm xử lý do vướng “yếu tố” nước ngoài.

Những băn khoăn từ thực tế

Tại điểm i khoản 2 Điều 35 Luật Thi hành án dân sự (THADS) sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định: Cơ quan THADS cấp tỉnh có thẩm quyền thi hành các bản án, quyết định sau đây: Bản án, quyết định quy định tại khoản 1 Điều này mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp về thi hành án.

Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án sơ thẩm cấp huyện xét xử đối với các vụ việc liên quan đến công ty của các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam hoặc người Việt Nam đang cư trú tại nước ngoài thì cơ quan THADS cấp huyện khi nhận được bản án, quyết định do Tòa án chuyển sang thì có ra quyết định thi hành án đối với các khoản chủ động hay không? Có địa phương thì phản ánh thực trạng của mình là đang tồn nhiều vụ việc người phải thi hành án là người Trung Quốc do sau khi ra trại trở về Trung Quốc thì cơ quan THADS không thể thi hành án được.

Hay trong một bản án cụ thể là bản án hình sự sơ thẩm số 22/2013/HSST của TAND tỉnh Q quyết định buộc Công ty TNHH MTV vận tải hành khách trong và ngoài nước ANL, địa chỉ ở thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào phải nộp 7,77 triệu đồng án phí dân sự sơ thẩm; tiếp tục bồi thường 155,4 triệu đồng cho ông NT và khoản lãi suất chậm thi hành án theo mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định trên số tiền và thời gian chậm thi hành án; trả lại 01 xe ô tô nhãn hiệu YUTOM cho Công ty TNHH MTV vận tải hành khách trong và ngoài nước ANL; tiếp tục tạm giữ  xe ô tô biển kiểm soát U2-0199 để đảm bảo thi hành án.

Căn cứ bản án có hiệu lực pháp luật, đơn yêu cầu thi hành án của ông NT, Cục THADS tỉnh Q đã ra Quyết định thi hành án chủ động số 23/QĐ-CTHA và Quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu số 27/QĐ-CTHA cho thi hành đối với các khoản nêu trên. Do bên phải thi hành án ở nước ngoài nên Cục THADS tỉnh Q phải lập hồ sơ ủy thác tư pháp theo quy định của Luật Tương trợ tư pháp và các văn bản hướng dẫn thi hành. Sau khi lập hồ sơ ủy thác tư pháp, Cục THADS tỉnh Q gửi hồ sơ yêu cầu thực hiện tương trợ tư pháp về Bộ Tư pháp, thông qua Vụ Pháp luật quốc tế để thực hiện ủy thác tư pháp. Khó khăn, vướng mắc ở đây chính là trường hợp ủy thác lần đầu sau thời gian bao nhiêu lâu không nhận được kết quả thì sẽ tiếp tục ủy thác lần thứ hai? Trong trường hợp ủy thác lần thứ hai mà tiếp tục không nhận được hồi âm thì theo quy định, cơ quan THADS mới căn cứ vào những tài liệu đã có để giải quyết việc THADS theo quy định của pháp luật về THADS.

Gỡ vướng từ Tổng cục THADS

Có thể nói, việc THADS có yếu tố nước ngoài có những đặc điểm đặc thù, vì thế đối với những vụ việc THADS mà người phải thi hành án là người nước ngoài không còn ở Việt Nam (trong đó có người Trung Quốc) thì cơ quan THADS thực hiện như sau: Trường hợp thi hành nghĩa vụ về tài sản, cơ quan thi hành án phải thực hiện các thủ tục xử lý tài sản của người phải thi hành án có ở Việt Nam (nếu có) để thi hành án.

Trường hợp thi hành nghĩa vụ về nhân thân hoặc nghĩa vụ về tài sản nhưng người phải thi hành án không có, không còn tài sản tại Việt Nam, thì cơ quan thi hành án thực hiện việc yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp về dân sự trong thi hành án theo quy định tại Luật THADS và Luật Tương trợ tư pháp để thu thập chứng cứ xác minh về điều kiện thi hành án, thông báo, tống đạt giấy tờ về thi hành án và các yêu cầu tương trợ tư pháp khác về dân sự trong thi hành án. Căn cứ kết quả tương trợ tư pháp, tùy từng trường hợp cụ thể, cơ quan THADS giải quyết việc thi hành án theo quy định của Luật THADS như trả lại đơn yêu cầu thi hành án, hoãn thi hành án, đề nghị xét miễn, giảm thi hành án, đình chỉ thi hành án.

Còn đối với vướng mắc liên quan đến điểm i khoản 2 Điều 35 Luật THADS, Tổng cục THADS phân tích: Tại khoản 3 Điều 35 và điểm c khoản 1 Điều 36 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định về thẩm quyền giải quyết đối với những tranh chấp, yêu cầu mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp tỉnh. Do vậy, trong những trường hợp mà đương sự ở nước ngoài thì cơ quan THADS cần có văn bản đề nghị Tòa án xem xét xác định đương sự ở nước ngoài hay ở Việt Nam. Trường hợp Tòa án vẫn xác định đương sự đang ở Việt Nam thì cơ quan THADS cấp huyện ra quyết định thi hành án. Trường hợp đương sự ở nước ngoài thì cơ quan thi hành án chuyển hồ sơ để Cục THADS ra quyết định thi hành án và tổ chức thi hành.

Riêng đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) được thành lập và hoạt động tại Việt Nam (mặc dù đại diện theo pháp luật là người nước ngoài) thì vẫn được coi là doanh nghiệp Việt Nam và thuộc thẩm quyền thi hành án của cơ quan THADS cấp huyện. 

