Bắc Ninh chủ động giúp doanh nghiệp biến 'tiêu chuẩn xanh' thành lợi thế cạnh tranh tại thị trường EU
(PLVN) - Liên minh châu Âu (EU) đang trở thành thị trường xuất khẩu quan trọng bậc nhất của Việt Nam, trong đó có Bắc Ninh. Nhưng để thâm nhập sâu hơn vào thị trường này, doanh nghiệp không chỉ cần vượt qua hàng rào kỹ thuật ngày càng khắt khe mà còn phải biết biến các “tiêu chuẩn xanh” thành lợi thế cạnh tranh.
Theo số liệu thống kê của Cục Hải quan, 7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sang EU (27 nước) đạt 32,15 tỷ USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước; nhập khẩu từ EU đạt 9,94 tỷ USD, tăng 5,29%. Những con số này cho thấy sức hấp dẫn của thị trường EU, đồng thời phản ánh xu hướng hội nhập ngày càng sâu rộng của các doanh nghiệp Việt.
Trong những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Bắc Ninh luôn coi hội nhập kinh tế quốc tế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Nhiều đoàn công tác của lãnh đạo tỉnh đã được tổ chức đi xúc tiến đầu tư, khảo sát thị trường tại Nhật Bản, Italia, Trung Quốc, Australia, Thụy Sĩ, Pháp… Đồng thời, tỉnh cũng tích cực đón tiếp các đoàn khách quốc tế đến tìm hiểu cơ hội hợp tác, mở ra triển vọng thu hút dòng vốn và công nghệ chất lượng cao.
Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của tỉnh cũng chủ động tìm kiếm thị trường mới như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản và đặc biệt là EU – nơi tiêu chuẩn về môi trường, lao động, phát triển bền vững đang trở thành “giấy thông hành” bắt buộc.
Giải pháp dài hạn giúp doanh nghiệp vượt chuẩn EU
Để biến thách thức thành cơ hội, đại diện lãnh đạo Sở Công thương Bắc Ninh cho biết xác định triển khai một loạt giải pháp mang tính chiến lược, dài hạn như sau:
Truyền thông sâu rộng về hội nhập: Phổ biến chính sách, pháp luật và các cam kết quốc tế đến cán bộ, doanh nghiệp, người dân thông qua hội thảo, tập huấn, cổng thông tin điện tử của Sở Công Thương.
Đa dạng hóa ngành hàng và thị trường xuất khẩu: Tập trung phát triển sản phẩm chủ lực có sức lan tỏa, tránh phụ thuộc quá nhiều vào một vài đối tác, nâng cao khả năng chống rủi ro trước biến động thị trường.
Tháo gỡ khó khăn về vốn, thuế và lao động: Hỗ trợ vay vốn ưu đãi, miễn giảm – hoàn thuế, tạo điều kiện mở rộng sản xuất, hình thành các doanh nghiệp đầu mối xuất khẩu mạnh.
Đẩy mạnh chuyển đổi số và thương mại điện tử: Giúp doanh nghiệp nắm bắt nhanh xu hướng thị trường, giảm chi phí tiếp cận khách hàng, mở rộng cơ hội kinh doanh xuyên biên giới.
Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao: Mở các khóa đào tạo về luật thương mại quốc tế, rào cản kỹ thuật, kỹ năng tổ chức thị trường xuất khẩu, thương mại điện tử… nhằm nâng cao trình độ quản trị và năng lực hội nhập cho doanh nghiệp.
Nâng cao năng suất, chất lượng và xây dựng thương hiệu: Khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, xây dựng thương hiệu và bảo hộ sở hữu trí tuệ, tạo ưu thế cạnh tranh bền vững.
Nắm bắt xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng: Chủ động thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ từ các đối tác EU, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu theo hướng bền vững. Với ưu thế về vốn và công nghệ, EU là đối tác lý tưởng để Bắc Ninh đẩy nhanh chuyển đổi “xanh” và “số”, phát triển mô hình sản xuất tuần hoàn, giảm phát thải, đáp ứng các tiêu chuẩn của thị trường khó tính này.
Một số doanh nghiệp địa phương bày tỏ, "lúc đầu chúng tôi rất lo lắng khi EU yêu cầu chứng chỉ FSC và báo cáo phát thải carbon. Nhưng nhờ sự hỗ trợ kịp thời từ Sở Công Thương và các khóa tập huấn, chúng tôi đã áp dụng công nghệ xử lý nước thải mới, tiết kiệm 20% chi phí sản xuất. Kết quả là doanh nghiệp không chỉ giữ được thị trường EU mà còn mở thêm được khách hàng ở Đức và Hà Lan.”
“Chuyển đổi xanh tốn kém thật, nhưng nó giúp chúng tôi nâng cấp nhà xưởng, cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động, đáp ứng tiêu chuẩn lao động ILO. Điều bất ngờ là năng suất tăng lên 15% chỉ sau một năm. Giờ đây, khách hàng EU xem chúng tôi là đối tác chiến lược lâu dài", một số doanh nghiệp nói.
Chuyển đổi xanh: Từ thách thức thành lợi thế
Lãnh đạo Sở Công Thương Bắc Ninh khẳng định: “Nếu doanh nghiệp chỉ coi tiêu chuẩn xanh là rào cản, họ sẽ mãi chạy theo và bị động. Nhưng nếu coi đó là cơ hội, doanh nghiệp có thể định vị thương hiệu, nâng giá trị sản phẩm và tăng khả năng thâm nhập các thị trường cao cấp khác ngoài EU.”
Những chính sách chủ động, dài hạn của tỉnh Bắc Ninh không chỉ giúp doanh nghiệp vượt qua yêu cầu khắt khe của EU, mà còn tạo bệ phóng để doanh nghiệp phát triển bền vững, góp phần đưa hàng hóa Việt Nam vươn ra thị trường toàn cầu.