5 tháng thực thi Luật Doanh nghiệp 2014: Bắt đầu xuất hiện rào cản?

Sau khi Luật Doanh nghiệp 2014 có hiệu lực, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng liên tục với tốc độ cao ấn tượng, tuy nhiên thực tiễn thi hành cũng đã xuất hiện nhiều rào cản
Sau khi Luật Doanh nghiệp 2014 có hiệu lực, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng liên tục với tốc độ cao ấn tượng, tuy nhiên thực tiễn thi hành cũng đã xuất hiện nhiều rào cản
(PLO) - Cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh khẳng định Luật Doanh nghiệp 2014 đã đi vào cuộc sống và tín hiệu cơ bản là lạc quan. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đã chỉ ra văn bản hướng dẫn Luật bắt đầu xuất hiện rào cản…
Tiến bộ vượt trội
Theo ông Phan Đức Hiếu, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), cho đến nay, các nghị định hướng dẫn Luật Doanh nghiệp (DN) 2014 đã được ban hành, trong đó văn bản được ban hành gần đây nhất là Nghị định 96/2015/NĐ-CP ngày 19/10/2015 quy định chi tiết một số điều của Luật DN. 
Ông Hiếu cũng khẳng định những tiến bộ vượt trội của Luật DN 2014, trong đó nhấn mạnh bắt đầu từ 1/7/2015, ngày Luật có hiệu lực, Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (ĐKKD) của DN không phải ghi ngành nghề KD, DN được tự do KD trong ngành nghề mà Luật không cấm.  Về thủ tục đăng ký, DN chỉ cần thông báo thay đổi nội dung ĐKKD, thông báo mẫu dấu cho cơ quan ĐKKD (chứ không phải xin phép). Thậm chí, dấu do DN sử dụng mà chưa kịp thông báo thì vẫn hợp pháp, có chăng chỉ là vi phạm thủ tục hành chính về mẫu dấu…
“Tôi đánh giá cao tinh thần của Luật DN lần này là giảm tối đa rủi ro cho DN về “tội” KD trái phép. Vì nghề KD ở Việt Nam rủi ro rất cao, không chỉ rủi ro về thương trường, quy định của pháp luật, không chỉ mất tiền bạc mà có khi còn đi tù. Một khi Luật thông thoáng thì DN tin tưởng, KD dài hơn, lớn hơn, không lo trốn tránh, đối phó. Nhất là trong bối cảnh hội nhập hiện nay, DN không chỉ làm tốt mà còn tạo lòng tin với đối tác nước ngoài, khi đó mới thiết lập mối quan hệ lâu dài, DN Việt Nam mới tham gia chuỗi giá trị  được…” - TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM phân tích.
Doanh nghiệp tăng kỷ lục
Phó Cục trưởng Cục Quản lý ĐKKD, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bùi Anh Tuấn liệt kê một khối lượng công việc khổng lồ mà cơ quan này phải hoàn tất để kịp thời điểm Luật có hiệu lực 1/7/2015. “5 tháng là khoảng thời gian quá ngắn để đánh giá tác động của một đạo luật, song tôi có thể khẳng định về cơ bản Luật DN đã đi vào cuộc sống, được cộng đồng DN đón nhận…”- ông Tuấn khẳng định. 
Số liệu cập nhật của cơ quan quản lý nhà nước về ĐKKD cho thấy sau khi Luật có hiệu lực, số lượng DN thành lập mới tăng liên tục với tốc độ cao ấn tượng, cập nhật đến 20/11 là hơn 41 nghìn DN, nếu tính từ đầu năm là hơn 86 nghìn DN, khả năng năm nay đạt 94 nghìn DN, con số, theo ông Tuấn là “cao nhất trong lịch sử”. Đặc biệt, một tín hiệu đáng mừng là từ khi Luật có hiệu lực đến 20/11, tổng số hồ sơ thay đổi là 134.570 hồ sơ, tăng 151% so với cùng kỳ năm trước, trong đó hơn 1/3 là tăng vốn điều lệ. 
Rào cản
Tuy nhiên, đánh giá về việc thực thi sau 5 tháng Luật có hiệu lực, TS Cung cho rằng, quản lý nhà nước vẫn chưa thay đổi, vẫn là DN chỉ được làm những gì theo quy định, còn không quy định thì không được làm. “DN và người dân có vẻ vẫn chấp nhận điều này. DN và người dân cũng khó vì không có cơ chế nào để kiện lại được và cũng không có cái gì buộc cơ quan nhà nước phải thay đổi, vẫn là có quy định mới được làm, không có quyền tự do kinh doanh. Một môi trường kinh doanh như vậy không sáng tạo được...”- Viện trưởng CIEM thẳng thắn.
Phân tích cụ thể một số quy định tại các nghị định hướng dẫn Luật DN, Luật sư Nguyễn Quang Hưng (Văn phòng Luật sư NH Quang và Cộng sự) cho rằng đã có những điểm trái Luật DN.
Cụ thể tại Nghị định 78/2015/NĐ-CP về đăng ký DN đã thêm một quy định mang tính tùy nghi: “Trường hợp DN có nhu cầu, Phòng ĐKKD cấp Giấy xác nhận về việc thay đổi nội dung đăng ký DN cho DN”. Theo giải thích của Phó Cục trưởng Cục Quản lý ĐKKD Bùi Anh Tuấn, đáng lẽ DN chỉ cần đăng ký thay đổi nội dung đăng ký DN, sau 3 ngày cơ quan ĐKKD không có ý kiến gì là được, nhưng nhiều DN chưa quen, cứ quay lại đòi giấy xác nhận nên đã đưa thêm quy định này vào Nghị định. Tuy nhiên, theo Luật sư Quang, quy định này sẽ dẫn đến việc áp dụng không thống nhất, gây khó khăn cho DN…
Tương tự, Luật DN quy định rất rõ quyền quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu, trước khi sử dụng, DN có nghĩa vụ thông báo mẫu dấu với cơ quan ĐKKD, thế nhưng Nghị định 78/2015/NĐ-CP lại quy định DN phải thông báo cả “thời điểm có hiệu lực của mẫu dấu”. Theo Luật sư Quang, quy định này không đúng về mục tiêu “tạo tính chủ động cho DN” đối với con dấu, thực tế một số cơ quan ĐKKD yêu cầu DN chỉ được đăng ký thời điểm có hiệu lực của con dấu là sau 3 ngày kể từ ngày thông báo mẫu dấu, nếu DN đăng ký trước sẽ không nhận được hồ sơ thông báo. Thậm chí DN còn được hướng dẫn chỉ được sử dụng con dấu sau khi mẫu dấu được đăng tải trên hệ thống ĐKKD quốc gia.
Ngoài ra, Nghị định 96/2015/NĐ-CP cũng loại bỏ các loại hình DN được thành lập theo các luật: Công chứng, Luật sư, Giám định tư pháp, Kinh doanh bảo hiểm, Chứng khoán và Luật Hợp tác xã trong khi Luật DN không có hạn chế này...
Theo Viện trưởng CIEM, những vấn đề vướng mắc sau 5 tháng thực hiện Luật DN là có thật và cần thiết phải xem xét tính hợp pháp, hợp lý, tương thích với tinh thần cải cách của Luật DN.

