Nhóm cướp sông
Sinh ra trong một gia đình nghèo ở huyện miền núi Nghệ An, lại thiếu sự giáo dục nên từ nhỏ Hà Văn Thu (SN 1971, ngụ xã Môn Sơn, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An) đã có tiếng quậy quá. Cuộc sống nghèo đói, không chịu đi làm, Thu và nhóm đối tượng cùng làng đi cướp, trấn lột từ những món đồ rất nhỏ của các thợ bè trên sông Giăng về sử dụng.
Cụ thể, vào một đêm của năm 1990, Thu cùng 3 đồng bọn bàn kế phục kích trên sông Giăng, đoạn qua xã Môn Sơn để thực hiện hành vi trấn lột tài sản. Sau khi tiếp cận được chiếc bè chở gỗ, cả nhóm vác dao, gậy, gạch đá nhảy lên bè. Toàn bộ tài sản của các thợ bè đều bị lột sạch, từ tài sản có giá trị, quần áo tư trang đến đôi dép, thậm chí nửa gói mì chính cũng bị nhóm Thu “gom” hết.
Vào thời điểm đó, một đôi dép Lào hay chiếc áo bay là món đồ giá trị với phần lớn dân bản Bắc Sơn. Tiếc của, chủ bè chống cự thì bị các đối tượng dùng hung khí đánh bị thương. Không muốn gây thù hằn với dân bản địa, các thợ bè đành im lặng cho qua chuyện.
Chỉ trong thời gian ngắn, hai vụ cướp táo tợn xảy ra trên sông Giăng đoạn qua bản Bắc Sơn khiến các chủ bè hoang mang. Thông tin này nhanh chóng được trình báo lên công an huyện Con Cuông. Khi lực lượng chức năng truy quét thì các đối tượng nhanh chân bỏ trốn.
Không lâu sau, hai đồng bọn của Thu bị bắt giữ. Tại cơ quan điều tra, cả hai khai nhận số tài sản cướp được các đối tượng chia nhau bán lấy tiền tiêu xài. Một số vật dụng được toán cướp giữ lại để sử dụng.
Sau thời gian truy tìm không có tung tích, đến năm 1996, cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Con Cuông đã phát lệnh truy nã với Hà Văn Thu và đồng bọn còn lại về tội “Cướp tài sản”.
Dò hỏi thông tin từ người thân, bố mẹ đối tượng, các trinh sát cũng không nắm được manh mối nào. Người nhà cho hay, từ khi có lệnh bắt giữ, chưa một lần Thu liên lạc về cho gia đình.
27 năm trốn nã
Trong thời gian trốn nã, Hà Văn Thu đã tạo vỏ bọc cho mình với thân phận mới. Sau khi sống chui lủi tại một số nơi ở huyện Con Cuông, đồng thời cắt đứt liên lạc với người thân, Thu đã phiêu bạt về huyện Bá Thước (tỉnh Thanh Hóa).
Trong thời gian ở đây, Thu cày thuê cuốc mướn, sống hòa nhã với mọi người. Thấy chàng trai hiền lành, chăm chỉ, một người đàn ông trú xã Sơn Lư (huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa) đã nhận Thu làm con nuôi, cưu mang như con đẻ.
Sau đó một năm, Thu được người đàn ông tốt bụng cho nhập vào hộ khẩu của gia đình. Lúc này, đối tượng trốn nã thay tên đổi họ thành Lương Văn Giang (SN 1972) nhằm trốn tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.
Với vỏ bọc mới cùng sự chịu thương chịu khó, Thu nhanh chóng chiếm trọn sự tin tưởng của những người sống xung quanh. Sinh sống tại đây một thời gian Thu lấy vợ, sinh con và làm nghề trồng trọt, buôn bán nhỏ. Hai con của vợ chồng Thu đều được ăn học tử tế.
