21 năm tù cho kẻ gây thảm án ở thủ đô Oslo

Thắp nến tưởng nhớ nạn nhân vụ án

Mọi người đều hài lòng 

Với phán quyết như vậy, tòa án không chỉ thỏa mãn ước nguyện của Anders Behring Breivik, họ hàng hắn ta và cả người thân của những nạn nhân. 

Mức án được đưa ra vào 10 giờ sáng (giờ địa phương) ngày thứ sáu 24/8. Khi các cảnh sát dẫn Breivik vào phòng nghị án, tháo còng tay cho hắn, Breivik ngay lập tức chào theo kiểu Hitler. Trước khi tuyên án, cả 5 vị thẩm phán đều thừa nhận hắn ta là người tỉnh táo và đưa ra mức án cao nhất tại Na Uy là 21 năm tù giam. Điều này không đồng nghĩa với việc đến năm 2032, (thời hạn tù tính từ khi Breivik bị bắt) hắn sẽ được trả tự do. Bởi, nếu như đến khi đó Breivik vẫn bị coi là mối nguy hiểm với xã hội, thời hạn tù sẽ kéo dài thêm 5 năm nữa. Luật pháp Na Uy không quy định số lượng lần gia hạn tù, nên 5 năm chưa hẳn là thời hạn cuối cùng đối với tên sát nhân Breivik.

Việc công nhận Breivik là kẻ điên hay là người tỉnh táo không chỉ là vấn đề mang tính đạo đức mà còn có ý nghĩa chính trị đối với xã hội Na Uy. Xã hội Na Uy từng bị chia rẽ sâu sắc trước vấn đề này. Một số người cho rằng chỉ có bị điên, bị tâm thần Breivik mới có hành động kinh tởm như thế. Tuy nhiên, phần lớn người Na Uy lại đánh giá hắn ta hoàn toàn tỉnh táo và theo chủ nghĩa bài ngoại nên đã tàn sát đồng loại. Dù có thế nào thì giờ đây Breivik sẽ bị giam trong nhà tù Elah, nơi y đã trải qua một năm kể từ khi bị bắt. 

Behring Breivik chào theo kiểu phát xít tại tòa án

Với bản thân Breivik, việc tòa án công nhận hắn là người khỏe mạnh hoàn toàn phù hợp với ý nguyện của hắn. Bởi theo hắn, nếu bị coi là điên thì đó là sự “sỉ nhục” và còn “tồi tệ hơn cái chết”. Tựu trung, phán quyết của tòa án đã làm hài lòng tất cả mọi người.  

Cũng cần nhắc lại, cho đến trước khi ra phán quyết, người ta đã có hai lần kiểm tra về tình trạng sức khỏe, bệnh lý của Breivik. Kết quả điều tra lần đầu được công bố vào tháng 11/2011. Khi đó các chuyên gia tâm lý cho rằng, hắn ta bị mắc chứng bệnh tâm thần phân liệt hoang tưởng, từ nhỏ đã nghe thấy giọng nói thôi thúc hắn ta tự tử. Khi đó người Na Uy tiếp nhận thông tin này đầy phẫn nộ và cho rằng, nếu như thế cũng đồng nghĩa với việc bỏ qua tội ác diệt chủng của trùm phát xít Hitler, hay trùm Khmer “đỏ” Pol Pot... Song cũng có số ít cho rằng, kẻ khỏe mạnh, tỉnh táo không thể nhẫn tâm bắn giết trẻ em trên đảo Utoeya như thế. 

Còn Breivik và luật sư của hắn là Geir Lippestad lại không hài lòng với kết quả nêu trên. Vào tháng 1/2012, tòa án tiến hành đợt kiểm tra thứ hai. Các nhà tâm lý học đã theo dõi Breivik trong vòng 3 tuần lễ. Kết quả lần này hoàn toàn trái ngược với lần trước. Vào tháng 4/2012, báo cáo được công bố cho thấy, Breivik hoàn toàn là người khỏe mạnh. Các nhà y học tuyên bố, vào thời điểm tiến hành vụ khủng bố, hắn ta không bị chấn động tâm lý. Kết luận này làm tên giết người rất hài lòng, bởi hắn ta luôn khẳng định mình là người khỏe mạnh.