Tin cùng chuyên mục

Tổng cục Thuế quán triệt công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

Tổng cục Thuế quán triệt công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

(PLVN) -Tổng cục Thuế yêu cầu, cùng với việc quyết tâm thực hiện sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, các đơn vị cần tăng cường công tác quản lý nội ngành, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong thực thi công vụ và trong công tác quản lý thuế để phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị được giao, đặc biệt là nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước.

Đọc thêm

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường
(PLVN) - Ngày 10/12, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cùng bà Aler Grubbs, Giám đốc quốc gia Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao tổ chức FOUR PAWS International (FPI) đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về Một sức khỏe phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người.

Tận dụng các FTA giúp ngân hàng tăng doanh thu

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, cơ hội từ các FTA giúp ngân hàng tăng được số lượng khách hàng, tăng doanh thu. Bởi số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu, tham gia vào các FTA, nếu họ tận dụng hiệu quả thì đây là nguồn khách hàng tiềm năng cho hệ thống ngân hàng. Như vậy, trước mắt các cán bộ ngân hàng phải hiểu rõ, hiểu sâu để tận dụng, thực thi các FTA.

Cơ bản đã đủ pháp lý để triển khai điện hạt nhân

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin về dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2024. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Tái khởi động dự án điện hạt nhân đang nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội. Trong đó, các chuyên gia về điện cho rằng, phát triển nguồn điện hạt nhân không chỉ giúp đa dạng nguồn cung, mà còn bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh.

FTA Index - công cụ 'hỗ trợ' Quốc hội giám sát, chỉ đạo công tác thực thi FTA

Nhiệm vụ quan trọng của Vụ Chính sách thương mại đa biên là hoàn thành báo cáo kết quả xây dựng Bộ Chỉ số và trình lên Thủ tướng Chính phủ.
(PLVN) - Thông qua FTA Index, cơ quan, doanh nghiệp địa phương có thể soi chiếu được việc thực hiện kế hoạch hành động của Chính phủ gắn với kế hoạch hành động của các tỉnh, thành phố xây dựng FTA Index để xác định được những điểm đã làm được và những điểm cần phải thúc đẩy hơn nữa, từ đó tìm ra những giải pháp, chính sách cụ thể hơn cho các doanh nghiệp trên địa bàn của mình tận dụng được FTA.

Địa chỉ tin cậy giúp địa phương và doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích từ FTA

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Cổng thông tin điện tử Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam (Vietnam FTA Portal, gọi tắt là Cổng FTAP tại địa chỉ fta.gov.vn) là một công cụ tra cứu các cam kết về Hiệp định thương mại tự do (FTA) và các thông tin liên quan một cách thông minh, tiên tiến, có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA .

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh
(PLVN) - Dự án xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) có công suất thiết kế 400.000 xe/năm với tổng mức đầu tư xây dựng 7.300 tỷ đồng. Dự kiến, tháng 6/2026, dự án hoàn thành tiến độ xây dựng cơ bản và đưa vào khai thác vận hành.

Thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả các tỉnh phía Bắc

Toàn cảnh diễn đàn.
(PLVN) - Chiều 6/12, Cục Trồng trọt, Hội Làm vườn Việt Nam, Sở NN-PTNT tỉnh Hòa Bình và các đơn vị liên quan phối hợp Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Nâng cao chất lượng, chuỗi giá trị và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả các tỉnh phía Bắc”.

Chống hàng lậu, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ: Hải quan chủ động giải pháp đấu tranh, ngăn chặn

Ông Vũ Hoài Linh trao đổi về giải pháp ngăn chặn hàng vi phạm sở hữu trí tuệ. (Ảnh: TD)
(PLVN) - Tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ thời gian qua tiềm ẩn diễn biến phức tạp, tinh vi, khó lường. Theo số liệu của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, trong 9 tháng năm 2024, các lực lượng đã phát hiện, bắt giữ và xử lý trên 39.000 vụ vi phạm, giảm 32,7% so với cùng kỳ năm 2023.