Bản lĩnh Chánh án TANDTC lần đầu đăng đàn trả lời chất vấn: không né tránh vấn đề 'nóng'

Chánh án Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn của ĐBQH về nhiều vụ án lớn
Chánh án Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn của ĐBQH về nhiều vụ án lớn
(PLO) -Lần đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội trên cương vị Chánh án TANDTC sáng 18/11, Chánh án Nguyễn Hoà Bình đã trực tiếp trả lời 30 câu hỏi của các vị đại biểu Quốc hội, trong đó, có nhiều vấn đề “nóng” liên quan đến các vụ án: Châu Thị Thu Nga, Hà Văn Thắm, Trịnh Xuân Thanh...

Nhiều chuyển biến quan trọng về chất lượng xét xử các loại án

Trước phiên chất vấn, trong báo cáo gửi đến các ĐBQH làm rõ các vấn đề được chất vấn tại Kỳ họp thứ tư cũng như việc thực hiện “lời hứa” tại Kỳ họp thứ hai, Kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XIV, Chánh án Nguyễn Hòa Bình nêu rõ: Trong năm 2017, TANDTC đã đề ra và chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp để khắc phục những hạn chế, tồn tại nhằm nâng cao hiệu quả các mặt công tác, mà trọng tâm là công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án. Đồng thời, ngành Toà án đã tổ chức Hội nghị chuyên đề với sự tham gia của tất cả các Chánh án TAND và Tòa án quân sự các cấp để bàn về các giải pháp nâng cao chất lượng công tác xét xử, trong đó có công tác xét xử về dân sự, hành chính và các vụ án tham nhũng. Tại hội nghị nói trên, ngành Tòa án đã xác định 14 giải pháp trọng tâm để nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án. 

Cũng nhờ các giải pháp này mà năm 2017, mặc dù số lượng các loại vụ án phải thụ lý, giải quyết tăng gần 37 nghìn vụ so với cùng kỳ năm 2016 nhưng các tòa án đã có nhiều cố gắng và đã giải quyết được gần 458 nghìn vụ việc, đạt tỷ lệ 91,4% tổng số vụ việc thụ lý; số vụ việc còn lại hầu hết còn trong hạn luật định. Chất lượng xét xử được bảo đảm; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi của thẩm phán thấp hơn 0,2% so với chỉ tiêu Quốc hội đề ra.

Chánh án Nguyễn Hoà Bình cho biết, các mặt công tác của ngành Toà án đã có những bước chuyển biến tích cực, quan trọng
Chánh án Nguyễn Hoà Bình cho biết, các mặt công tác của ngành Toà án đã có những bước chuyển biến tích cực, quan trọng

Tranh tụng tại phiên tòa được thực hiện nghiêm túc, ngày càng rộng rãi và thực chất.  Việc áp dụng hình phạt tù cho hưởng án treo, nhất là đối với các bị cáo phạm tội về tham nhũng được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định. Việc áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự về cơ bản bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Tỷ lệ hòa giải thành tăng so với cùng kỳ năm trước. Việc khắc phục tình trạng án tuyên không rõ tiếp tục được thực hiện có hiệu quả. 

Những kết quả này càng có ý nghĩa khi hiện nay, ngành Tòa án vẫn đang còn nhiều khó khăn về đội ngũ cán bộ, thẩm phán và cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện làm việc.

“Không có gì mờ ám ở vụ Châu Thị Thu Nga”

Chất vấn Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình, nhiều ĐBQH đã đặt câu hỏi về việc có thông tin cho rằng tại phiên toà bị cáo khai việc chạy vào Quốc hội, nhưng toà không cho khai, cần nói rõ cho người dân hiểu. 

Nhiều bài học từ vụ án Hà Văn Thắm

Trả lời chất vấn của đại biểu về “bài học kinh nghiệm nào trong xét xử vụ Hà Văn Thắm”, ông Nguyễn Hoà Bình nói, tuy chưa tổng kết nhưng dư luận đánh giá đây là vụ án minh bạch, tranh tụng đến cùng, rất nghiêm khắc và có bản án phân hoá tội phạm.

