Bản khắc họa về một nền tư pháp nhân văn, vì con người

(PLO) - Hướng tới Kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp, cùng với bộ phim tài liệu 30 phút về Ngành, Tổ xây dựng kịch bản Phim của Văn phòng Bộ đã hoàn thành việc xây dựng kịch bản phim ngắn 10 phút (video clip) cung cấp những thông tin cơ bản nhất về Bộ Tư pháp với một thông điệp sâu sắc về một nền tư pháp nhân văn, vì con người.
Thầy trò Trường Đại học Luật Hà Nội trong một chuyến “Về nguồn" tại xã thôn Mới, xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang. Ảnh minh họa
Thầy trò Trường Đại học Luật Hà Nội trong một chuyến “Về nguồn"
 tại xã thôn Mới, xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương,
 tỉnh Tuyên Quang.
Ảnh minh họa
Sự phát triển tổ chức bộ máy tư pháp qua từng giai đoạn
Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, thiết lập nên chế độ dân chủ nhân dân, Bộ Tư pháp Việt Nam là một trong 12 Bộ đầu tiên của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa được thành lập vào ngày 28/8/1945. 
Trong thời kỳ đầu, Bộ Tư pháp có một Văn phòng và năm Phòng sự vụ, bao gồm: Phòng Sự vụ Nội bộ, Phòng Viên chức và Kế toán, Phòng Giám đốc Hộ vụ, Phòng Giám đốc Hình vụ, Phòng Giám đốc Quản trị các trại giam và Giáo dục tù nhân. Tại địa phương có các Sở Tư pháp: Bắc bộ, Trung bộ, Nam bộ và các Ban Tư pháp xã.
Năm 1981 Bộ Tư pháp được thành lập lại, gồm có Vụ Xây dựng pháp luật; Vụ Tuyên truyền, Giáo dục pháp luật; Viện Nghiên cứu khoa học pháp lý; Vụ Quản lý Tòa án; Vụ Quản lý các tổ chức tư pháp khác; Vụ Tổ chức cán bộ; Vụ Đào tạo; Văn phòng và Trường Đại học Pháp lý. 
Các tổ chức tư pháp địa phương gồm Sở Tư pháp, Ban Tư pháp cấp huyện, cấp xã. Đặc biệt, các tổ chức pháp chế đã được thành lập trong thời kỳ này và là một bộ phận của hệ thống tư pháp với nhiệm vụ tư vấn, cố vấn cho lãnh đạo về các vấn đề pháp lý trong hoạt động của ngành, đơn vị.
“Lương duyên” giữa công tác tư pháp với công tác tòa án
Vai trò của Bộ Tư pháp với công tác tòa án đã được quy định ngay từ Nghị định số 37 ngày 1/12/1945, theo đó Bộ Tư pháp thực hiện “việc quản trị các tòa án dân sự và thương sự”. Đầu năm 1946, 40 thẩm phán đầu tiên của chế độ mới được tuyển lựa với sự chỉ đạo khẩn trương, tích cực của Bộ trưởng Vũ Trọng Khánh và sau đó là Bộ trưởng Vũ Đình Hòe. 
Năm 1950, tên gọi “Tòa án nhân dân” đã ra đời trong cuộc cải cách tư pháp lần thứ nhất theo đề xuất của Bộ Tư pháp (Tờ trình ngày 10 tháng 5 năm 1950). Sau khi được tái lập năm 1981, Bộ Tư pháp được giao quản lý về mặt tổ chức (cơ cấu, biên chế, nhân sự) và ngân sách các tòa án địa phương. 
Theo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân mới, Bộ Tư pháp là thành viên của Hội đồng tuyển chọn, giám sát thẩm phán quốc gia (Điều 70); Bộ trưởng Bộ Tư pháp là thành phần bắt buộc trong phiên họp của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao khi thảo luận, thông qua nghị quyết hướng dẫn các Tòa án áp dụng thống nhất pháp luật (Điều 22). 
Khắc họa một nền tư pháp nhân văn, vì con người
Cơ cấu tổ chức bộ máy của ngành Tư pháp và các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp sẽ được giới thiệu đầy đủ thông qua việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Bộ. Theo đồng chí Hồ Hoàng Hà, thành viên của Tổ, điểm căn cốt nhất của nền tư pháp Việt Nam chính là tính nhân văn, vì con người. Các nhiệm vụ cơ bản của công tác tư pháp như hộ tịch, hòa giải, hương ước, hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp, kiểm soát thủ tục hành chính… là những minh chứng rõ nét nhất cho nhận định đó.  
Sau khi được hoàn thành, Phim sẽ được chuyển ngữ sang tiếng Anh và tiếng Pháp, đăng tải trên Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp để góp phần giới thiệu, quảng bá hình ảnh của Bộ Tư pháp đến nhân dân và bạn bè quốc tế.

