Bác sỹ hướng dẫn chữa chứng bệnh “bị bỏ quên” ở Việt Nam

Bác sĩ Hưng chia sẻ phương pháp dùng nẹp hỗ trợ chữa trị gối ưỡn
Bác sĩ Hưng chia sẻ phương pháp dùng nẹp hỗ trợ chữa trị gối ưỡn
(PLO) - Sau chứng tai biến hoặc đột quỵ, người bệnh thường gặp chứng bệnh có tên gối ưỡn (tức đầu gối ngã ưỡn về phía sau). Gối ưỡn hoàn toàn tránh được nếu can thiệp sớm bằng phương pháp vật lí trị liệu cực kì đơn giản. Bác sĩ Chuyên khoa 1 Hồ Quang Hưng (Khoa Vật lí trị liệu- phục hồi chức năng, Bệnh viện Chợ Rẫy, TP.HCM) hướng dẫn một số kĩ năng phòng tránh chứng quái ác nêu trên.

Chứng gối ưỡn 

Bác sĩ Hưng, thành viên dự án triển khai phương pháp vật lí trị liệu vào điều trị gối ưỡn, trình bày: Đa phần bệnh nhân tai biến, đột quỵ đều chú trọng vào việc chữa trị bộ não, nóng vội cử động chân tay. Tâm lí chung là bản thân người bệnh chỉ mong muốn đi được là mừng. Chính vì vậy, không mấy ai chú ý đến dáng đi của mình, dần dần gây biến dạng. 
Cụ thể, do nóng vội đi lại và sợ đau nên người bệnh đi lại nhón gót, ưỡn đầu gối về phía sau. Dần dần, xương đầu gối bị ưỡn về sau. Đặc biệt ở người bị tai biến hoặc đột quỵ, bệnh nhân không thể điều khiển khớp gối như bình thường. Khi đó đầu gối sẽ có xu hướng ưỡn ra sau để khóa khớp gối, tránh bị sụp gối. Tư thế vận động này đòi hỏi ít hoạt động cơ đùi nên được bệnh nhân lựa chọn theo thói quen, lựa chọn một cách vô thức. 
Chứng gối ưỡn như lời bác sĩ Hưng, đã xuất hiện từ lâu nhưng mãi đến thời gian gần đây mới được quan tâm. Không chỉ gây mất thẩm mỹ, dáng đi khập khiễng, mà gối ưỡn còn là nguyên nhân gây thoái hoá khớp gối. 
Biểu hiện rõ nhất là triệu chứng đau đầu gối. Sau quá trình tai biến, đầu gối sẽ chuyển sang gấp quá mức và trở nên cứng nhắc không duỗi ra được do cứng cơ đầu đùi, cứng cơ tam đầu ở cẳng chân. Mặt khác, cơ đùi yếu nên người bệnh không thể kiểm soát đầu gối cũng là nguyên nhân dẫn đến gối ưỡn. Điều đáng lo ngại nhất là đa phần bệnh nhân bị gối ưỡn đều không phát hiện ra bệnh, chỉ nhận thấy khi có triệu chứng đau (tức đã chuyển sang giai đoạn thoái hoá khớp). 
Về nguyên tắc, gối ưỡn hoàn toàn chữa trị khỏi. Bệnh nhân đặc biệt cần lưu ý, gối ưỡn có thể phục hồi nhiều nhất trong thời gian 6 tháng đối với chân, 3 tháng đối với tay. Khớp khuỷu tay cũng dễ bị ưỡn về phía sau nhưng ít gặp hơn ở chân. Nếu phát hiện bệnh càng sớm, đồng nghĩa cơ hội phục hồi càng cao. 
Thực tế tại Việt Nam, phần lớn bệnh nhân gối ưỡn nhập viện khi đã mắc phải từ 1 - 2 năm nên cơ hội thành công cực kì thấp. Thậm chí có trường hợp gối cong hình chữ “C”. “Để bị gối ưỡn hoàn toàn không đáng, chỉ cần gia đình, bản thân bệnh nhân lưu ý tập luyện dáng đi đúng sẽ tránh được”, bác sĩ Hưng nói.
Tự tập luyện chống gối ưỡn
Phòng tránh chứng gối ưỡn như đã nói ở trên, trong quá trình phục hồi chức năng cho bệnh nhân tai biến, đột quỵ, đòi hỏi người tập phải cố gắng cử động chân và tay theo đúng tư thế. Cụ thể là đi phải thẳng chân, toàn bộ bàn chân tiếp xúc với nền. Tương tự tay cũng vậy. Còn khi phát hiện đã bị gối ưỡn, vật lý trị liệu được xem là “cứu tinh”. 