Theo ông, có bốn bài học từ vụ án này. Thứ nhất là xác định chính xác tội danh, tại lần xét xử sơ thẩm thứ nhất đã trả hồ sơ yêu cầu cơ quan điều tra, Viện kiểm sát truy tố tội tham nhũng. Thứ hai là tranh tụng trong vụ án công khai, không hạn chế. Thứ ba là có sự phân hoá, nghiêm khắc với người cầm đầu nhưng cũng mở đường cho người làm công ăn lương và thứ tư là Hội đồng xét xử làm trọn chức năng của mình, bản án cũng có nhiều kiến nghị khởi tố vụ án, xử lý cán bộ...

Trả lời về vấn đề này, Chánh án Nguyễn Hoà Bình khẳng định: trong quá trình tranh tụng tại toà, khi báo chí nêu có việc HĐXX không cho khai, có vẻ giấu giếm điều gì..., Toà án Tối cao đã ngay lập tức yêu cầu kiểm tra hồ sơ vụ án, kỹ thuật phòng xét xử và yêu cầu Chủ toạ phiên toà báo cáo; gặp luật sư để làm rõ. “Phòng xét xử diễn ra bình thường, không xảy ra sự cố kỹ thuật. Trong hồ sơ vụ án có tất cả tài liệu lời khai của Châu Thị Thu Nga, quyết định tách án của cơ quan điều tra, biên bản đối chất của bị cáo Nga và các bên liên quan. Việc chủ toạ phiên toà dừng việc không cho khai tiếp do vụ án này tách ra là được phép”, ông Bình nói.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình cũng cho hay, thực tế đã có nhiều vụ án được tách như vụ án Ngân hàng Xây dựng tách làm 3; Ngân hàng Đại Dương xử một phần. Trong phiên toà, khi tình tiết mới xuất hiện thì trách nhiệm HĐXX phải thẩm vấn, nhưng do vụ án đã tách ra nên HĐXX được phép không cần đề cập tới vụ án này nữa. Tương tự vụ án OceanBank, trong lần xét xử thứ nhất, nội dung liên quan khoản 800 tỷ đồng của Tập đoàn Dầu khí đã làm rõ, nên lần xét xử thứ 2 không đề cập tới nội dung này.

“Việc không đề cập tới nội dung vụ án đã được tách ra là bình thường, không khác biệt”, ông Bình khẳng định.

Chánh án TANDTC cho biết thêm, lời khai của bị cáo Châu Thị Thu Nga nằm trong hồ sơ vụ án, “không có gì giấu giếm”. Theo đó, bà Nga đã khai việc chi tiền nhằm 2 mục đích, đó là chi cho Hội đồng bầu cử địa phương để có tên trong danh sách ứng cử viên và chi giải quyết báo chí viết về bằng tiến sĩ giả của bà Nga trong thời điểm bầu cử; chi cho mục đích thứ nhất 2 phần, mục đích 2 là một phần. 

Nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn thẳng Chánh án Nguyễn Hoà Bình những vấn đề "nóng" đang được dư luận quan tâm
Nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn thẳng Chánh án Nguyễn Hoà Bình những vấn đề "nóng" đang được dư luận quan tâm 

Lời khai của bà Nga cũng nêu, bà này biết một doanh nhân kinh doanh vàng có quan hệ rộng tại Hà Nội và chủ động gặp, đưa tiền cho vị này nhiều lần tại các quán cà phê khác nhau, thời điểm khác nhau. Việc đưa tiền chỉ 2 người biết và không có chữ ký. Tại phiên đối chất, vị này phủ nhận và nói “có quen biết Nga nhưng không nhận tiền, không quen ai ở Hà Nội, không làm việc đó”. 

“Với tình tiết này, Toà tách án là cần thiết, Toà không thể làm rõ tình tiết này tại Toà. Bằng các giải pháp khác nhau của cơ quan điều tra thì sẽ làm rõ ở một phiên toà khác về tình tiết này. Ở đây không có gì mờ ám cả”, Chánh án TANDTC nói.

Vụ án oan 28 năm tại Điện Biên là rất đáng tiếc

Chất vấn Chánh án TAND Tối cao về kỳ án 3 mẹ con 28 năm mang án oan giết chồng, giết cha dưới chân đèo Pha Đin (Điện Biên), ĐBQH Lê Ngọc Hải (Quảng Nam) “đề nghị Chánh án cho biết trách nhiệm gây oan thuộc về cơ quan tổ chức hay cá nhân nào? Trách nhiệm xử lý ra sao?”. 