Tin cùng chuyên mục

Một buổi vạn động thuyết phục tại UND xã có sự tham gia của chính quyền địa phương

Sự cương quyết của cựu chiến binh 78 tuổi và chuyên án thi hành án đầy nhân văn

(PLVN) - Ông Nguyễn Văn Sáu – thương binh 2/4, 78 tuổi – kiên quyết không nộp 68 triệu đồng vay Ngân hàng Chính sách cho con đi  xuất khẩu lao động (XKLĐ) khi hợp đồng bị lừa đảo. Sau nhiều lần làm việc, Chấp hành viên phối hợp cùng Hội Cựu chiến binh và Đảng ủy xã đã khơi dậy trách nhiệm người đảng viên, thuyết phục ông tự nguyện chấp hành án, tránh cưỡng chế, khép lại vụ việc bằng tình người.

Đọc thêm

8 nhóm nhiệm vụ, hoạt động được hỗ trợ từ Quỹ hỗ trợ xây dựng chính sách, pháp luật

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Theo Nghị quyết số 197/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, Quỹ hỗ trợ xây dựng chính sách, pháp luật có mục tiêu hỗ trợ, tài trợ cho 8 nhóm dự án, nhiệm vụ, hoạt động không được ngân sách nhà nước cấp kinh phí hoặc cần bổ sung kinh phí

Trăn trở từ vụ thi hành án "căn nhà có cửa sắt màu xanh" và ông già nghèo "không muốn nhà xấu xí trong tay người khác"

Trăn trở từ vụ thi hành án "căn nhà có cửa sắt màu xanh" và ông già nghèo "không muốn nhà xấu xí trong tay người khác"
(PLVN) -  Tôi là Đoàn Thị Đoan, một Chấp hành viên nữ trực thuộc Cục Thi hành án dân sự một tỉnh Tây Nguyên. Với gần 20 năm công tác trong ngành thi hành án dân sự và hơn 10 năm làm Chấp hành viên, tôi đã chứng kiến nhiều hoàn cảnh, nhiều trắc trở sau mỗi bản án, nhưng có lẽ, vụ việc thi hành án của gia đình ông Bảy – một người nông dân nghèo – là điều khiến tôi trăn trở nhất.

Bộ Tư pháp tham dự hội nghị quán triệt Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW

Bộ Tư pháp tham gia hội nghị quán triệt Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW
(PLVN) -  Sáng 18/5, Bộ Tư pháp tổ chức điểm cầu trực tuyến Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW, ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật trong kỷ nguyên mới, và Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Pháp lý và tình người trong hành trình giải quyết vụ cấp dưỡng của nữ Chấp hành viên Tống Thị Ngọc Nga

Pháp lý và tình người trong hành trình giải quyết vụ cấp dưỡng của nữ Chấp hành viên Tống Thị Ngọc Nga
(PLVN) -  Giữa muôn vàn khó khăn của huyện vùng cao Yên Minh, Hà Giang, bằng sự tận tâm, thấu hiểu và vận dụng khéo léo pháp luật lẫn tình người, Chấp hành viên Tống Thị Ngọc Nga, Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) huyện Yên Minh, Hà Giang đã vượt qua nhiều thách thức, giải quyết thấu tình đạt lý vụ án cấp dưỡng con phức tạp, đảm bảo quyền lợi và sự đồng thuận của các bên .

