Vào năm 1990, khi gây án giết người và bỏ trốn, hung thủ Đàm Xuân Hà mới 18 tuổi, chưa làm chứng minh nhân dân nên trong hồ sơ truy nã của công an hoàn toàn không có bản ảnh, căn cước của đối tượng phạm tội.
Trên cơ sở mô tả đặc điểm nhận dạng, lời nói, thói quen, sở thích của đối tượng, bằng những biện pháp nghiệp vụ sắc bén, đến cuối tháng 7/2012, Công an TP. Hải Phòng bắt đối tượng Đàm Xuân Hà sau 22 năm trốn truy nã, tại địa điểm cách nơi hắn gây án trên 2.000 km…
Bí ẩn sát thủ mặc áo bò loang
Vụ trọng án xảy ra đã 22 năm, có thể đã được vùi sâu trong ký ức của nhiều người dân và các nhân chứng. Và có thể, thời gian cũng khiến nỗi đau đớn của gia đình nạn nhân đã ngủ yên. Thế nhưng, các trinh sát Đội cảnh sát truy nã PC 52 Công an TP. Hải Phòng thì luôn canh cánh trong lòng, họ như “ăn không ngon, ngủ không yên” khi chưa bắt được hung thủ Hà Mạnh Đàm theo lệnh truy nã để hắn phải đền tội trước pháp luật.
 |
| Hung thủ Đàm Xuân Hà |
Theo hồ sơ truy nã, khoảng 8h30 ngày 18/11/1990, anh Vũ Văn Tuyền (SN1967) và bạn thân của mình là anh Phạm Khánh Nguyên (SN 1968, cùng ở xóm Chùa, xã Hoàng Động, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng) cùng là bộ đội xuất ngũ về địa phương chở nhau đi mua thuốc chữa bệnh bằng xe đạp. Khi đến cầu Lâm, đường khó đi, hai người xuống đi bộ dắt xe qua cầu. Lúc đó, có một thanh niên mặc áo bò loang đi ngược chiều bất ngờ đến hỏi anh Tuyền: “Ông có phải ở Nở không?” (người ở bến đò Nở- PV).
Anh Tuyền vừa gật đầu xác nhận thì đột nhiên, tên này rút dao đã giấu sẵn trong người ra đâm anh Tuyền nhưng anh Tuyền tránh được và bỏ chạy về hướng UBND xã Lâm Động. Chạy được khoảng 8 - 9m, anh Tuyền bị hắn phi dao cắm trúng lưng. Vừa chạy anh Tuyền vừa rút dao ra và thoát vào một nhà ven đường, được chủ nhà lấy thuốc lào rịt tạm vào vết thương để cầm máu.
Tên sát thủ áo bò loang tiếp tục đuổi tìm anh Tuyền để truy sát. Dù biết anh Tuyền đã bị trọng thương nhưng hắn vẫn vào nhà một người dân lấy con dao chém vào tay nạn nhân và cướp lại con dao nhọn hắn vừa phi vào lưng anh Tuyền rồi mới đào tẩu.
Khi anh Nguyên đạp xe đến nơi thì thấy anh Tuyền đang nằm tại hiên nhà một người dân. Mọi người đưa anh Tuyền đi cấp cứu, nhưng anh đã tử vong do vết thương rách gan. Theo một số nhân chứng kể lại, đến khi chết, nạn nhân thậm chí vẫn còn chưa biết tại sao mình lại bị sát thủ tước đoạt sinh mạng một cách tàn ác đến thế. Bản thân anh Tuyền khi ấy vừa mới hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về địa phương, không gây thù chuốc oán với ai.
Ngay sau khi vụ án đặc biệt nghiêm trọng xảy ra, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an Hải Phòng đã tiến hành xác minh làm rõ danh tính đối tượng mặc áo bò loang - hung thủ vụ án chính là Đàm Xuân Hà (sinh 1972, ở xóm Hầu, xã Lâm Động, Thủy Nguyên, Hải Phòng).
Tuy nhiên, ngay sau khi gây án, tên Hà đã bỏ trốn khỏi địa phương. Công an phát lệnh truy nã đặc biệt toàn quốc đối với Đàm Xuân Hà nhưng tung tích về hắn vẫn bặt vô âm tín. Điều gây khó khăn trở ngại lớn nhất đối với cơ quan điều tra là, thời điểm gây án Đàm Xuân Hà chưa từng làm chứng minh nhân dân nên trong hồ sơ truy nã của công an các đặc điểm nhận dạng đối tượng truy nã hết sức mờ nhạt, chủ yếu dựa vào sự mô tả về ngoại hình hung thủ, giọng nói, thói quen...
Gian nan truy tìm hung thủ
Theo lời khai ban đầu của kẻ thủ ác, gây án xong, Hà bỏ trốn ra Móng Cái nhập vào đội quân cửu vạn ở vùng cửa khẩu. Đến tháng 12/1990, Hà theo mọi người lên thuyền vượt biên sang Hồng Kông, ở trại tị nạn Sìn Coóng. Trên đất khách, Hà lấy tên mới là Trần Tiến Dũng (quê tỉnh Quảng Ninh). Do không được duyệt vào danh sách đi nước thứ ba nên tháng 6/1997, Hà bị trả về nước.
