Bị hại cũng lúng túng
Theo cáo trạng lần thứ nhất của VKSND TP.HCM: Năm 2014 công ty TNHH Hương Trinh (quận Tân Bình, TPHCM) ký hợp đồng thuê kho nằm trong khu vực quản lý của công ty hàng không. Công ty này thuê kho trên để chứa vải và không có người quản lý trông coi. Trong kho để khoảng 900 cuộn vải chờ bán ra thị trường.
Ngày 9/7/2015, công ty Hương Trinh phát hiện mất trộm 650 cây vải các loại, tài sản trên được bán ở chợ vải phường Phú Thọ Hòa (quận Tân Phú). Công ty trình báo vụ mất trộm đến cơ quan điều tra, sau đó thu hồi được 43 cây vải.
Qua quá trình điều tra xác định: Nguyễn Thị Liên cùng nữ 8 đối tượng khác chuyên nhặt ve chai trong khu vực sân bay Tân Sơn Nhất đã thực hiện hành vi trộm cắp vải của công ty Hương Trinh. Cụ thể, theo kết quả điều tra khoảng tháng 6/2015, Liên nói: “Có kho vải không có người trông coi tụi bay lấy trộm vải, tao cho xe chở ra và đem bán”.
Liên chỉ kho vải, các đối tượng còn lại dùng tua vít để mở cửa tấm tôn tạo lỗ hổng chui vào. Tại CQĐT, các đối tượng trên khai nhận, hàng ngày bán đồ ve chai bán cho Liên, đến khoảng 18 giờ thì mở kho ăn trộm vải.
Theo phân công: một người mở cửa kho, hai người chui vào lỗ trống lần lượt lăn từng cây vải ra, các đối tượng ở ngoài cùng nhau vác vải ra khu vực tập kết. Sau đó khoảng 20 giờ cùng ngày Liên điều xe tải đến chở.
Theo lời khai của 8 đối tượng còn lại thì Nguyễn Thị Liên là kẻ chủ mưu, là người bố trí xe cân vải, nhận tiền và chia tiền cho mọi người. Mỗi người được từ 3 đến 4 triệu đồng/lần. Các đối tượng khai nhận đã 6 lần trộm vải tại kho của công ty Hương Trinh.
Tại bản kết luận định giá tài sản của hội đồng định giá kết luận: “Trị giá 650 cây vải các loại mà công ty hương Trinh bị trộm mất, thời điểm tháng 6/2015 có tổng số tiền là hơn 2,6 tỷ đồng.
Riêng Liên không thừa nhận việc tổ chức, bàn bạc, hướng dẫn các đối tượng trên thực hiện hành vi trộm vải. Liên khai trong 8 người thì chỉ biết 04 người, 04 người kia không biết, những người này nói là mua vải thanh lý và biết Liên thường xuyên mua ve chai trong khu vực sân bay nên đã nhờ chở giùm vải ra khỏi sân bay. Liên khẳng định không biết số vải kia là tài sản trộm cắp.
Theo VKSND TP.HCM, mặc dù Liên không thừa nhận nhưng căn cứ vào lời khai của các bị can, những tài liệu chứng cứ khác đã đủ căn cứ để chứng minh hành vi phạm tội của Liên với vai trò chủ mưu cầm đầu.
Tại phiên xử sơ thẩm lần 1, đại diện phía bị hại khá lúng túng trong việc xác định chính xác số lượng vải đã mất. Kết quả điều tra bổ sung theo yêu cầu của VKS trước đó xác định: công ty Hương Trinh mua vải từ quý 4 năm 2014 và theo hóa đơn GTGT thể hiện số lượng vải 1087 cây để tại kho ở sân bay (thời điểm đó kho còn vải).
Đến ngày 13/2/2015, đoàn thanh tra Bộ Quốc Phòng kiểm tra kho thì phát hiện có khoảng 1915 cây vải (đoàn kiểm tra có lập biên bản làm việc) và thông báo yêu cầu di chuyển hàng hóa ra khỏi khu vực cho thuê kho.
Công ty Hương Trinh đã bán và di chuyển số lượng cây vải trên. Số hàng còn lại trong kho khoảng 900 cây. Sau đó công ty phát hiện bị mất trộm vải, số vải còn khoảng 246 cây, số mất trộm khoảng 650 cây. Hiện công ty không nhớ đã bán số vải trên cho khách hàng nào.