Sau đợt kiểm tra thứ hai, tòa bắt đầu xét xử Breivik. Mục tiêu của phía bảo vệ Breivik là chứng minh hắn hoàn toàn khỏe mạnh. Luật sư Lippestad đã mời các nhân chứng là các nhà hoạt động dân tộc cực đoan, thủ lĩnh Hồi giáo đến để ủng hộ tên tội phạm. Bằng cách này, Lippestad muốn chứng minh rằng, cuộc chiến giữa phương Tây và phương Đông không chỉ có ở trong đầu tên khủng bố Breivik. Cuối cùng thì Breivik đã đạt cái đích mà hắn ta mong muốn: Được công nhận khỏe mạnh và hưởng án tù giam chứ không phải vào bệnh viện tâm thần. 

Ba phòng cho một tù nhân 

Mức án mà tòa đưa ra rất có lợi cho ngân sách quốc gia Na Uy. Để giam giữ, nuôi Breivik trong tù thời gian vừa qua, chính phủ Na Uy đã phải chi 12,5 triệu cron (xấp xỉ 2 triệu euro). Và cứ mỗi một năm giam giữ tên sát nhân nguy hiểm sau này, chính phủ Na Uy phải chi 5 triệu cron (700 nghìn euro). Tuy thế, nếu Breivik ở bệnh viện tâm thần thì mức chi sẽ còn cao hơn gấp 4 lần. Theo tính toán của báo chí Na Uy, chi phí khám nuôi dưỡng tên sát nhân đặc biệt này cao gấp 15 lần so với giam giữ một tù nhân bình thường. Đó là chưa kể gần 600 triệu cron (82 triệu euro) được chi để một số bộ phải chuyển cơ sở (bị nổ bom do Breivik đặt) sang tòa nhà của chính phủ. 

Một gian phòng của tù nhân tại nhà tù Elah

Trong những năm tới đây, Breivik sẽ ở trong nhà tù Elah, cách không xa thủ đô Oslo. Nhà tù này hiện giam giữ 124 tù nhân nam. Tại nhà tù Elah chính quyền sẽ dành 3 phòng, mỗi phòng 8 mét vuông cho Breivik, bao gồm phòng ngủ, phòng thể thao và phòng làm việc. Ngoài ra, còn có một sân nhỏ bên trong làm nơi cho hắn đi dạo. Cũng giống như mọi tù nhân khác, ở trong tù Breivik được phép viết thư, nhận thư và xem ti vi. 

Ngoài ra, theo luật Na Uy, Breivik sẽ có bạn tù. Vào tháng 5/2012, có thông tin cho rằng, ban giám đốc nhà tù Elah sẽ chọn các tù nhân bình thường để làm bạn với Breivik. Thế nhưng vào ngày 22/8 vừa qua, trong thông cáo báo chí, không thấy đề cập chuyện bạn tù mà chỉ nhấn mạnh, các tù nhân ở các phòng giam khác nơi đây không được phép nhìn thấy Breivik. Tuy nhiên hắn ta có thể giao tiếp với các tù nhân trong khu vực hắn bị giam giữ. Không biết đó có phải là tù nhân đích thực, hay những người bình thường được huấn luyện để giao tiếp với tên sát nhân (!?).

Ngoài phòng tập thể dục, các đồ gỗ trong phòng ngủ (không thể sử dụng để làm vũ khí), trong phòng giam của Breivik còn có máy laptop, nhưng không được kết nối với internet. Như vậy, chiếc laptop chỉ được dùng giống như chiếc máy đánh chữ. Đây là điều khá phù hợp với tên sát nhân. Bởi ngày 22/8, luật sư của Breivik nói, hắn đang có kế hoạch viết tự truyện. Cuốn tự truyện này có thể đầy đặn giống như một công trình khác mà hắn từng viết. Đó là công trình mang tên “2083 - European Declaration of Independence” (2083 - Tuyên ngôn độc lập của châu Âu), dày 1.500 trang. Không rõ tự truyện của Breivik có được nhà xuất bản nào mua bản quyền hay không, nhưng tin này chắc chắn thu hút sự quan tâm của giới làm sách. 

Nhà tù Elah nơi giam giữ Breivik được xây dựng từ cuối thập niên 1930 và trước đó là nơi giam giữ các phạm nhân nữ. Vào năm 1940, phát xít Đức xâm chiếm Na Uy rồi biến nơi đây thành trại tập trung. Mãi đến sau này, Elah mới trở thành nơi giam giữ của các tù nhân nam.