Băn khoăn giữ hay bỏ mô hình hiệp sĩ đường phố

Ảnh minh họa. Nguồn Internet
Ảnh minh họa. Nguồn Internet
(PLO) - Sau vụ trộm xe SH đâm chết hai hiệp sĩ đường phố và làm trọng thương 3 người xảy ra tại TP HCM, dư luận vẫn chưa hết bàng hoàng. Vụ việc thêm một lần nữa khiến dư luận đặt câu hỏi, có nên khuyến khích mô hình “dân thường” lập tổ đội săn bắt cướp chuyên nghiệp hay không? Và nếu khuyến khích thì giải pháp nào bảo đảm an toàn cho các hiệp sỹ khi tình nguyện tham gia gìn giữ an ninh trật tự tại địa phương?

Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, Tiến sĩ, luật sư Hoàng Ngọc Giao, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và phát triển bày tỏ lo lắng: “Những người dân mang tinh thần hiệp sỹ thì tốt, nhưng nếu chúng ta biến thành một thiết chế trong xã hội theo xu hướng chuyên môn hóa dưới góc độ thể chế, Nhà nước thì không ổn. Bởi nhiệm vụ bảo vệ  trật tự an ninh, bảo vệ nhân dân thuộc về chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan an ninh, cơ quan công an”.

Theo ông Giao, trong xã hội, ai cũng công nhận tinh thần hiệp sĩ, nhưng hiệp sĩ ở đây chúng ta phải hiểu theo nghĩa rộng. Hiệp sĩ có thể là những người có hành động nghĩa hiệp “giữa đường dẫu thấy bất bằng chẳng tha” trong nhiều lĩnh vực như chống tham nhũng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, quyền lợi người dân khi bị xâm phạm bất kể từ phía nào,… nhưng cũng chỉ nên ở mức độ  phòng ngừa tội phạm, cung cấp thông tin chứ không khuyến khích họ bằng việc huấn luyện, giao công cụ cho họ tham gia săn bắt cướp. 

Qua đây, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao cho rằng, bài học lớn và cần làm ngay đối với các cơ quan nhà nước, cụ thể là lực lượng công an phải rà soát lại năng lực cũng như cách phối hợp, tổ chức trong lực lượng công an để tăng cường cũng như đảm bảo an ninh trật tự. Cùng với đó, Nhà nước cũng cần phổ biến, tuyên truyền về khả năng cung cấp thông tin, điều kiện cung cấp thông tin phòng ngừa tội phạm hơn là “bật đèn xanh” cho họ dùng vũ lực chống lại tội phạm. Bởi như thế rất nguy hiểm.

Nhìn nhận ở khía cạnh các hiệp sĩ, luật sư Đặng Văn Luân (Văn phòng Luật sư Miền Bắc, Đoàn Luật sư Thái Bình) cho rằng các hiệp sĩ không được pháp luật trao cho quyền sử dụng vũ lực để săn bắt cướp nên việc họ ra tay nghĩa hiệp, dùng vũ lực dựa trên tinh thần hiệp sĩ rất dễ đến rủi ro. Giả sử nếu các hiệp sĩ sơ ý trong công việc, chẳng hạn “quá tay” khi trấn áp kẻ phạm tội, rất có thể các hiệp sĩ rơi vào trạng thái phạm tội.

“Tôi giả sử các hiệp sĩ sử dụng vũ lực khống chế bắt trộm “quá tay” làm kẻ trộm bị chết thì rất có thể các hiệp sĩ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Mặc dù, xét về động cơ, mục đích hành động của các hiệp sĩ là tốt, nhưng rất có thể họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về hậu quả hành vi họ gây ra cái chết cho kẻ trộm. Tôi nghĩ đó là vấn đề cơ quan chức năng cần quan tâm khi cân nhắc nên tiếp tục duy trì mô hình hiệp sĩ đường phố hay không nên” - luật sư Luân băn khoăn. 