Phương pháp không cần sử dụng thuốc mà chủ yếu tập luyện. Mới đây, các bác sĩ ở bệnh viện Chợ Rẫy với sự giúp đỡ của chuyên gia nước ngoài đã ứng dụng nẹp vào hỗ trợ phục hồi gối ưỡn. Theo đó, sử dụng nẹp chỉnh hình cổ bàn chân AFO (dùng khi bị co cứng cơ tam đầu cẳng chân, có thể hỗ trợ nâng đỡ cẳng chân khi tập) và nẹp gối chống ưỡn dùng khi vận động cổ chân tương đối tốt. 
Bác sĩ Hưng phân tích rõ, không nhất thiết phải dùng nẹp nhưng nếu có nẹp, quá trình phục hồi dễ đạt hiệu quả cao. Nẹp AFO giúp điều chỉnh cẳng chân về trung tính và giữ vững cẳng chân tạo thuận cho kiểm soát khớp gối phía trên. Trong trường hợp cổ chân còn vận động tương đối tốt, việc mang nẹp AFO sẽ cản trở vận động cổ chân. Lúc này nẹp gối chống ưỡn sẽ phù hợp hơn: Đặt gối vào tư thế trung tính hay gấp nhẹ để giúp khớp gối làm quen với tư thế mới. Chỉ nên đeo nẹp khi tập đi. 
Bệnh nhân gối ưỡn tập luyện kiểm soát đầu gối
 Bệnh nhân gối ưỡn tập luyện kiểm soát đầu gối 
Tuỳ theo từng trường hợp mà áp dụng dụng cụ phù hợp, không nên sử dụng đồng thời cả 2 loại nẹp. Tất nhiên với những ca nhập viện muộn, gần như phải mang nẹp suốt đời. Ngược lại, trị liệu càng sớm thì chỉ cần mang nẹp vài tháng sau đó tháo nẹp đã có thể vận động bình thường: “Nẹp có chức năng chỉnh biến dạng, hỗ trợ chức năng và bảo vệ chấn thương (trường hợp chấn thương do tai nạn)”, bác sĩ Hưng nói. 
Áp dụng vật lí trị liệu cần tuân thủ quy tắc theo từng giai đoạn. Thông thường sau khi đeo nẹp 2 tuần, cần kiểm tra, chỉnh nẹp nhằm nắn xương khớp gối dần về trạng thái bình thường. Mặt khác, việc đeo nẹp gây cảm giác khó chịu, nhiều trường hợp gây trầy xước da, đau nhức trong thời gian đầu nên người bệnh phải chịu khó, kiên trì. 
Tiếp đó, tuỳ theo mức độ phục hồi từng người mà giảm thời gian mang nẹp dần dần, để người bệnh độc lập di chuyển. Tất nhiên nẹp chỉ là công cụ hỗ trợ, còn mấu chốt nằm ở bản thân người bệnh. Và dù tập luyện bằng phương pháp nào đi nữa, bản thân người bệnh phải đạt được hai mục đích: Làm giãn cơ và kiểm soát khớp gối khi đi. 
Điều này đòi hỏi sự cảm nhận tốt vị thế khớp, co cơ và thư giãn cơ đúng lúc. Trong khi ở bệnh nhân liệt nửa người do tổn thương não, nhiều yếu tố ảnh hưởng lên sự điều khiển vận động gối như suy giảm cảm giác, co cứng cơ nên việc kiểm soát cơ đùi cực kì kém.
Trong quá trình trị liệu, ngoài các bài tập kéo giãn, chịu sức nặng trên chân liệt ở tư thế đúng, nên kết hợp những bài tập kiểm soát khớp gối. Nói về phương pháp dùng nẹp phục hồi gối ưỡn, bác Hưng cho biết, trên thế giới đã áp dụng từ lâu, nhưng ở Việt Nam chỉ mới đưa vào ứng dụng vài năm gần đây. Hơn nữa, mức độ phổ cập của phương pháp này còn quá mỏng, rất ít bệnh nhân biết đến.
Lại nói về hiệu quả của phương pháp vật lí trị liệu sử dụng nẹp hỗ trợ phục hồi chứng gối ưỡn. Thời gian vừa qua, bệnh viện Chợ Rẫy đã tiến hành điều trị thử nghiệm cho 5 bệnh nhân có tình trạng kiểm soát khớp gối trung bình kém. Hai trường hợp phải mang nẹp kéo dài (1AFO, 1 nẹp gối chống ưỡn). Hai trường hợp bỏ nẹp sau 1 tháng điều trị (1AFO, 1 nẹp gối chống ưỡn). Kết quả, một trường hợp cải thiện mà không cần dùng nẹp. Những bệnh nhân gối ưỡn còn lại, sau thời gian điều trị đều được cải thiện đáng kể, nhất là những người trẻ tuổi và can thiệp sớm. /.

