Dự kiến, cuối tháng 9/2017, TAND tỉnh Bắc Kạn sẽ mở phiên toà sơ thẩm vụ án Trần Văn Kiên “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” sau nhiều lần hoãn phiên tòa.
Làm ăn không thống nhất, đẩy đối tác vào vòng lao lý?
Ngày 30/06/2011, Công ty TNHH Ánh Mai (Cty Ánh Mai) được UBND tỉnh Bắc Kạn cấp Giấy phép khai thác chì, kẽm và khoáng sản tại mỏ Cốc Chặng, thị trấn Nà Phặc, huyện Ngân Sơn, thời gian khai thác từ tháng 7/2011 đến hết tháng 6/2016.
Công ty Ánh Mai sau đó giao Công ty TNHH Xuân Lộc (Cty Xuân Lộc) và Hợp tác xã Dịch vụ và Xây dựng Thành Công (HTX Thành Công) đưa máy móc thiết bị vào khai thác quặng chì, kẽm và khoáng sản. Ngày 20/01/2013, Công ty Xuân Lộc và HTX Thành Công ký Hợp đồng hợp tác kinh tế số 02/2013 với HTX Xây dựng Minh Lập (HTX Minh Lập ở Đồng Hỷ, Thái Nguyên) do ông Trần Văn Kiên làm Chủ nhiệm, để cùng góp vốn đầu tư khai thác. Theo thỏa thuận trong hợp đồng và phân công của các bên thì ông Kiên - Chủ nhiệm HTX Minh Lập làm chỉ huy trưởng dự án.
Năm 2014, ông Bùi Văn Minh (thôn Hồng Thái, xã Lạc Hồng, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên) và ông Trần Văn Kiên ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư khai thác mỏ khoáng sản Cốc Chặng. Theo đó, ông Minh thỏa thuận góp 3,8 tỷ đồng, tương đương 20% cổ phần của mỏ Cốc Chặng và sẽ sở hữu 20% phần vốn góp của HTX Minh Lập thông qua việc nhận chuyển nhượng 20% phần vốn góp của ông Kiên tại đây. Ông Minh có thể trực tiếp đứng tên hoặc cử người đại diện.
Thực hiện thỏa thuận, HTX Minh Lập đã nhận đặt cọc 200 triệu đồng của ông Minh và sau đó làm thủ tục kết nạp xã viên, thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và người đại diện của ông Minh đã tham gia Ban quản trị HTX, nhưng đến nay ông Minh vẫn chưa góp đủ số tiền trên. Đồng thời trong thời gian đang hợp tác, tháng 3/2014, ông Kiên đã ký tiếp với ông Minh Hợp đồng hợp tác đầu tư số 02/2014/HĐ-HTĐT về việc hợp tác đầu tư Khu chế biến khoáng sản đa kim tại thị trấn Nà Phặc. Ông Minh phải chuyển cho HTX Minh Lập số tiền 968.000.000đ, tương đương 30% giá trị đầu tư khu chế biến khoáng sản Cốc Chặng.
Trong quá trình hợp tác kinh tế, các bên nảy sinh mâu thuẫn, ông Kiên đã có đơn gửi các cơ quan chức năng tố cáo ông Minh và em trai là Bùi Văn Năng làm giả chữ ký trong biên bản họp hội đồng thành viên ngày 10/10/2015, giả con dấu cũ của Cty Ánh Mai để làm hồ sơ xin thay đổi giấy phép kinh doanh của Cty Ánh Mai lần thứ 9. Đồng thời, ông Kiên cũng tố cáo ông Minh lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Cty Ánh Mai khoảng 300 triệu đồng, để giữ lại mỏ Cốc Chặng không bị Nhà nước thu hồi.
Ngày 17/5/2016, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Kạn có lệnh bắt tạm giam 4 tháng với ông Kiên vì cho rằng có hành vi đưa ra thông tin sai sự thật về việc HTX Minh Lập do ông Kiên làm chủ nhiệm có cổ phần khai thác tại mỏ quặng Cốc Chặng và khu chế biến quặng Nà Diếu, sau đó lừa bán cho ông Minh để chiếm đoạt 3.960.000.000đ. Cơ quan điều tra Công an tỉnh Bắc Kạn cho rằng, ông Kiên không có tư cách pháp nhân gì trong mỏ Cốc Chặng và khu chế biến Nà Diếu.
Hình sự hóa quan hệ dân sự?
Luật sư Hoàng Văn Hướng (Văn phòng Luật sư Hoàng Hưng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, cơ quan bảo vệ pháp luật tỉnh Bắc Kạn đang giải quyết vụ việc theo hướng hình sự hóa quan hệ dân sự, bởi:
Thứ nhất, hợp đồng giữa ông Minh và HTX Minh Lập là hợp tác đầu tư, không phải hợp đồng mua bán, nên không có chuyện ông Kiên lừa bán cổ phần cho ông Minh để chiếm đoạt tiền.
Thứ hai, trong tất cả các điều của hai hợp đồng hợp tác đầu tư mà ông Minh ký với HTX Minh Lập cũng như các biên bản giao nhận tiền giữa hai bên đều xác nhận việc chuyển tiền để thực hiện hợp đồng hợp tác đầu tư, không hề có câu từ nào thể hiện việc ông Minh góp tiền để mua bán cổ phần tại mỏ khoáng sản Cốc Chặng và khu chế biến khoáng sản ở đây. HTX Minh Lập là đơn vị ký các hợp đồng hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp khác để khai thác khoáng sản tại mỏ Cốc Chặng. Pháp luật cho phép các đơn vị sản xuất kinh doanh và nhà đầu tư được hợp tác, liên kết với nhau. Giữa ông Kiên đại diện HTX Minh Lập và ông Minh đã thực hiện giao dịch hợp đồng dân sự thuận tình, không bên nào lừa dối, ép buộc bên nào. Ông Kiên cũng không đưa ra thông tin sai sự thật về HTX Minh Lập như Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Kạn dùng làm căn cứ khởi tố.
