Dẫn Báo cáo của Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, ĐB Thủy cho biết, tính đến ngày 30/9/2018 toàn ngành tòa án không còn vụ án hành chính quá hạn do lỗi chủ quan của Tòa án. Tuy nhiên, tỷ lệ bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án chưa đạt chỉ tiêu theo yêu cầu của Nghị quyết số 111 của Quốc hội đề ra, tức là tỷ lệ án bị hủy chiếm 3,03%, bị sửa chiếm 3,34%.
“Vẫn còn các bản án tuyên không rõ ràng, gây khó khăn trong công tác thi hành, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao cho biết các giải pháp hữu hiệu trong thời gian tới để khắc phục được những tồn tại, hạn chế trên, đặc biệt giải quyết các vụ án liên quan đến khởi kiện các quyết định hành chính, hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai”, bà Thủy hỏi.
Đáp lời, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, số lượng án hành chính tăng đều các năm với 11%/năm, chủ yếu là đất đai và đều là những vụ kiện rất khó. Chính vì thế, tồn tại giải quyết án hành chính cao, chỉ giải quyết thấp 39% trong khi yêu cầu của Quốc hội là 60%. Tồn đọng của án hành chính nhiều, kéo dài qua nhiều năm đặc biệt tại các thành phố lớn.
Nguyễn nhân xác định, theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, bên cạnh hạn chế phía tòa án thì chủ yếu là sự vắng mặt của các cấp chính quyền khi giải quyết vụ án hành chính. “Thường các vị này không có mặt tại các phiên tòa, nên phiên tòa phải hoãn. Khi bản án bất lợi cho chính quyền thì chính quyền kháng cáo kháng nghị, không thi hành nên vụ án kéo dài”, ông Bình nêu thực tế.
Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, để giải quyết những vấn đề nêu trên thì cần có giải pháp tổng thể. Riêng đối với tòa án sẽ sắp xếp lại các tòa chuyên trách, tăng cường cán bộ năng lực cho các tòa hành chính, đề cao trách nhiệm của thẩm phán khi giải quyết các vụ án hành chính, tăng cường tổng kết xét xử để đào tạo bồi dưỡng thống nhất trong cả nước.
Về phía ủy ban nhân dân các cấp cần chấp hành nghiêm quy định của luật, Chỉ thị của Thủ tướng. Như hôm qua Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình có nêu rõ: 1 là, cung cấp đầy đủ tài liệu cho người dân đảm bảo quyền khởi kiện của người dân; 2 là tham gia đầy đủ các phiên đối thoại; 3 là, có mặt tại phiên tòa theo đúng thành phần đối tượng; khi bản án có hiệu lực cần thì hành nghiêm túc.
Cũng có kiến nghị đối với Quốc hội, Chánh án Nguyễn Hòa Bình đề nghị Quốc hội cần tổng kết lại Luật Hành chính và Luật Tố tụng hành chính. “Bởi vì thực tiễn các khâu các cấp đều nỗ lực thực hiện nhưng kết quả thấp thì có bất cập tại luật. Ví dụ nhiều địa phương phản ánh, nếu chủ tịch phải có mặt tất cả các vụ án hành chính thì không có thời gian làm việc. Tôi đề nghị chúng ta cần tổng kết lại nếu không hợp lý cần phải xem xét sửa”, ông Bình dẫn giải.