TAND TP.HCM cho rằng số lượng tài sản mất là căn cứ quan trọng để định khung hình phạt cho các bị cáo. Do đó đã trả hồ sơ, ngoài yêu cầu làm rõ vai trò của những người có liên quan thì HĐXX cấp sơ thẩm, yêu cầu công ty TNHH Hương Trinh giao nộp toàn bộ chứng từ, hóa đơn, sổ sách tài chính kế toán (bản chính) có liên quan đến số vải bị mất do bị cáo Liên và các đồng phạm khác chiếm đoạt (có đối chiếu, xác nhận của cơ quan thuế).
Điều tra lại
Năm tháng sau, ngày 26/5/2017, TAND TP.HCM mở phiên xử sơ thẩm lần thứ 2. Các nữ bị cáo đứng trước vành móng ngựa đều có gương mặt khắc khổ. Trong số họ có đến 6 người không biết chữ, 3 người còn lại chưa học hết cấp 1. Lớn tuổi, không có trình độ nên họ đều chọn công việc nhặt ve chai với thu nhập từ 50-70 ngàn đồng/ngày để mưu sinh.
Tại bản cáo trạng lần 2, VKSND TP.HCM cho rằng, do không thu được các chứng cứ sổ sách chứng minh số vải trong kho của công ty Hương Trinh vào thời điểm trước khi Liên cùng đồng bọn trộm cắp là bao nhiêu cây vải. Trong khi 8 bị can trong vụ án khai thực hiện hành vi trộm cắp 6 lần, mỗi lần từ 40-50 cây vải, nên chỉ có chứng cứ chứng minh Liên cùng đồng phạm trộm cắp của Công ty Hương Trinh 240 cây vải.
Ngoài ra căn cứ kết luận của hội đồng định giá trong tố tụng hình sự thì vải trong kho của công ty Hương Trinh có giá từ hơn 31 ngàn/m đến hơn 54 ngàn/m. Do các bị can khi không biết số lượng của từng loại vải đã trộm cắp của công ty Hương Trinh, nên theo nguyên tắc có lợi cho các bị can số vải trộm cắp được tính theo loại có mức giá thấp nhất là 31 ngàn đồng/m. Do đó tổng giá trị tài sản Liên cùng đồng phạm trộm cắp là hơn 871 triệu đồng.
Mặc dù giá trị tài sản bị truy tố từ 2,9 tỷ xuống còn 871 triệu nhưng giá trị tài sản vẫn hơn 500 triệu đồng nên hành vi của các bị cáo vẫn bị truy tố theo khoản 4 điều 138 Bộ Luật Hình Sự với mức hình phạt cao nhất là chung thân.
Lần này, phía bị hại vắng mặt, hai luật sư bào chữa cho bị cáo Liên cho rằng: người bị hại phải chứng minh tại thời điểm mất hàng, công ty phải có hàng lưu tại kho gồm các chứng từ, tài liệu liên quan đến số vải bị mất do bị cáo Liên và các đồng phạm khác chiếm đoạt. Nhưng đến nay phía công ty Hương Trinh vẫn không cung cấp được.
Theo luật sư, với tư cách là người bị hại khi có đơn tố giác tội phạm phải có nghĩa vụ cung cấp chứng cứ để làm rõ sự thật khách quan của vụ án. Đồng thời Tòa án nhiều lần trả hồ sơ yêu cầu bổ sung, làm rõ, nhưng cơ quan điều tra không thể làm rõ. Bị hại vắng mặt sẽ không có cơ sở làm rõ chứng chính xác số lượng vải bị trộm. Do đó, các luật sư đề nghị HĐXX hoãn phiên tòa để triệu tập bị hại.
HĐXX cho rằng vụ án có nhiều bị cáo, nhiều người liên quan việc triệu tập để lấy lời khai tại tòa có nhiều khó khăn. Do đó, HĐXX quyết định sẽ thẩm vấn các bị cáo và những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan nếu sau đó xét thấy cần thiết sẽ hoãn phiên tòa như đề nghị của luật sư.
Tại phần thẩm vấn, các bị cáo đều khẳng định không đếm số lượng mỗi lần trộm cắp mà chỉ nhớ là trộm cắp 6 lần, mỗi lần khoảng 40-50 cây vải.
Những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan như: người lái xe tải, hai người khuân vác, đều cho rằng họ không đếm nên không biết chính xác số cây vải. Những người mua vải cho rằng, mỗi lần họ chỉ mua từ 4-5 cây nên cũng không biết cụ thể số lượng vải các bị cáo trộm cắp là bao nhiêu.
Sau hơn 3h đồng hồ thẩm vấn, một lần nữa HĐXX cấp sơ thẩm lại quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhằm xác định số tài sản bị mất.
