Bàn giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững và cứu trợ

Thời gian qua, công tác giảm nghèo của nước ta tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam đặc biệt quan tâm đến công tác giảm nghèo. Trong đó, phong trào “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” được toàn xã hội quan tâm; phong trào “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” đã về đích sớm trước so với Nghị quyết 42 của Trung ương là 5 năm, so với dự kiến khi phát động là 4 tháng…

Về công tác cứu trợ, trước tình hình thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến ngày càng phức tạp gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản… Trong bối cảnh đó, công tác cứu trợ xã hội không thể chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ trước mắt, mà phải gắn chặt với phục hồi sinh kế, ổn định đời sống và giảm nghèo bền vững. Đây là yêu cầu xuyên suốt, đặt ra trách nhiệm lớn đối với cả hệ thống chính trị và công tác Mặt trận.

Phát biểu tại Hội nghị - Tọa đàm, ông Cao Xuân Thạo, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Trưởng ban Công tác xã hội Cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam cho biết, thời gian qua, hưởng ứng lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, MTTQ Việt Nam các cấp đã chủ động phối hợp với chính quyền, các ngành chức năng tổ chức vận động cứu trợ quy mô lớn, kịp thời và điều phối, phân bổ nguồn lực hỗ trợ đúng đối tượng, đúng nhu cầu; đồng thời triển khai các mô hình, dự án giảm nghèo gắn với sinh kế; thực hiện giám sát việc quản lý, sử dụng các nguồn lực cứu trợ, góp phần bảo đảm công khai, minh bạch. Công tác vận động hỗ trợ người nghèo đã trở thành một hoạt động thường xuyên và trọng tâm của các cấp Mặt trận trong cả nước.

Đối với công tác cứu trợ, thông qua các Lời kêu gọi kịp thời, đúng thời điểm, Mặt trận đã khơi dậy mạnh mẽ tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái trong toàn xã hội; huy động sự tham gia tự nguyện, rộng khắp của các tầng lớp Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, tổ chức tôn giáo và người Việt Nam ở nước ngoài. Hoạt động cứu trợ của Mặt trận bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng, kịp thời nhu cầu thiết yếu của người dân trong lúc khó khăn, hoạn nạn; góp phần quan trọng vào việc ổn định đời sống nhân dân, củng cố niềm tin xã hội.

Tại Hội nghị - Tọa đàm, các đại biểu đã thảo luận làm rõ thực trạng tình hình triển khai công tác vận động hỗ trợ giảm nghèo và công tác vận động cứu trợ của MTTQ Việt Nam thời gian qua; chỉ ra những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện; đồng thời kiến nghị với Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về cứu trợ, giảm nghèo.

Theo các đại biểu, trong bối cảnh mới, công tác cứu trợ và giảm nghèo bền vững cần quan tâm đến các giải pháp về tăng cường công tác chuyển đổi số, đảm bảo tính minh bạch, nhanh chóng dựa trên dữ liệu thu thập từ MTTQ Việt Nam cấp xã, các Ban Công tác Mặt trận ở địa phương để phân bổ nguồn lực cứu trợ hợp lý, cân đối giữa các địa phương chịu ảnh hưởng bởi thiên tai. Theo đó, các địa phương cần nghiên cứu xây dựng các trung tâm điều phối cứu trợ tại các vùng có thiên tai xảy ra trên diện rộng. Những thông tin về nhu cầu cứu trợ của từng địa phương được cập nhật hàng ngày tới trung tâm này, qua đó sẽ thuận tiện cho việc điều phối nguồn lực đáp ứng nhu cầu của người dân ở vùng cần cứu trợ.

Nhiều ý kiến từ cơ sở cũng kiến nghị cần sớm hoàn thiện khung pháp lý về công tác vận động ủng hộ để triển khai khả thi hơn trên thực tế. Đồng thời thiết lập cơ chế hướng dẫn phối hợp điều phối đối với các hoạt động thiện nguyện; tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ Mặt trận tham gia công tác cứu trợ, tập huấn chuyên đề, chuyên sâu về sử dụng quỹ cứu trợ. Bên cạnh đó, cần hoàn thiện cơ chế tiếp nhận, quản lý, sử dụng hiện vật cứu trợ, gắn cứu trợ khẩn cấp với các chương trình an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững.

Tại Hội nghị - Tọa đàm, các đại biểu cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 93/2021/NĐ-CP ngày 27/10/2021 của Chính phủ về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện nhằm hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo…