Hà Nội có mức độ ô nhiễm cao
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là quốc gia có mức độ ô nhiễm không khí đặc biệt cao so với các nước trong khu vực châu Á và Thái Bình Dương. Hơn 50% số ngày trong năm có chất lượng không khí kém; trong đó, Hà Nội là một trong những TP có mức độ ô nhiễm cao. Giai đoạn 2011 – 2015, số ngày Hà Nội có chỉ số chất lượng không khí kém chiếm tới 40-60% tổng số ngày quan trắc và có những ngày chất lượng không khí suy giảm đến ngưỡng xấu. Chất lượng không khí ở khu vực nông thôn, các làng nghề cũng đang có chiều hướng suy giảm, nhất là ở các làng nghề tái chế chất thải, tái chế nhựa, kim loại, giấy, sản xuất vật liệu xây dựng…
Ông Nguyễn Hoàng Đức - Cục Kiểm soát ô nhiễm, Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) cho biết, một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí là việc áp dụng và tuân thủ quy định pháp luật, quy chuẩn kỹ thuật về môi trường không khí của các tổ chức, cá nhân còn hạn chế, thể hiện rất rõ qua hoạt động xả thải của DN.
Trong khi đó, công nghệ xử lý khí thải chưa đáp ứng được xu thế phát triển sản xuất, thậm chí còn lạc hậu; việc thực hiện quan trắc môi trường không khí còn mang tính hình thức, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu thông tin kịp thời phục vụ công tác quản lý, thiết bị quan trắc chưa được đầu tư đồng bộ... Hoạt động kiểm kê khí thải cũng chưa được triển khai đồng bộ ở cả Trung ương và địa phương.
Còn ông Nguyễn Văn Thùy – Giám đốc Trung tâm quan trắc môi trường, Tổng cục Môi trường - chia sẻ, bên cạnh các nguồn ô nhiễm trong nước, Việt Nam đang đối mặt với ô nhiễm không khí xuyên biên giới. Theo ông, một số vấn đề như lắng đọng axit, sương mù quang hóa hay ô nhiễm xuyên biên giới hiện đã xuất hiện những dấu hiệu ảnh hưởng nhất định. Riêng việc quan trắc lắng đọng axit đã phát hiện chất ô nhiễm từ các quốc gia khác.
Cần một đạo luật kiểm soát ô nhiễm không khí
Các ý kiến đưa ra tại Hội thảo cho rằng, thời gian qua, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường không khí của nước ta đã từng bước được hoàn thiện. Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và hệ thống văn bản dưới Luật đã quy định cụ thể về các biện pháp quản lý chất lượng không khí, kiểm soát ô nhiễm do khí thải công nghiệp.
Tuy nhiên, việc áp dụng và tuân thủ các quy định pháp luật và quy chuẩn kỹ thuật về môi trường không khí của các tổ chức, cá nhân còn hạn chế. Việc thanh tra, kiểm tra, xử phạt chưa nghiêm khắc, thiếu tính răn đe, cảnh báo. Thêm vào đó, nền sản xuất dựa quá nhiều vào công nghệ lạc hậu, sử dụng tài nguyên thiên nhiên và thực hiện hoạt động quy hoạch thiếu cơ sở khoa học và bền vững là những yếu tố dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại nhiều khu vực ở nước ta.
Với tình trạng ô nhiễm không khí ngày một nghiêm trọng như vậy, các ý kiến tại Hội thảo cho rằng cần phải có những nghiên cứu và xây dựng chính sách phù hợp nhằm hạn chế những tác hại đối với sức khỏe cộng đồng, góp phần làm giảm thiểu tác hại ảnh hưởng tới biến đổi khí hậu, trong đó, có việc khẩn trương nghiên cứu để ban hành một đạo luật về kiểm soát ô nhiễm không khí với những quy định chi tiết để khắc phục những bất cập nêu trên.