Cũng theo Tổng cục THADS, thủ tục tương trợ tư pháp về dân sự được quy định rõ Luật Tương trợ tư pháp năm 2007. Tuy nhiên, quy định về tương trợ tư pháp trong THADS tại Điều 181 Luật THADS và Điều 50 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP còn mờ nhạt, chưa rõ, cần được nghiên cứu, bổ sung tại Luật Tương trợ tư pháp để công tác ủy thác tư pháp về thi hành án của nước ngoài được thực hiện một cách thuận lợi. 

Tin cùng chuyên mục

Toàn cảnh Hội nghị.

Đảm bảo quyền, lợi ích của công đoàn viên các cấp trong bối cảnh tinh gọn bộ máy

(PLVN) - Chiều ngày 15/1, Công đoàn Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị lần thứ Năm của Ban Chấp hành Công đoàn Bộ Tư pháp khoá III (mở rộng). Chủ tịch Công đoàn Bộ Khương Thị Thanh Huyền và các Phó Chủ tịch: Phan Hồng Nguyên, Hà Ánh Bình đồng chủ trì Hội nghị. Hội nghị còn sự tham dự của đồng chí Cao Xuân Thủy, Ủy viên Ban Chấp hành, Phó Chánh Văn phòng Đảng ủy Bộ; đồng chí Trịnh Xuân Tùng, Ủy viên BCH Đoàn Khối các cơ quan Trung ương, Bí thư Đoàn Thanh niên Bộ Tư pháp.

Đọc thêm

Cục THADS Bình Định: Giao chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2025

Cục THADS Bình Định tổ chức hội nghị trực báo công tác THADS Quý I năm 2025.
(PLVN) - Mới đây, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Bình Định đã ban hành quyết định giao chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS, theo dõi thi hành án hành chính (THAHC) đồng thời đề ra các giải pháp cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ.

Khơi thông nguồn lực phát triển đô thị

Khơi thông nguồn lực phát triển đô thị
(PLVN) - Chiều 14/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật quản lý phát triển đô thị. Đồng chủ trì phiên họp là Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng.

Ông Nguyễn Khánh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam

Ra mắt Ban Thường vụ Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
(PLVN) - Sáng 14/1, Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Luật gia Việt Nam đã thông qua Nghị quyết Đại hội và bầu Ban Chấp hành Trung ương Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV, nhiệm kỳ 2024 - 2029 gồm 115 thành viên; bầu Ban Kiểm tra gồm 8 thành viên. Ban Chấp hành khoá mới đã họp phiên thứ nhất, bầu các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Hội. Theo đó, đồng chí Nguyễn Khánh Ngọc được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV.

Làm tốt vai trò “dẫn dắt” chuyển đổi số trong Bộ, ngành Tư pháp

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi phát biểu chỉ đạo hội nghị.
(PLVN) - Tại Hội nghị triển khai công tác năm 2025 của Cục Công nghệ thông tin (CNTT) diễn ra chiều 13/1, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi yêu cầu Cục cần nâng cao tính chuyên nghiệp, khoa học, chủ động, sáng tạo để làm tốt công tác hướng dẫn, “dẫn dắt” các đơn vị của Bộ, ngành Tư pháp trong chuyển đổi số.

Trao “Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình: Lan tỏa yêu thương dịp Xuân Ất Tỵ 2025

“Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình (Ảnh: Hoàng Giáp)
(PLVN) - Chiều ngày 10/1, tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, Báo Pháp luật Việt Nam đã phối hợp cùng Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Bệnh viện thẩm mỹ Saigon Young, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Yên Thịnh tổ chức lễ bàn giao hai căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hai gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định Phạm Dân: Người cán bộ Tư pháp tận tâm

Ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định
(PLVN) - Trong hơn 30 năm gắn bó với ngành Tư pháp, ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định vẫn được biết đến như một con người luôn gắn bó với những trang viết, nhất là về các hạn chế, chồng chéo, bất cập trong hệ thống pháp luật. Qua đó, góp phần cùng tập thể Sở để lại nhiều dấu ấn và đóng góp tích cực vào sự phát triển của Tư pháp địa phương, cũng như góp phần hoàn thành nhiệm vụ công việc của Bộ, ngành Tư pháp. 

Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter ủng hộ 200 triệu đồng xây nhà cho người nghèo ở huyện Cẩm Xuyên

Lãnh đạo huyện Cẩm Xuyên tiếp nhận biểu trưng của các cơ quan, đơn vị ủng hộ chương trình “Xuân ấm tình người”. Ảnh: PV
(PLVN) - Hưởng ứng Chương trình “Xuân ấm tình người” do UBND huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) tổ chức nhằm giúp đỡ người nghèo đón Tết Ất Tỵ và đóng góp quỹ xóa nhà tạm, nhà dột nát, xây dựng nhà đại đoàn kết năm 2025, Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter tại Hà Nội đã ủng hộ 200 triệu đồng.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Ngày 10/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Tổ biên tập dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Trần Anh Đức chủ trì phiên họp. Tham dự phiên họp là đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp; bộ, ngành khác có liên quan.

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới
(PLVN) -  Tại Hội nghị tổng kết công tác Thi hành án dân sự (THADS) năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ngành Thi hành án Quân đội diễn ra chiều 9/1, Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Thi hành án (Bộ Quốc phòng) đề nghị trong năm 2025, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành cần đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, triển khai có hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tạo sự chuyển biến đột phá trong cơ quan, đơn vị, xây dựng Ngành Thi hành án ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.