Bến đò tự phát chở khách
Đảo chè tại xã Thanh An được ví như “Hạ Long trong lòng xứ Nghệ”, với những đồi chè đẹp hoang sơ, ngút ngát thu hút khách tham quan. Nắm bắt lợi thế này và thị hiếu của du khách, khoảng tháng 4/2016 một số gia đình ở khu vực bến đò đã đầu tư mua thuyền để kinh doanh chở khách ra đảo chè tham quan, chụp ảnh.
Hoạt động tham quan ngày càng rầm rộ nhờ du khách quảng bá trên báo chí và truyền hình. Có những ngày du khách đến rất đông, có khi đến cả ngàn người, thuyền chở sang đảo chè không xuể. Giá vé mỗi lần lên thuyền là 30 ngàn đồng/người đối với trẻ em thì khoảng 15 ngàn đồng/người, trẻ em dưới 6 tuổi không thu tiền. Nhiều dịch vụ như trông xe, giải khát, ăn uống cũng phát triển theo.
Mặc dù bến thuyền hoạt động tự phát, chưa được cấp phép hoạt động nhưng lại rất đông khách, đặc biệt du khách ra đảo chè không có ai mặc áo phao khi ngồi trên đò qua đập tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn.
Theo ông Nguyễn Cảnh Nam, Chủ tịch UBND xã Thanh An cho biết, vừa qua huyện đã có văn bản chỉ đạo đình chỉ hoạt động du thuyền trên đập Cầu Cau của huyện, xã đã gặp các hộ dân nhắc nhở, ký cam kết. “Một cái khó tại đây là không chỉ riêng hoạt động du khách mà những người dân, công nhân tại đây thường ngày vẫn chạy vào trong khu vực đồi chè để thu hoạch chè nên việc dừng hẳn hoạt động thuyền trên đập là khó. Địa phương liên tục tuyên truyền người dân bằng văn bản và cả hệ thống truyền thanh xã, nhưng người dân vẫn hoạt động theo kiểu tự phát nên rất khó có thể cấm tuyệt đối được”, ông Nam nói.
Cũng theo ông Nam, vừa qua xã liên kết với Trường Cao đẳng Việt Đức đào tạo lái thuyền cho 51 người dân trong địa phương, hiện đang chờ cấp giấy chứng nhận. Trước đó người dân tự ý đặt giá vé, sau đó xã đã ra nhắc nhở yêu cầu niêm yết thu giá vé theo quy định.
Không đánh đổi thu hút du lịch với sự an nguy của du khách
Trước thực tế trên, ngày 4/1/2017, UBND huyện Thanh Chương có Văn bản số 08 về việc đảm bảo an toàn giao thông khu vực hồ thủy lợi Cầu Cau, yêu cầu xã Thanh An tổ chức kiểm tra, lập biên bản xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, đồng thời đình chỉ ngay các hoạt động vận tải hành khách trái quy định pháp luật trong lòng hồ; Ký cam kết với chủ thuyền, cam kết không hoạt động, tổ chức hoạt động vận tải hành khác trong lòng hồ khi chưa đủ điều kiện, đồng thời tuyên truyền cho người dân hiểu rõ quy định của pháp luật, quy định về an toàn giao thông đường thủy; tổ chức lực lượng tuần tra thường xuyên, phát hiện kịp thời và xử lý kiên quyết không để vi phạm tái diễn…
Mới đây nhất, ngày 11/1/2017, UBND huyện Thanh Chương có Văn bản số 57 trình UBND tỉnh và Sở GTVT tỉnh Nghệ An về việc bổ sung quy hoạch và cho phép mở bến thủy nội địa tại hồ Cầu Cau. Văn bản này chỉ rõ, hiện UBND tỉnh đã chấp thuận cho phép Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4 lựa chọn địa điểm, khảo sát lập dự án. Huyện đã hướng dẫn người dân hoàn thiện các điều kiện hoạt động bến thủy nội địa.
Đến nay, một số điều kiện đã thực hiện được nhưng vẫn còn chưa được cấp giấy phép hoạt động bến thủy nội địa vì chưa có quy hoạch. Huyện cùng đề nghị Sở GTVT, UBND tỉnh cho phép bổ sung quy hoạch bổ sung bến thủy nội địa tại hồ Cầu Cau và cấp giấy phép hoạt động bến thủy nội địa tại đây. Ông Lê Đình Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương chia sẻ: “Quan điểm của huyện là thu hút du lịch nhưng không đánh đổi tất cả. Huyện chỉ đạo đình chỉ hoạt động các du thuyền, đến khi có đủ điều kiện mới được hoạt động…”.
Trước đó, ngày 5/1/2017 Sở GTVT tỉnh Nghệ An có Văn bản số 29/SGTVT-TTr về việc thực hiện công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường thủy nội địa tại hồ thủy lợi Cầu Cau. Trước đó, thanh tra sở GTVT đã tổ chức kiểm tra hai đợt vào ngày 28/12/2016 và 3/1/12017 tại hồ Cầu Cau cho thấy: Bến thủy tại hồ thủy lợi Cầu Cau chưa được cấp phép hoạt động, có 17 phương tiện đang neo đậu tại đây, có dấu hiệu lén lút hoạt động chở khách tham quan đảo chè. Công văn đề nghị biện pháp kiên quyết đình chỉ hoạt động bến thủy tự phát chưa được cấp phép, xử lý nghiêm các phương tiện vi phạm.
Theo ông Nguyễn Đức Hùng, Giám đốc Cty TNHH Thủy lợi Thanh Chương, hồ thủy lợi Cầu Cau công năng chính là phục vụ tưới tiêu cho ba xã Thanh Thịnh, Thanh An và Thanh Chi, hoạt động du lịch như thời gian gần đây là tự phát của người dân trong vùng. Cty là đơn vị quản lý hồ Cầu Cau đáng lẽ ra thì sẽ cấm các phương tiện hoạt động bằng thuyền trong khu vực lòng hồ, tuy nhiên, địa phương đang thu hút đầu tư.
“Sắp tới nếu có nhà đầu tư mới đến đầu tư làm du lịch tại khu vực hồ Cầu Cau thì chúng tôi đề nghị phải làm rõ việc quản lý sử dụng nguồn nước như thế nào để đảm bảo việc quản lý lâu dài cũng như việc đảm bảo phục vụ tưới tiêu cho nhân dân. Việc hoạt động du lịch tại đây để quảng bá hình ảnh của địa phương, làm đẹp cho địa phương là điều quý nhưng nhiệm vụ chính là thủy lợi, còn du lịch chỉ là phụ…”, ông Hùng nói.
Cũng theo ông Hùng, thẩm quyền của đơn vị khi phát hiện ra thuyền hoạt động hay cơi nới san lấp, lấn chiếm hồ nước thì chỉ có thể lập biên bản đề nghị cơ quan chức năng xử phạt.
Tiềm năng du lịch có, nhu cầu tham quan du lịch của người dân là chính đáng, việc kinh doanh du thuyền chở khách đi tham quan là hoạt động nên làm. Tuy nhiên, khi chưa đủ điều kiện để hoạt động, những việc làm tự phát trên là vi phạm pháp luật. Chính quyền và cơ quan chức năng cần vận động tuyên truyền, xử lý vi phạm những chủ phương tiện cố ý hoạt động tránh sự việc đau lòng xảy ra. Cùng với đó hoàn tất thủ tục, điều kiện cấp phép hoạt động bến thuyền được hoạt động đúng pháp luật, đảm bảo an toàn cho du khách tham quan.