Đọc thêm

Những 'bóng hồng' mang sứ mệnh đặc biệt

Bác sỹ Nguyễn Hoài Thương thăm khám bệnh nhân
(PLVN) - Những phụ nữ công tác tại ngành y mà tôi đã gặp đều có một điểm chung là yêu nghề, tâm huyết với nghề, gần gũi và hết lòng với bệnh nhân. Để làm tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ cho người dân, họ đã có những hy sinh thầm lặng để mang đến niềm vui và hạnh phúc cho bao gia đình.

Liều thuốc vô giá cho phụ nữ sau sinh

Tình yêu thương từ gia đình là liều thuốc vô giá giúp phụ nữ vượt qua khó khăn sau sinh. (Ảnh trong bài: PV)
(PLVN) - Làm mẹ là thiên chức cao cả và thiêng liêng nhất của người phụ nữ nhưng đó cũng là một hành trình đầy chông gai và thử thách. Không chỉ trong suốt thai kỳ và quá trình sinh nở, mà ngay cả sau khi sinh, cơ thể người mẹ vẫn phải đối mặt với nhiều thay đổi cả về thể chất lẫn tinh thần. Để vượt qua những khó khăn sau sinh, người mẹ rất cần những liều thuốc vô giá được bào chế từ tình yêu thương, sự quan tâm và sẻ chia của gia đình.

Người phụ nữ ‘giữ lửa’ tinh hoa y học cổ truyền giữa lòng Hà Nội

Nhiều sinh viên, bác sĩ ngành y dược thường xuyên tìm đến hiệu thuốc của bà Mai để học hỏi (Ảnh: PV)
(PLVN) - Giữa nhịp sống hối hả của Thủ đô, hàng ngày, trên con phố Lãn Ông vẫn có những người đang miệt mài gìn giữ và phát huy tinh hoa y học cổ truyền Việt Nam, trong đó có bà Trần Thị Tuyết Mai. Hơn nửa đời người gắn bó với những bài thuốc nam, bà Mai không chỉ là một lương y tận tâm mà còn là người truyền lửa, giúp những giá trị y học phương Đông tiếp tục được lưu giữ và phát triển cho thế hệ mai sau.

Nữ sinh 15 tuổi thủng hành tá tràng nghi do áp lực học tập

Thủng tạng rỗng là một cấp cứu ngoại khoa nguy hiểm, có tỉ lệ tử vong cao nếu không được can thiệp kịp thời (Ảnh: BV)
(PLVN) - Nữ sinh 15 tuổi tiền sử khỏe mạnh nhập viện vì đau bụng dữ dội, được bác sĩ chẩn đoán bị thủng tạng rỗng, căn bệnh nguy hiểm có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Theo bác sĩ, nguyên nhân chủ yếu của bệnh này xuất phát từ áp lực học tập.

Thầy hiệu trưởng lấy xe ô tô chở học sinh đi cấp cứu trong đêm

Thầy hiệu trưởng lấy xe ô tô chở học sinh đi cấp cứu trong đêm
(PLVN) - Một học sinh tiểu học ở xã Trà Dơn (huyện Nam Trà My, Quảng Nam) đã tử vong do sốt cao, nghi mắc bệnh sởi; nhiều em khác cũng phát sốt phải đưa đến bệnh viện cấp cứu ngay trong đêm. Trước tình thế cấp bách, thầy hiệu trường đã lấy xe ô tô chở học sinh đi cấp cứu. 

Cảnh báo fanpage giả mạo thông tin Bộ Y tế

Fanpage sử dụng trái phép logo và các hình ảnh, nội dung nhận diện thương hiệu của Bộ Y tế.
(PLVN) -  Bộ Y tế vừa phát đi thông tin cảnh báo về một fanpage giả mạo thông tin Bộ Y tế. Đơn vị này khuyến cáo người dân cẩn trọng, không truy cập vào link, không đăng ký và liên hệ, tránh bị kẻ xấu trục lợi.