Phụ nữ Thủ đô ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo

“Ngày phụ nữ Thủ đô ứng dụng công nghệ - đổi mới sáng tạo” năm 2025 diễn ra với nhiều nội dung thiết thực. (Ảnh: TT)
(PLVN) - Trong hai ngày 17-18/5, Hội Liên hiệp Phụ nữ Hà Nội phối hợp với Đại học Bách Khoa Hà Nội tổ chức chương trình “Ngày phụ nữ Thủ đô ứng dụng công nghệ - đổi mới sáng tạo” năm 2025 nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025) và ngày Khoa học công nghệ Việt Nam (18/5).

Cần định lượng rõ các tiêu chí để xin nhập quốc tịch trong trường hợp đặc biệt

Quang cảnh phiên thảo luận tại Tổ 8. (Ảnh: daibieunhandan.vn)
(PLVN) - Theo đại biểu Quốc hội, việc “có công lao đặc biệt” hay “có lợi cho Nhà nước” là những khái niệm có tính định tính cao. Nếu không được cụ thể hóa thành các tiêu chí định lượng rõ ràng thì sẽ rất khó để áp dụng thống nhất và công bằng trong việc xin nhập quốc tịch Việt Nam với các trường hợp đặc biệt.

Ưu tiên xét tuyển với người tốt nghiệp xuất sắc trình độ đại học trở lên, hoàn thành chương trình đào tạo chuyên sâu về xây dựng pháp luật

Ưu tiên xét tuyển với người tốt nghiệp xuất sắc trình độ đại học trở lên, hoàn thành chương trình đào tạo chuyên sâu về xây dựng pháp luật
(PLVN) -Người tốt nghiệp xuất sắc trình độ đại học trở lên trong các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau và hoàn thành chương trình đào tạo chuyên sâu về xây dựng pháp luật thì được ưu tiên xét tuyển vào các cơ quan, đơn vị…Đây là một trong những nội dung quan trọng tại Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt, tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật được Quốc hội thông qua ngày 17/5.

Năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật

Năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật
(PLVN) -Chính phủ vừa ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30 tháng 4 năm 2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Trong đó xác định rõ mục tiêu “Năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật”.

‘Nới lỏng’ chính sách cho nhập/trở lại quốc tịch Việt Nam

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh trình bày Tờ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) - Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp, việc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam, trong đó “nới lỏng” chính sách cho nhập/trở lại quốc tịch Việt Nam và đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực quốc tịch là cần thiết.

Cân nhắc thấu đáo quy định "trực thuộc" để đảm bảo tính chất cốt lõi của tổ chức MTTQVN

Cân nhắc thấu đáo quy định "trực thuộc" để đảm bảo tính chất cốt lõi của tổ chức MTTQVN
(PLVN) -Ngày 16/5/2025, Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) Việt Nam tổ chức lấy ý kiến dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2023. Tại hội nghị góp ý nhiều quan điểm đề cập đến nội dung của Khoản 2 Điều 9 dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ VN) và các tổ chức thành viên của Mặt trận.

Hoàn thiện pháp lý, kiểm soát xung đột lợi ích trong hành nghề luật sư

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP Hà Nội).
(PLVN) -  Trong bối cảnh Nghị quyết 66-NQ/TW nhấn mạnh nâng cao khả năng tiếp cận pháp luật cho người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế, việc sớm thể chế hóa mô hình luật sư công trở thành yêu cầu cấp thiết. Trao đổi với Báo Pháp luật Việt Nam, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, cần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, quy định chặt chẽ để kiểm soát xung đột lợi ích trong hành nghề luật sư, nhất là với đội ngũ viên chức được hành nghề theo Nghị quyết 66-NQ/TW.

Khéo léo xin giảm nợ cho người nghèo: Khi công lý đi cùng lòng nhân ái

Chấp hành viên Hà Ích Đạt đang lập biên bản giải quyết việc thi hành án đối với các đương sự (Ảnh: Lê Hanh)
(PLVN) - Trong công tác thi hành án dân sự, không chỉ cần sự cương quyết và chính xác, mà đôi khi, lòng nhân ái và sự thấu hiểu hoàn cảnh đương sự lại là chiếc chìa khóa mở ra hướng giải quyết hợp tình, hợp lý. Câu chuyện nhỏ của Chấp hành viên Hà Ích Đạt ở huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang là minh chứng rõ nét cho điều đó.