Báo chí Hải Phòng nâng cao bản lĩnh, trí tuệ, đạo đức

Nhân kỷ niệm 85 năm Ngày báo chí cách mạng Việt Nam (21-6-1925 – 21-6-2010), cùng với báo chí cả nước, những người làm báo Hải Phòng rộn ràng niềm vui, coi đây là dịp để nhìn nhận lại về những đóng góp, cống hiến cũng như những việc còn phải phấn đấu, rèn luyện nhằm thực hiện trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân của nhà báo. Báo Hải Phòng cuối tuần có cuộc trò chuyện với Chủ tịch Hội Nhà báo thành phố Lê Trọng Nghĩa chung quanh nội dung trên.                                  

PV: Thưa đồng chí, sự cạnh tranh giữa các phương tiện thông tin đại chúng trong thời kỳ bùng nổ thông tin hiện nay diễn ra rất sôi động, vừa là thuận lợi, vừa là thách thức. Vậy làm thế nào để báo chí địa phương có nội dung thật hấp dẫn mà vẫn bảo đảm đúng tôn chỉ, mục đích, định hướng tuyên truyền ?
Nhà báo Lê Trọng Nghĩa:  Hải Phòng là một trong những thành phố lớn của cả nước, có nhiều sự kiện chính trị, kinh tế, xã hội sôi động. Điều này được thể hiện qua con số 6 cơ quan báo chí của thành phố xuất bản 10 ấn phẩm thuộc 4 loại hình báo chí. Bên cạnh đó, còn có 19 cơ quan báo báo chí trung ương có đại diện và thường trú, 3 cơ quan báo chí của quân đội cùng hội tụ.

Chủ tịch Hội nhà báo thành phố trao thưởng cho các tác giả đoạt giải báo chí năm 2009.                                                                                           Ảnh: Vũ Dũng

Hạn chế của báo chí địa phương là thiếu đội ngũ phóng viên giỏi; trang thiết bị, cơ sở vật chất còn thiếu thốn…, nhưng nhiều cơ quan báo chí, nhà báo vẫn khẳng định được tên tuổi qua các tác phẩm báo chí mang đậm hơi thở cuộc sống, được công chúng hoan nghênh đón nhận. Tại lễ trao Giải báo chí quốc gia năm 2009 được tổ chức trọng thể tại Cung Văn hóa hữu nghị vào tối 21-6 tới đây, Hội Nhà báo Hải Phòng vinh dự có 4 tác phẩm của 3 cơ quan báo chí được giải. Điều này chứng tỏ nội dung, “tầm” của tờ báo không phụ thuộc là báo chí địa phương hay trung ương, mà là nhận thức nhanh nhạy của nhà báo đối với các sự kiện.
Tuy nhiên, hiện nay một số phương tiện thông tin đại chúng khai thác quá nhiều, đăng tải những vụ việc bê bối, những chuyện hiếu kỳ thiếu lành mạnh, làm phương hại đến thuần phong mỹ tục, làm thương tổn ý thức đạo đức xã hội, nhất là đối với lớp trẻ, khiến dư luận bất bình. Cần khẳng định hấp dẫn và đúng đắn không phải là hai phạm trù trái ngược, không thể dung hoà trong một. Trung thực, kịp thời, có tính phát hiện, giàu chất nhân văn là những yếu tố làm nên sự hấp dẫn của bài báo, của tờ báo, không có gì mâu thuẫn ở đây! Đối với báo chí, mọi vấn đề đều có thể đề cập, vấn đề là ở chỗ đề cập như thế nào. Đây chính là đạo đức nghề nghiệp, năng lực của nhà báo, của toà soạn. Báo chí bây giờ có tính cạnh tranh, nhưng phải cạnh tranh lành mạnh, cạnh tranh mang tính nhân văn, chứ không phải  cạnh tranh bằng sự rẻ tiền, giật gân câu khách. Bác Hồ cũng  từng chỉ rõ: ”Không biết rõ, hiểu rõ, chớ nói, chớ viết. Khi không có gì cần nói, không có gì cần viết, chớ nói, chớ viết càn”. Theo Người tính chân thật là một trong những đặc trưng cơ bản của báo chí.
Đối với báo chí địa phương, khó khăn rõ nhất chính là việc tạo uy tín, vị thế trong bối cảnh có nhiều cơ quan báo chí trung ương và địa phương cùng hoạt động, với một số lượng nhà báo khá hùng hậu. Nếu người làm báo không tạo được mối liên hệ chặt chẽ với cơ sở, không tìm ra những vấn đề mấu chốt mà cơ sở quan tâm, cần sự giúp đỡ thì rất khó có thể tiếp cận để làm việc, và đương nhiên sẽ khó có những tác phẩm báo chí hay, có tác động xã hội sâu sắc. Do đó, nhằm phục vụ tốt công tác tuyên truyền với phương châm “nhanh, đúng, trúng, hay”, đáp ứng nhiệm vụ, yêu cầu của các cơ quan báo chí trong thời gian tới, tôi tin các cơ quan báo chí, đặc biệt là báo Đảng tiếp tục đổi mới nâng cao tính chiến đấu, kiên quyết chỉ rõ, phê phán cái xấu; phát hiện ca ngợi gương tốt và biết khai thác kinh nghiệm phù hợp với thực tiễn công tác xây dựng Đảng thì báo Đảng có tính hấp dẫn cao hơn, lôi cuốn được nhiều bạn đọc và có thương hiệu, sức cạnh tranh cao trên thị trường báo chí của nước nhà. Nhưng, bao giờ và ở đâu cũng vậy, việc gì cũng  do con người làm ra, vậy nên nhân tố quyết định nâng cao chất lượng báo chí là cần nâng cao bản lĩnh chính trị, nhận thức, trình độ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp của người lãnh đạo, quản lý, biên tập viên, nhà báo và cộng tác viên. Chăm lo đến đội ngũ này cả về vật chất và tinh thần sẽ góp phần nâng cao chất lượng tờ báo.