Cứu thành công trẻ sơ sinh mắc dị tật bẩm sinh nghiêm trọng

Bác sĩ thăm khám lại cho bệnh nhi. (Ảnh: BVCC)
(PLVN) - Bệnh viện E vừa điều trị thành công cho một trẻ sơ sinh 3 ngày tuổi (nặng 3,1 kg, ở Điện Biên) mắc dị tật bẩm sinh thoát vị tủy - màng tủy, một dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, có thể gây các biến chứng: liệt chi thể, rối loạn chức năng bàng quang, não úng thuỷ, thậm chí đe doạ đến tính mạng.

Cả nước tri ân đội ngũ y bác sĩ nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Cả nước tri ân đội ngũ y bác sĩ nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2025), nhiều tỉnh, thành trên cả nước đã long trọng tổ chức lễ kỷ niệm và các chương trình tri ân đội ngũ y bác sĩ. Đây là dịp để tôn vinh những đóng góp thầm lặng của những người làm công tác y tế, đồng thời khích lệ tinh thần cống hiến vì sức khỏe nhân dân.

Có một gia đình truyền thống ngành Y ở Quảng Bình

Bác sĩ Nguyễn Duy Bách và cùng bố là bác sĩ Nguyễn Duy Cừ và mẹ kế bác sĩ Mai Thị Mường.
(PLVN) - Ông là người gắn bó với người dân  miền núi huyện Tuyên Minh, cũng là người đặt nền móng cho lĩnh vực ngoại sản đầu tiên ở Quảng Bình. Chưa dừng lại ở đó, những người con của ông cũng nối tiếp mạch nguồn nghề y để cứu người.

BSCKI. Hồ Mạnh Linh: “Kém chuyên môn thì đừng làm nghề y"

BSCKI. Hồ Mạnh Linh: “Kém chuyên môn thì đừng làm nghề y"
(PLVN) - Lời khẳng định “đắt giá” của BSCKI. Hồ Mạnh Linh - Giám đốc chuyên môn Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Thanh Xuân đã khắc họa hình ảnh vị bác sĩ với tính cách khảng khái và những quan điểm rõ ràng về sức khỏe, ngành Y và đạo đức của người thầy thuốc.

Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh bằng Đông - Tây y kết hợp

Kỹ năng giao tiếp, thái độ phục vụ người bệnh của cán bộ y tế ngày càng tốt hơn.
(PLVN) - Thời gian qua, Bệnh viện Y Dược cổ truyền và Chăm sóc sức khỏe (YDCT&CSSK) cán bộ tỉnh Quảng Bình đã không ngừng nỗ lực phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ khám chữa bệnh, góp phần cùng Ngành y tế hoàn thành tốt công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cho Nhân dân.

“Khoảng trống” lĩnh vực sức khỏe cần sớm khắc phục

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Hôm nay (27/2), kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2025). Trong dịp này, đã có rất nhiều số liệu được công bố cho thấy sự phát triển của ngành Y Việt Nam, trình độ và sự tận tâm của đội ngũ y, bác sĩ và những người làm việc trong ngành Y tế.

Bác sĩ pháp y và ước mơ được “chuyên tâm phụng sự công lý”

Giám định ADN trên tang vật vụ án tại Trung tâm Pháp y Hà Nội. (Ảnh trong bài: PV)

(PLVN) - Hiện nay, theo thống kê của Bộ Y tế, toàn ngành Y tế cả nước thiếu khoảng vài nghìn bác sĩ, không chỉ thiếu ở những vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo mà ngay cả các tỉnh đồng bằng có điều kiện kinh tế phát triển gần các thành phố lớn cũng thiếu. Riêng đối với lĩnh vực pháp y thì sự khan hiếm bác sĩ pháp y càng trở nên khó khăn gấp bội.

Không ngừng nỗ lực xây dựng nền y tế 'khoa học, dân tộc và đại chúng'

Không ngừng nỗ lực xây dựng nền y tế 'khoa học, dân tộc và đại chúng'
(PLVN) - Suốt 70 năm qua, ngành Y tế không ngừng nỗ lực để xây dựng một nền y tế “khoa học, dân tộc và đại chúng” như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Phát biểu tại Lễ Kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn biểu dương, đánh giá cao sự nỗ lực, hy sinh, cống hiến của lực lượng thầy thuốc và ngành Y tế...