Trong 45 ngày qua, 99.135 lái xe vi phạm nồng độ cồn bị CSGT cả nước xử lý. Con số này được đánh giá rất cao và tăng 23,65% so với 45 ngày liền kề trước đó, dù cùng thời gian cao điểm kiểm soát.
Trong số các trường hợp vi phạm, Cục CSGT cho biết số tài xế vi phạm ở mức 3 (trên 0,4mg/l khí thở) gần 31,5%. Ngoài ra còn có 1.438 lái xe không chấp hành việc kiểm soát; những trường hợp này có mức xử phạt tương đương mức kịch khung (trên 0,4mg/l khí thở).
Đại diện Cục CSGT cho biết trong năm 2023, Bộ Công an xác định quan điểm thiết lập kỷ cương, bảo đảm trật tự an toàn trên các tuyến giao thông. Trong đó tài xế có nồng độ cồn là 1 trong 3 hành vi vi phạm được tập trung xử lý để kéo giảm tai nạn, cùng với hành vi chở quá tải trọng, và chạy quá tốc độ.
Việc kiểm soát nồng độ cồn được thực hiện trên cả nước, đặc biệt tập trung tại đô thị nhằm tạo tính răn đe, hình thành thói quen “đã uống rượu bia, không lái xe”. Quá trình xử phạt cũng được nhấn mạnh “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.
Trước ý kiến e ngại của về việc ăn trái cây, uống thuốc dạng siro sẽ có nồng độ cồn, đại diện Cục CSGT khẳng định ngay khi Nghị định 100/2019/NĐ-CP có hiệu lực, cơ quan này đã những thử nghiệm với nhiều loại hoa quả, thuốc ho, nước trái cây lên men… kết quả cho thấy người ăn, uống các loại này không ghi nhận trong cơ thể có nồng độ cồn.
Với những ý kiến còn băn khoăn khi ăn một số đồ ăn lên men, Đại tá Nhật cho biết, theo quy trình CSGT sẽ kiểm tra nồng độ cồn qua 2 bước là đo định tính (xác nhận có cồn hay không) và đo định lượng để xác định chính xác mức nồng độ cồn trong hơi thở.
Trường hợp kiểm tra định tính xác định có nồng độ cồn, nếu lái xe có sử dụng một số đồ ăn lên men trước đó, có quyền đề nghị CSGT cho nghỉ ngơi 5-10 phút, đồng thời uống nước cho sạch khoang miệng trước khi đo định lượng. Nếu trước đó tài xế đã đo định lượng, cũng được phép đề nghị cho thổi lại để đảm bảo tính khách quan.
Để tránh tình trạng xin bỏ qua vi phạm, Cục CSGT cho biết đã tham mưu hơn 40 thành ủy, tỉnh ủy có văn bản chỉ đạo cơ quan ban ngành, công chức chấp hành pháp luật về ATGT, đã uống rượu, bia thì không lái xe, và không được can thiệp vào quá trình xử lý vi phạm.
“Chiến sĩ CSGT làm nhiệm vụ phải ghi rõ nhật ký ca công tác, trong mỗi máy đo nồng độ cồn cũng lưu trữ toàn bộ dữ liệu để chỉ huy đơn vị kiểm tra đối chiếu với biên bản xử lý”, Đại tá Nhật nói và cho biết ở một số địa phương, CSGT còn được giao nhiệm vụ kiểm tra chéo theo địa bàn. Tức là, CSGT ở huyện này sẽ sang địa bàn huyện khác làm nhiệm vụ kiểm tra, xử lý vi phạm nhằm tránh có sự quen biết, xin bỏ qua.
Về băn khoăn của người dân về “mức 0 tuyệt đối” trong việc xác định nồng độ cồn, đại diện Cục CSGT cho hay Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia có nội dung cấm người điều khiển phương tiện tham gia giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn... Các nghị định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông nằm dưới sự điều chỉnh của Luật này.
Lấy dẫn chứng vụ tài xế ôtô tông chết 2 cha con ở Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 18/2, cơ quan chức năng xác định tài xế có nồng độ cồn ở mức 0,063mg/l khí thở. “Qua làm việc, tài xế khai nhận trước đó có uống 3 lon bia. Thời điểm lái xe, người này nói rằng bị mất tập trung do buồn ngủ dẫn đến tai nạn”, Đại tá Nhật thông tin thêm và cho biết ở một số thể trạng, việc nồng độ cồn thấp cũng có thể khiến hành vi của lái xe khó kiểm soát dẫn đến tai nạn. Do đó, quy định pháp luật cần đảm bảo chặt chẽ, tạo tính răn đe, xử lý đúng người và đúng hành vi.
Tình trạng sử dụng giấy tờ giả, đặc biệt là làm giả tem kiểm định cũng được Cục CSGT cảnh báo. Từ cuối năm 2022 tới nay, có khoảng 40 trường hợp sử dụng tem kiểm định giả bị phát hiện. CSGT đã chuyển CQĐT 20 trường hợp, xử lý hành chính 9 trường hợp và 4 vụ việc đã khởi tố.
Nguyên nhân được chỉ ra là những vướng mắc trong công tác đăng kiểm trong thời gian qua gây khó khăn cho chủ phương tiện, nhất là chủ xe kinh doanh vận tải. Một số tài xế đã lên mạng tìm kiếm và mua các tem giả dán vào xe để tránh bị CSGT xử lý.
“Chúng tôi khuyến cáo đây là vi phạm rất nghiêm trọng. Tài xế có thể bị khởi tố về hành vi làm giả, sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức theo Điều 341 BLHS”, đại diện Cục CSGT nói; đồng thời nhấn mạnh trường hợp phương tiện gặp tai nạn giao thông trên đường mà nguyên nhân liên quan tới yếu tố kỹ thuật thì chủ xe cũng bị ảnh hưởng trách nhiệm liên đới.