Chánh án Nguyễn Hoà Bình nhận định đây là vụ án rất đáng tiếc, xảy ra từ rất lâu rồi, đến nay đã 28 năm và có người đã chết. Ông kể, khi có ĐBQH chuyển cho ông hồ sơ vụ án này, ông đã thấy có dấu hiệu hàm oan.

“Thực chất vụ án này, Toà án Tối cao đã huỷ từ năm 2003. Huỷ xong để ở cơ quan điều tra đến giờ này không có kết luận cuối cùng. Khi các ĐBQH chuyển thông tin cho tôi kiểm tra, tôi căn cứ vào biên bản khám nghiệm tử thi ban đầu, nguyên nhân cái chết là vỡ sọ. Yêu cầu của TANDTCkhám nghiệm lần 2 thì hộp sọ còn nguyên. Trong thời gian ngắn, chúng tôi khẳng định đây là vụ án oan nên đã đình chỉ vụ án và tiến hành xin lỗi gia đình”, Chánh án TANDTC thông tin. Công việc tiếp theo, ông nói đó là bồi thường cho người bị oan, việc này đang được tiến hành theo quy định.

Về câu chuyện trách nhiệm mà ĐBQH đề cập, ông cho rằng chắc chắn sẽ có xử lý trách nhiệm. “Việc này trước hết là 3 cơ quan tiến hành tố tụng ở Điện Biên phải xem lại hồ sơ, kiểm điểm và xử lý theo quy định ở cả 3 giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử”, ông nói.

Đại biểu và cử tri hài lòng trước thông tin minh bạch

Cũng trong phần trả lời chất vấn trước Quốc hội, Chánh án Nguyễn Hoà Bình đã trả lời cụ thể nhiều câu hỏi của các vị ĐBQH về các giải pháp nâng cao chất lượng công tác xét xử; việc nâng cao năng lực, trình độ, trách nhiệm thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp; tình hình doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội kéo dài v.v… Những thông tin cụ thể, xác đáng mà Chánh án TANDTC cung cấp trước Quốc hội nhận được sự đồng tình và đánh giá rất cao của các vị ĐBQH cũng như của cử tri. 

Chốt lại phiên trả lời chất vấn của Chánh án TANDTC Nguyễn Hoà Bình, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá, lần đầu tiên trả lời chất vấn trên cương vị Chánh án TANDTC, ông Nguyễn Hoà Bình đã “nắm chắc tình hình, thực trạng, trả lời cụ thể, rõ ràng, không né tránh những vấn đề đại biểu nêu”. Nhìn nhận tồn tại của ngành Toà án do nguyên nhân khách quan, chủ quan, Chủ tịch Quốc hội đề nghị ngành tiếp thu và có giải pháp đột phá, nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động.

Khởi tố thêm 3 bị can trong vụ Trịnh Xuân Thanh

Đề cập tới vụ Trịnh Xuân Thanh, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cbo biết: đầu năm nay Toà đã khởi tố bổ sung bị cáo này trong phiên toà xét xử phúc thẩm về hành vi tham ô. Cách đây 2 ngày, các cơ quan chức năng đã họp và đang điều tra theo hướng đó; ngoài Trịnh Xuân Thanh thì khởi tố bổ sung 3 bị can khác.

Vào chiều 15/3, trong bản án tuyên với các bị cáo tại vụ án lừa bán đất cho gần 500 khách hàng ở dự án khu đô thị Thanh Hà A (Hà Nội), HĐXX TAND Cấp cao tại Hà Nội xác định nghi can Trịnh Xuân Thanh có liên quan nên đã công bố quyết định khởi tố người này. Ông Thanh bị toà án truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Tham ô tài sản”. Trước vụ án này, ông Thanh là bị can trong vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại PVC và tháng 9/2016 đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra (C46, Bộ Công an) khởi tố. 

Tin cùng chuyên mục

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đọc thêm

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
(PLVN) -  Ngày 25/3, chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững; đặc biệt, các luật, nghị quyết phải khai thác, phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển của đất nước, tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh "xin – cho".

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử tại địa phương

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Tham luận của một số đại biểu trình bày tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 ngày 25/3 đã cho thấy vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử trong hoạt động giám sát, góp phần không nhỏ vào những thành quả về phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa chủ trì hội nghị.
(PLVN) -  Sáng 25/3, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam chủ trì Hội nghị làm việc với các cơ quan, đơn vị về xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).