“Quy chủ” đất công
Theo đó, các hộ được giao thầu đất gồm: hộ ông Hoàng Văn Mười, ông Hoàng Văn Tiên, ông Nguyễn Quang Hánh, ông Đặng Văn Lý. Thời gian giao thầu là 20 năm tính từ năm 1993. Tuy nhiên, đến năm 2013 khi hết hạn giao thầu đất, các hộ dân trên không trả lại đất cho thôn Mai Thượng, với lý do đất trên đã được “lâu dài quy chủ”.
Sau đó, người dân được biết, năm 2012, hộ ông Hoàng Văn Mười và ông Nguyễn Quang Hánh đã được UBND huyện Hiệp Hòa cấp giấy CNQSD đất. Hộ ông Hoàng Văn Đạt – Cán bộ địa chính xã Mai Đình (con trai ông Hoàng Văn Tiên) được cấp giấy CNQSD đất ở vào năm 2014.
Ngày 27/03/2015, UBND xã Mai Đình đã mở hội nghị và mời Ban quản lí thôn (thời điểm năm 1993) cùng Ban Lãnh đạo thôn hiện tại tham gia.
Trong cuộc họp, ông Đặng Văn Lý đưa ra giấy giao thầu gốc. Thời điểm đó, hội nghị phát hiện thấy trong giấy giao thầu gốc của 4 hộ dân đều ghi “lâu dài quy chủ”. Tuy nhiên, nhiều hộ dân thôn Mai Thượng cũng bày tỏ sự nghi ngờ về nét chữ “quy chủ lâu dài” ghi trong giấy giao thầu của 4 hộ dân trên, vì có dấu hiệu khác biệt so với nét chữ còn lại.
Theo hồ sơ người dân cung cấp, ông Nguyễn Đức Vân (bí thư chi bộ đồng thời là trưởng Ban xây dựng điện thời điểm đó) cũng xác nhận bằng văn bản, cho biết: “đến nay một số giấy tờ bị đánh tráo hoặc thay đổi giấy tờ gốc”.
Ông Nguyễn Quang Thùa (chủ nhiệm HTX thời điểm đó) cũng có văn bản xác nhận: “Các loại giấy tờ các hộ nhận giao thầu, đề nghị các cấp xem lại 4 chữ “quy chủ lâu dài” là không đúng với nghị quyết của dân bàn bạc, giao thầu đất để lấy tiền xây dựng công trình điện dân sinh năm 1994”.
Huyện, xã khẳng định “làm đúng”
Tại văn bản số 1458/KL-UBND ngày 15/08/2016, UBND huyện Hiệp Hòa kết luận, việc cấp giấy chứng nhận cho các hộ ông ông Hoàng Văn Mười, Hoàng Văn Tiên, Nguyễn Quang Hánh là đúng quy định của pháp luật.
Theo đó, UBND huyện Hiệp Hòa đã căn cứ vào Điều 16 Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/05/2007 của Chính phủ và Điều 8 Nghị định số 191/QĐ-UBND ngày 27/06/2012 của UBND tỉnh Bắc Giang để cấp giấy CNQSD đất cho các hộ dân.
Tại buổi làm việc với phóng viên, ông Hoàng Văn Đạt – Cán bộ địa chính xã Mai Đình khẳng định: Diện tích đất trên là do Ban quản lý thôn giao thầu, có nghị quyết.
Ông Đạt xác nhận: “Đây là đất nông nghiệp 5% nhưng thời điểm đó không giao được cho ai nên đấu thầu giao đất để lấy kinh phí làm đường điện. Riêng mảnh đất giao thầu cho ông Tiên (bố đẻ của ông Đạt), sau đó đã làm thủ tục thừa kế cho ông Đạt. Do là đất nông nghiệp và chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất nên gia đình ông được miễn thuế nông nghiệp”.
Ông Đạt cho biết, do ông làm hồ sơ xin cấp giấy CNQSD đất đúng thời điểm có Nghị định số 191/QĐ-UBND ngày 27/06/2012 của UBND tỉnh Bắc Giang, nên được cấp giấy CNQSD đất (ngày 30/6/2013), trong đó diện tích đất ở là 300m2, còn lại là đất trồng cây lâu năm. Ba hộ dân còn lại thì được cấp giấy CNQSD đất nông nghiệp. Riêng ông Đặng Văn Lý thì đến đầu tháng 11/2016 mới được cấp giấy CNQSD đất.
Nói về việc người dân phản ánh giấy giao thầu (ghi thời điểm năm1994) có dấu hiệu bị sửa chữa, ông Đạt cho rằng: “Đấy là việc của người dân nói. Nếu họ muốn có thể đề nghị các cấp có thẩm quyền giám định giấy tờ đó”.
