Bài học phòng ngừa tội phạm

Vụ án xảy ra vào khoảng 10h ngày 15/2 tại xóm Tân Tiến, xã Dân Tiến, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. Lúc này cặp vợ chồng cùng SN 1971 đang xây tường rào thì bị người hàng xóm Lê Văn Hữu (SN 1981) đứng trên tầng 2, nổ súng bắn vào người. Người chồng tử vong tại chỗ, người vợ bị thương nặng, thủ phạm cũng dùng súng tự sát ngay tại hiện trường.

Các nguồn tin từ nhân chứng, người hai bên gia đình, chính quyền địa phương, cảnh sát đều cho biết hai bên có mâu thuẫn liên quan tiền bạc. Vợ chồng nạn nhân vay lãi của Hữu, người nói 30 triệu, người nói 10 triệu.

Số tiền không phải là quá lớn. Vậy vì sao Hữu lại có hành động kinh hoàng, giết người rồi tự giết mình? Có lẽ vì hai bên đã gây ức chế cho nhau nhiều lần, lại là hàng xóm sống sát vách, hàng ngày, thậm chí hàng giờ chạm mặt nhau. Mẹ nghi phạm cho hay, vì món nợ này mà nhiều lần hai bên xảy ra mâu thuẫn. Ngày 22/11/2021 (âm lịch), hai bên chửi bới, cãi nhau. Gần nhất, ngày 12/1/2022 (âm lịch), hai bên tiếp tục “khẩu chiến”.

Về phía Hữu, như vị Chủ tịch xã nhận xét, “vài năm trước có chơi bời, cờ bạc, “kinh doanh tài chính” (cho thuê, cho vay tiền lấy lời)”.

Về phía gia đình nạn nhân, phản ánh từng bị Hữu đe dọa, tấn công. Sự việc đã được trình báo lên Công an xã Dân Tiến nhưng chưa được xử lý dứt điểm. Rồi “đùng một cái”, trọng án xảy ra?

Hậu họa này thực sự có “đùng một cái” xảy ra hay không? Chị gái của người đàn ông bị Hữu nổ súng bắn chết sau đó đã lên mạng xã hội, cho rằng, “trước đó, Hữu cùng người trong gia đình đã liên tục chửi bới, đe doạ, xúc phạm gia đình nạn nhân. Có lần Hữu cầm dao, gậy sang để ám sát gia đình nạn nhân. Gia đình bị hại từng trình báo việc Hữu có dùng súng bắn dọa gia đình nhưng xã nói không đủ chứng cứ chứng minh Hữu có súng…

Người thân nạn nhân cho rằng, nếu chính quyền lắng nghe ý kiến, tìm hiểu sự thật và giải quyết triệt để, kịp thời thì đã không có sự việc đáng tiếc như vậy xảy ra…

Bất ngờ ở chỗ, xã phản bác thông tin này, cho rằng “Người thân nạn nhân bị sát hại nói tâm trạng không tỉnh táo, đã đăng tải thông tin chưa chính xác lên mạng xã hội”. Nếu móc xích các thông tin đã được kiểm chứng lại với nhau: Hữu từng làm nghề “kinh doanh tài chính” cho nạn nhân vay tiền – “chủ nợ” và “con nợ” cãi vã ầm ĩ nhiều lần – Hữu đe dọa người vay – Hữu nổ súng (lưu ý là súng quân dụng)… thì phải thấy rằng phản ánh của người thân là nạn nhân có căn cứ.

Tại Hội nghị tăng cường các biện pháp phòng ngừa tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội mà Bộ Công an tổ chức vào tháng 7/2020, lãnh đạo Bộ Công an nhấn mạnh, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an xác định phòng ngừa là một nội dung công tác trọng tâm rất quan trọng, với mục tiêu kéo giảm từ 3 - 5% số vụ phạm pháp hình sự mỗi năm. Bộ Công an đề nghị các bộ, ban, ngành và UBND các địa phương chỉ đạo các cấp, các ngành phối hợp cùng lực lượng công an triển khai toàn diện công tác phòng ngừa tội phạm, trong đó chú ý đặc biệt là phòng ngừa tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội.

Tập trung nhất là chủ động phát hiện sớm, kịp thời hòa giải mâu thuẫn ngay từ khi mới phát sinh, không để tích tụ kéo dài. Tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, nâng cao nhận thức pháp luật cho nhân dân; quản lý, giáo dục, cảm hóa đối tượng tại địa bàn cơ sở. Xây dựng, nhân rộng và phát huy các mô hình tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải ở cơ sở.

Nếu địa phương làm được những biện pháp trên, chắc chắn trọng án 3 người thương vong này đã không xảy ra.