Về đến sân bay Nội Bài, Hà không về nhà mà theo một người bạn tên Thoại cùng ở trong trại tị nạn về thẳng quê của Thoại ở tỉnh Thái Bình. Nhưng cũng chỉ ở Thái Bình được 2 ngày, lo sợ sẽ bị bắt về hành vi “Giết người” nên Hà bắt xe vào Bà Rịa - Vũng Tàu làm thợ hồ dưới tên gọi mới là Đoàn Thế Vinh. Từ đây, Hà bắt đầu quãng đời trốn chui trốn lủi quyết định truy nã của pháp luật.
Đến cuối năm 1998, Hà chuyển về sinh sống tại xã Thanh Lương, huyện Bình Long, tỉnh Bình Phước với một tên mới khác nữa là Hà Mạnh Đàm. Quá trình trốn truy nã, hắn làm đủ thứ nghề để mưu sinh, chịu khó nhịn nhục và giấu biệt thân phận thật của mình. Đến năm 2000, Hà về ở khu phố Phú Bình, phường An Lộc, Bình Long lấy lại tên là Đoàn Thế Vinh.
Năm 2002, sau 12 năm mai danh ẩn tích, Hà cảm thấy tình hình đã yên ổn nên có phần yên tâm hơn. Tại đây, Hà quen và yêu một phụ nữ quê Đồng Tháp là chị Lò Thị Xướng (SN 1969) và hai người quyết định chung sống với nhau không hôn thú. Sau 10 năm sống chung, hai người có một con gái SN 2005; nhưng có lẽ vì Hà vẫn giấu tung tích nên đứa con phải mang họ mẹ.
Mặc dù đã có vợ con nhưng Hà không chịu khó làm ăn mà sa vào tệ nạn. Hắn nghiện ma túy nên bị chính quyền địa phương đưa vào diện quản lý giáo dục tại phường.
Sau 22 năm gian nan truy tìm hung thủ giết người, Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm Công an TP. Hải Phòng (PC52) nhận được tin báo tên Đàm Xuân Hà hiện đổi tên thành Hà Mạnh Đàm đang lẩn trốn tại thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước.
Xác định đây là thủ phạm đặc biệt nguy hiểm trốn truy nã, Công an Hải Phòng đã xác lập Chuyên án 712G, do Đại tá Đỗ Hữu Ca - Giám đốc Công an TP. Hải Phòng phê duyệt và chỉ thị tổ công tác cấp tốc vào tỉnh Bình Phước khẩn trương truy bắt đối tượng.
Ngày 27/7, tổ công tác do trung tá Nguyễn Hồng Nam - Đội trưởng Đội 2 PC52 đã có mặt tại tỉnh Bình Phước. Qua xác minh, hầu hết các xã, phường như: Thanh Lương, Thanh Phú, An Lộc thuộc TX. Bình Long, không có ai tên Hà Mạnh Đàm. Sàng lọc tiếp hàng chục người có độ tuổi như tên Hà là người miền Bắc đang cư ngụ trên địa bàn, song kết quả vẫn không khả quan hơn.
Nhờ có sự phối hợp hỗ trợ và giúp đỡ của Công an TX. Bình Long, cùng công an các xã, phường trên địa bàn, rà soát được mở rộng. Bất ngờ trinh sát nhận được thông tin, có một người trạc tuổi tên Hà nhưng quê không ở Hải Phòng, tên là Đoàn Thế Vinh, sinh 1971, quê Thái Bình.
Nhận thấy Đoàn Thế Vinh có nhiều đặc điểm giống tên Đàm Xuân Hà, với trực giác nghề nghiệp, các trinh sát xác định Đoàn Thế Vinh chính là Đàm Xuân Hà nhưng chưa có bằng chứng gì để xác nhận. Vì khi gây án Hà mới 18 tuổi, chưa làm chứng minh nhân dân, dấu tích lưu lại chỉ còn trong trí nhớ của những người biết hắn...
Đến tối 27/7, Đoàn Thế Vinh được triệu tập lên cơ quan Công an làm việc. Ban đầu, hắn leo lẻo chối tội, khai rằng mình là Đoàn Thế Vinh quê Thái Bình chứ không phải là Đàm Xuân Hà ở Hải Phòng.
Tuy nhiên, bằng các biện pháp nghiệp vụ sắc bén, với những lý lẽ, chứng cứ đanh thép, đến 2 giờ sáng ngày 28/7 hắn mới chịu cúi đầu nhận mình chính là hung thủ Đàm Xuân Hà. Đến tận khi bị bắt khẩn cấp theo lệnh truy nã, Hà vẫn bàng hoàng không biết vì sao công an vẫn bắt được hắn, khi trọng án xảy ra cách đây 22 năm…
Trần Nguyên