Để làm rõ hơn về việc cấp giấy CNQSD đất cho 4 hộ dân trên, phóng viên đã liên hệ UBND huyện Hiệp Hòa. Đại diện Phòng TN-MT huyện cho biết, sẽ xem xét lại hồ sơ và hẹn cung cấp thông tin sau.
 |
| Biên bản xác nhận của ông Nguyễn Đức Vân (bí thư chi bộ đồng thời là trưởng Ban xây dựng điện thời điểm 1993) và xác nhận của ông Nguyễn Quang Thùa. |
Luật sư đề nghị làm rõ
Trao đổi về vụ việc trên, Luật sư Lương Thành Đạt – Giám đốc Công ty Luật Ltdkingdom cho biết: “Những căn cứ mà UBND huyện Hiệp Hòa đưa ra để cấp giấy CNQSD đất cho các hộ trên là chưa phù hợp. Thứ nhất, về nguồn gốc phần đất đấu thầu cho các hộ là đất công ích hay còn gọi là đất 5%, theo quy định pháp luật đất đai qua các thời kỳ thì đất công ích thuộc quỹ đất nông nghiệp được UBND xã, phường cho thuê đất có thời hạn để sử dụng vào mục đích công ích.
Năm 1993, các hộ dân trên được Ban quản lý thôn giao thầu là thời điểm Luật đất đai 1993 đã có hiệu lực. Tại Điều 15 Nghị định 64/CP ngày 27/09/1993 cũng quy định rõ về việc sử đụng đất công. Theo đó, UBND xã mới có thẩm quyền cho các hộ gia đình, cá nhân thuê đất công ích để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp. Việc Ban quản lý thôn Mai Đình giao đất công ích “lâu dài quy chủ” là trái thẩm quyền và không đúng quy định.
Tại văn bản số 64/UBND – ĐCXD của UBND xã Mai Đình trả lời đơn thư của công dân cũng có kết luận “Năm 1993, 1994 do cần kinh phí để xây dựng điện phục vụ nhân dân, BQL thôn Mai Thượng đã tổ chức giao thầu đất công ích cho một số hộ dân là không đúng thẩm quyền được quy định tại Điều 24, Luật Đất đai năm 1993 quy định về thẩm quyền giao đất”.
Cũng tại tại Điều 8 Quyết định số 191/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bắc Giang quy định về cấp giấy CNQSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất với một số trường hợp vướng mắc trước ngày 01/01/2012 cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Bắc Giang chỉ áp dụng đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng “đất ở”.
Cụ thể: “Trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở do được giao không đúng thẩm quyền có giấy tờ theo quy định tại Điều 11 của Quy định này nay được UBND cấp xã xác nhận sử dụng ổn định, không có tranh chấp, phù hợp quy hoạch đất ở thì được cấp Giấy chứng nhận”, nội dung Quyết định số 191/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bắc Giang ghi rõ. Tuy nhiên đất mà các hộ đang sử dụng là đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích xã, không phải là “đất ở”.
Đồng thời, căn cứ Điểm b Khoản 2 Điều 41Nghị định 181/2004/NĐ-CP và Khoản 1 Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP có quy định các trường hợp không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong đó có trường hợp đất nông nghiệp thuộc 5% quỹ đất công ích.
Như vậy, theo quy định của luật đất đai xuyên suốt qua các thời kỳ từ năm 1993 đến nay, UBND xã chỉ được cho các hộ dân tại địa phương thuê đất công ích để sản xuất nông nghiệp. Người đang quản lý, sử dụng đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã không được cấp giấy CNQSD đất.
Theo đó, UBND các cấp đã có sự nhầm lẫn, áp dụng văn bản pháp luật không đúng khi căn cứ vào Nghị định 84/2007/NĐ-CP và Điều 8 Quyết định số 191/QĐ-UBND ngày 27/06/2012 của UBND tỉnh Bắc Giang, để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phần đất công ích giao thầu cho các hộ dân là trái quy định pháp luật”.
Tại buổi làm việc, ông Hoàng Văn Đạt - Cán bộ địa chính xã Mai Đình cũng cung cấp cho PV bộ hồ sơ xin cấp giấy CNQSD đất của gia đình ông bao gồm 12 loại giấy tờ khác nhau.
Theo luật sư Lương Thành Đạt: “Căn cứ vào hồ sơ có thể thấy, từ năm 1994 đến thời điểm cấp giấy CNQSD đất là năm 2014, gia đình ông Hoàng Văn Đạt chưa làm hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất (từ đất nông nghiệp sang đất ở), cũng như chưa nộp tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Nhưng với thửa đất nông nghiệp trồng lúa nước thuộc quỹ đất 5% mà ông Hoàng Văn Tiên trúng thầu năm 1994 lại được VPDKĐ huyện Hiệp Hòa cấp giấy CNQSD đất với mục đích sử dụng là 300m2 đất ở, diện tích còn lại 776,2 m2 đất trồng cây lâu năm cho ông Hoàng Văn Đạt là trái quy định của pháp luật, vi phạm nghiêm trọng luật đất đai”.
PLVN sẽ tiếp tục xác minh, làm rõ.