PV: Để có một tờ báo mạnh, cần phải có những cây bút sắc sảo, có tâm, có tầm. Hội Nhà báo thành phố làm gì để bồi dưỡng những tài năng thành các cây bút tầm cỡ ở từng lĩnh vực?
NB LTN: Hội nhà báo thành phố luôn tạo điều kiện cho những người làm báo của thành phố nâng cao chất lượng nghiệp vụ. Nhiều năm nay, Hội Nhà báo thường xuyên phối hợp tổ chức, xét chọn các giải báo chí và phát động các cuộc thi báo chí theo nhiều  chuyên đề, tạo “sân chơi” rộng rãi, thu hút đông đảo hội viên nhà báo hưởng ứng, tham gia.
Hội chú trọng tới công tác bồi dưỡng, nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng cho cán bộ, hội viên. Phối hợp với các cơ quan báo chí tổ chức các hội nghị quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, thành phố và Hội Nhà báo Việt Nam về công tác tư tưởng, lý luận báo chí. Triển khai sớm, có chất lượng Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong giới báo chí. Đặc biệt, Hội thường xuyên mời các nhà báo có kinh nghiệm về các lĩnh vực phóng sự, tin, ảnh…trao đổi, tọa đàm với các hội viên. Điều này giúp đội ngũ nhà báo thành phố đủ sức đảm đương phát triển nền báo chí hiện đại. Chỉ có một đội ngũ nhà báo có bản lĩnh và trách nhiệm chính trị, đủ năng lực chuyên môn,trong sáng về đạo đức chúng ta mới có thể tiếp tục phát triển nền báo chí thành phố theo mong muốn.
Ban Thường vụ Hội tranh thủ các nguồn kinh phí hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao để hỗ trợ  các tác giả; tổ chức các cuộc hội thảo, đi thực tế tại các địa phương, trao đổi nghiệp vụ, cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn do Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức, đồng thời chú trọng bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức, tác phong, nâng cao trình độ, năng lực  người làm báo. Hàng năm, Hội còn phối hợp tổ chức tốt việc trưng bày báo Xuân; thẩm định, trao giải báo chí và hỗ trợ sáng tạo tác phẩm báo chí của thành phố.
Ngoài ra, các toà soạn báo cũng xây dựng những cây bút cộng tác viên có uy tín trong xã hội, bởi như thế mới mang được trí tuệ của cả xã hội vào việc nâng cao chất lượng tờ báo của mình. Đây là sự lựa chọn sống còn đối với báo chí.
Dự kiến, trong năm 2010, Hội Nhà báo thành phố phối hợp với Học viện Báo chí- Tuyên truyền mở lớp đại học tại chức báo chí văn bằng 2 tại Hải Phòng. Năm tiếp theo, xây dựng trung tâm bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí và cho ra mắt ấn phẩm tạp chí nghề báo của Hội.

PV: Số lượng và chất lượng các tác phẩm báo chí Hải Phòng ngày càng có sự tiến bộ rõ rệt. Điều này được thể hiện qua giải báo chí toàn quốc năm 2009 vừa qua. Hội Nhà báo Hải Phòng sẽ làm gì để tiếp tục giữ vững và phát huy thành tích này?
NB LTN: Trước hết, Hội tiếp tục phát huy vai trò là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp của những người làm báo trên địa bàn thành phố, thu hút, tập hợp hội viên tham gia vào các sự kiện, đời sống kinh tế- xã hội đang hết sức sôi động của thành phố. Mặt khác, triển khai công tác hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao hằng năm; tổ chức các cuộc thi báo chí viết về các đề tài, phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố. Rút kinh nghiêm, tổ chức tốt giải báo chí hằng năm, nâng cao chất lượng giải.
Phát huy năng lực, vai trò công dân của mỗi nhà báo, ra sức phấn đấu, không ngừng hoàn thiện nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn, làm tốt hơn nữa trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của mình, góp phần đưa sự nghiệp báo chí thành phố không ngừng đổi mới, phát triển, xứng đáng là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hoá của Đảng, là người bạn tin cậy của nhân dân thành phố.

PV: Xin cảm ơn và chúc đồng chí có nhiều thành công mới trên cương vị Chủ tịch Hội.

Thảo Nguyên