Cùng bàn về vấn đề nên bỏ hay tiếp tục mô hình hiệp sĩ đường phố, luật sư Nguyễn Đình Khỏe (Đoàn Luật sư Hà Nội) thẳng thắn cho rằng, mô hình hiệp sỹ không nên tồn tại như hiện nay, bởi bên cạnh mặt tích cực dễ nhìn nhận thì nó còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất ổn, có thể gây ra những hậu quả mà bản thân các hiệp sĩ không lường trước được. Chưa kể, hiện chưa có cơ sở pháp lý cũng như các điều kiện để cho mô hình hiệp sỹ đường phố tồn tại.

Luật sư Khỏe cho rằng, hiện pháp luật quy định rất chặt chẽ việc những ai được quyền tước bỏ tự do, hoặc hạn chế tự do của người khác như bắt giữ, còng trói phải được thực hiện bởi người có thẩm quyền, đương nhiên hiệp sĩ đường phố thì không có quyền này. Pháp luật cũng quy định, đối với người phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã thì mọi công dân đều được quyền bắt giữ; tuy nhiên pháp luật không khuyến khích điều này mà khuyến cáo nên báo cho lực lượng công an hoặc cơ quan có thẩm quyền.

Cũng nhân đây, luật sư Khỏe nêu ý kiến ở những nơi tình hình an ninh trật tự phức tạp, thay vì duy trì mô hình hiệp sĩ đường phố thì nên xây dựng và nhân rộng mô hình Tổ cảnh sát 113, 141 sẽ hiệu quả hơn rất nhiều. 

Đọc thêm

Trung tâm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực: Nơi bình yên tìm về

Ngôi nhà Ánh Dương ở Thanh Hóa chính thức đi vào hoạt động từ tháng 1/2022. (Ảnh: HLHPNVN)
(PLVN) -  Với nạn nhân bị bạo lực giới nói chung và bạo lực gia đình nói riêng, để “bình yên tìm về” là cả một hành trình dài. Nhưng qua mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực - Ngôi nhà Ánh Dương, trong hành trình đó, họ không đơn độc. Với nhiều người, hạnh phúc, bình yên đã thực sự trở lại.

Ngăn chặn ma túy “núp bóng” thuốc lá điện tử

Hiện nay chỉ có một số ít cơ quan có năng lực xét nghiệm phát hiện ma túy tổng hợp được như: Viện Giám định Pháp y – Bộ Y tế, Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an. (Nguồn ảnh: Thanh Loan)
(PLVN) -  Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới hay còn gọi là thuốc lá mới đã xuất hiện trên toàn thế giới với hai dòng sản phẩm chính là thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay, khoảng từ năm 2015, các sản phẩm thuốc lá mới bắt đầu du nhập vào Việt Nam và nhanh chóng thu hút giới trẻ.

Thuốc lá điện tử gây ảo giác, loạn thần

4 trường hợp là học sinh nhập viện do ngộ độc sau khi hút thuốc lá điện tử. (Ảnh: Bệnh viện Bãi Cháy)
(PLVN) - Thời gian qua, tại một số bệnh viện đã tiếp nhận một số bệnh nhân đến điều trị có liên quan đến hút thuốc lá điện tử. Điều đáng lưu ý là hầu hết, bệnh nhân đến bệnh viện do có dấu hiệu đau đầu, lo âu, mất ngủ, rối loạn hoảng sợ, có một vài trường hợp có dấu hiệu loạn thần, ảo giác. Vấn đề này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tâm thần của người sử dụng.

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu
(PLVN) - Hòa chung không khí thi đua sôi nổi của thiếu nhi cả nước, thiếu nhi Bạc Liêu đã và đang ra sức thi đua rèn luyện, học tập, thực hiện các công trình, phần việc Măng non lập thành tích chào mừng để kỷ niệm 82 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh (15/5/1941 – 15/5/2023), làm quà nhân kỷ niệm 133 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2023).

Đừng coi thường say nóng, say nắng

Ảnh minh họa. (Nguồn: baochinhphu.vn)
(PLVN) -  Dù miền Bắc mới bước vào đợt nắng nóng gay gắt diện rộng thứ 2 kể từ đầu mùa nhưng nhiệt độ cao nhất ở nhiều nơi mấy ngày qua đều chạm hoặc vượt ngưỡng 40 độ C. Dự báo, thời gian tới sẽ xuất hiện nắng nóng nhiều hơn và gia tăng về cường độ trên phạm vi toàn quốc.