Sống được lòng bà con chòm xóm lại năng nổ tham gia các hoạt động nên Thu được mọi người tin tưởng, bầu làm công an viên xóm. Hết nhiệm kỳ, Thu ở nhà phụ giúp vợ buôn bán nhỏ.
Trong lúc đó, từ khi phát lệnh truy nã, cảnh sát vẫn kiên trì bám sát địa bàn để tìm ra dấu vết của đối tượng.
Đầu tháng 3/2017, trinh sát nắm được thông tin Hà Văn Thu từng sinh sống tại huyện Bá Thước, sau đó chuyển đến huyện Quan Sơn. Nhưng rà soát người dân ở địa phương này không có ai tên Hà Văn Thu.
Khi việc tìm kiếm tưởng chừng đi vào ngõ cụt thì thông qua bức ảnh danh chỉ bản của đối tượng, cán bộ Công an xã Sơn Lư phát hiện người trong ảnh có nhiều đặc điểm giống với công an viên tên Lương Văn Giang, người dân địa phương vẫn thường gọi là Giang “còi”, sống ở một bản sát cửa khẩu Na Mèo.
Theo thông tin từ chính quyền địa phương, hiện Giang không còn làm công an viên mà ở nhà phụ vợ buôn bán lâm – nông sản. Gia đình Giang còn được xem là hình mẫu gia đình ở vùng biên giới khi chăm chỉ làm ăn, nuôi dạy con cái ăn học đến nơi đến chốn.
Sau khi xác định Giang chính là đối tượng trốn nã Hà Văn Thu, cảnh sát lên kế hoạch bắt giữ. Trưa 28/3, vượt hàng trăm cây số, tổ công tác PC52 Công an tỉnh Nghệ An đã có mặt tại huyện Quan Sơn. Sau khi hội ý với các lực lượng chức năng của tỉnh bạn, các mũi dần áp sát căn nhà của Giang (tức Thu) nhằm không để đối tượng kịp bỏ chạy lên rừng hay vượt biên sang Lào.
“Thời điểm này, Giang và vợ đang đứng cân nông sản ngay trước cửa. Tôi tiến lại, đọc lệnh bắt giữ. Bị gọi đúng tên khai sinh của mình, Hà Văn Thu quá bất ngờ, không kịp phản ứng. Thấy Thu bị bắt giữ, vợ con, anh em nuôi của Thu chạy ra rồi kéo lên ủy ban xã yêu cầu thả người vì nghĩ công an bắt nhầm. Nhưng khi biết sự thật, ai cũng bàng hoàng bởi tại địa phương Hà Văn Thu được đánh giá là người tốt, chịu khó lam ăn, sống tốt với mọi người”, Thiếu tá Biện Viết Chiến, Đội trưởng Đội 3, PC52 Công an Nghệ An kể.
Tại cơ quan điều tra, bước đầu Hà Văn Thu đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Trong suốt 27 năm lẩn trốn, Thu luôn tìm cách giữ bí mật tuyệt đối về quá khứ của mình. Bởi vậy, khi Thu bị bắt về tội cướp tài sản, vợ con Thu đã ngất xỉu vì quá sốc.
Được biết, con gái đầu của Thu đã lập gia đình, con thứ hai đang học lớp 12. “Trong thâm tâm tôi đã nhiều lần muốn quay về quê để ra đầu thú nhưng không đủ can đảm bởi cuộc sống hiện tại quá yên bình. Suốt thời gian lẩn trốn tôi chưa một lần dám về thăm bố mẹ và quê hương của mình. Tôi không dám đối mặt với việc mình đã gây ra. Nhưng cuối cùng tôi đã bị bắt giữ, tôi chấp nhận điều này, mình có tội phải đền tội”, Hà Văn Thu thú nhận.
Hiện, Hà Văn Thu đã được bàn giao cho CQĐT huyện Con Cuông để xử lý trước pháp luật về hành vi phạm tội của 27 năm trước.
