Mới đây, tại Kỳ họp thứ V, Quốc hội đã tiến hành thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.
Tại buổi thảo luận này, bà Trần Thị Vân – Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh đã đưa ra 2 vấn đề, trong đó có vấn đề về NƠXH cho công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Theo bà Vân, trước kỳ họp thứ 5, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh có buổi làm việc với Liên đoàn lao động tỉnh và tiếp xúc với gần 1.000 cử tri công nhân lao động, thăm khu nhà trọ công nhân, khảo sát nhu cầu nhà ở, nhà trọ, vay vốn đối với trên 200 chủ nhà trọ và gần 300 công nhân của phường Vân Dương, thành phố Bắc Ninh.
Qua khảo sát, chỉ có 27 công nhân có nhu cầu định cư và mua nhà chiếm gần 10% (đều là các công nhân có gia đình và đã làm ở Bắc Ninh từ 5 -10 năm). 19 công nhân có nhu cầu ở trong ký túc xá chiếm 6,5%.
"Số công nhân chỉ có nhu cầu thuê trọ chiếm hơn 80%, là những công nhân xác định chỉ đến làm việc, sau 1 thời gian lại về quê sinh sống. Họ là các bạn trẻ, có tuổi đời từ 18 – 25 tuổi, chưa lập gia đình. Đây là đối tượng đông, chiếm đến 70% số lao động ngoại tỉnh"- đại biểu Trần Thị Vân cho hay.
“Khi được hỏi về nhu cầu mua NƠXH, các bạn trả lời là không. Lý do mà các bạn đưa ra là chưa lập gia đình, chưa nghĩ đến mua nhà, cũng không biết có làm việc ở Bắc Ninh lâu không, không có tiền và đã có nhà ở quê. Thêm vào đó, các em không thích ở ký túc xá mà lại ở nhà trọ. Lý do là ở nhà trọ khắc phục được những hạn chế mà ở trong ký túc xá không có, đó là: giá thuê rẻ, tự do trong sinh hoạt, gần các dịch vụ tiện ích như chợ, chỗ gửi con, phòng khám”- đại biểu Trần Thị Vân cho biết.
Hiện tại, Bắc Ninh đã có 51 dự án NƠXH được phê duyệt, trong đó số dự án NƠXH dành cho công nhân là 22. Đến nay có 7 dự án đã hoàn thành với 5,5 nghìn căn hộ, đáp ứng nhu cầu ở cho khoảng trên 30 nghìn công nhân. Tuy nhiên, 3 dự án với gần 2.000 căn hộ tại TX Thuận Thành, huyện Yên Phong và TP. Bắc Ninh đã hoàn thành cách đây khoảng 1 năm, chủ đầu tư tích cực quảng bá rộng rãi nhưng đến nay chỉ bán được từ 12 – 17%.
Trao đổi với phóng viên Báo PLVN, ông Vương Quốc Toàn - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Bất động sản Lan Hưng (Công ty Lan Hưng) là nhà đầu tư dự án xây dựng Khu nhà ở xã hội (NƠXH) phục vụ khu công nghiệp tại thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh cho biết, ngoài các lý do trên ra thì việc các doanh nghiệp xây dựng NƠXH (nhà ở công nhân) gặp khó chính là chính sách bán hàng bị hạn hẹp mà không được các cơ quan ban ngành gỡ vướng và tạo điều kiện.
Ông Toàn dẫn giải, Điều 49 Luật Nhà ở đã chỉ rõ có 10 đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH bao gồm:
1. Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng;
2. Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn;
3. Hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu;
4. Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị;
5. Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp;
6. Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân;
7. Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức;
8. Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định tại khoản 5 Điều 81 của Luật này;
9. Học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập;
10. Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.
Ông Toàn khẳng định, nếu vẫn giữ nguyên đối tượng thụ hưởng chính sách là đối tượng tại khoản 5 Điều 49 luật Nhà ở mà không mở rộng đối với 9 nhóm đối tượng còn lại sẽ dẫn đến tình trạng dự án không có người mua/thuê/thuê mua, đẩy doanh nghiệp đến nguy cơ phá sản. Trong khi nhu cầu NƠXH là rất lớn, gây lãng phí nguồn lực đầu tư và không đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương.
