12 khám phá đáng kinh ngạc của năm 2021

12 khám phá đáng kinh ngạc của năm 2021

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Sau một năm khó khăn, chắc chắn sẽ rất tuyệt nếu bạn tìm thấy một kho tiền vàng trị giá hơn 300.000 USD trên tường của một ngôi nhà hoặc một món ăn quý hiếm trị giá 1,7 triệu USD được cất giấu trong ngăn kéo.

Chúng ta thường bị thu hút bởi những phát hiện hiếm có ở những nơi bất ngờ, cũng như những cuộc khai quật khảo cổ làm sáng tỏ quá khứ của nhân loại. Năm nay, không có tảng đá nguyên khối bí ẩn nào trên sa mạc được khai quật, nhưng có một số phát hiện đáng kinh ngạc, nhỏ như dấu vết côn trùng trong một tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng đến một thành phố hoành tráng trong lòng đất.

Chiếc nhẫn vàng ròng (để ngăn chứng nôn nao)

Cơ quan Quản lý Cổ vật Israel thông báo vào tháng 11, một chiếc nhẫn bằng vàng và thạch anh tím có thể đã được đeo để ngăn chặn tình trạng nôn nao, đã được tìm thấy tại một địa điểm từng là một trong những nhà máy rượu cổ đại lớn nhất.

Viên ngọc này nằm ở thành phố Yavne của Israel, khá gần với tàn tích của một nhà kho chứa các bình rượu được gọi là amphorae. Chủ nhân của chiếc nhẫn có lẽ là một người Byzantine giàu có sống từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ 7 (người có thể sẽ rất ngạc nhiên khi biết rằng 1.500 năm sau con người vẫn đang săn lùng một loại thuốc chữa chứng nôn nao).

Elie Haddad, đồng Giám đốc của cuộc khai quật, cho biết trong một tuyên bố rằng, món đồ này có thể "thuộc về chủ sở hữu của nhà kho (nhà máy rượu) tráng lệ, hay một quản đốc, hoặc "một vị khách không may mắn, người đã đánh rơi thứ đồ quý giá bằng vòng này".

Tác phẩm bất ngờ của danh họa Rembrandt

Tác phẩm "Sự tôn thờ của các đạo sĩ".

Tác phẩm "Sự tôn thờ của các đạo sĩ".

Bức tranh vốn được treo trong một ngôi nhà nông thôn ở La Mã cho đến năm 2016 mà không ai biết đó chính là một bức tranh bị thất lạc của họa sĩ nổi tiếng người Hà Lan. Chỉ khi nó bị rơi và mang đi sửa thì mới được xác nhận là kiệt tác của một trong những họa sĩ vĩ đại nhất trong lịch sử hội họa châu Âu nói chung và Hà Lan nói riêng, từng được cho là chỉ còn sót lại qua các bản sao được lưu giữ tại các bảo tàng lớn.

Vào mùa hè năm nay, Tổ chức Di sản Ý đã xác nhận "Sự tôn thờ của các đạo sĩ", một tác phẩm sơn dầu trên giấy được gắn trên vải, là một bản gốc được thực hiện bởi một bậc thầy tài hoa người Hà Lan.

Rembrandt đã vẽ tác phẩm này vào năm 1632-1633 mô tả ba nhà thông thái gặp gỡ hài nhi Giêsu lần đầu tiên.

Một thành phố cổ kính đang dần được khám phá

Tiết lộ lớn nhất trong năm là gì? Toàn bộ thành phố 3.000 năm tuổi - lớn nhất được phát hiện ở Ai Cập - được khai quật từ bên dưới lớp cát. Các nhà khảo cổ bắt đầu khai quật "Sự trỗi dậy của Aten", là thành phố 3.000 năm tuổi có từ thời trị vì của Amenhotep III, được phát hiện ở bờ Tây Luxor, vào mùa thu năm 2020.

Betsy Bryan, Giáo sư Ai Cập học tại Đại học Johns Hopkins (Mỹ), cho biết: “Việc phát hiện ra thành phố đã mất này là phát hiện khảo cổ quan trọng thứ hai kể từ lăng mộ Tutankhamun".

Di chỉ khảo cổ "Sự trỗi dậy của Aten".

Di chỉ khảo cổ "Sự trỗi dậy của Aten".

Tính đến tháng 4, các nhà khảo cổ đã khám phá ra phần lớn nửa phía nam của thành phố, tìm thấy những ngôi nhà còn nguyên vẹn với bức tường cao tới 3 mét, một tiệm bánh lớn và một khu chôn cất có một bộ xương. Các phòng trong ngôi nhà chứa đầy bình gốm, công cụ quay, dệt và chế tạo thủy tinh, và đồ trang sức vẫn còn hiện diện, "những cư dân cổ đại để lại như thể mới hôm qua", theo tuyên bố.

Hình vẽ con lợn ít nhất 45.500 năm tuổi

Sau một phát hiện đáng chú ý trong một hang động của Indonesia trên đảo Sulawesi, hình ảnh mô tả một con lợn được cho là hình ảnh động vật lâu đời nhất còn sót lại. Các nhà khảo cổ học đã xác định được con lợn trong tác phẩm nghệ thuật có ít nhất 45.500 năm tuổi, như vậy là do những phần nhô ra như sừng của nó; khung cảnh màu đất son đỏ có ba con lợn, với một con có thể đang quan sát cuộc chiến giữa hai người bạn đồng hành của nó.

Con vật đầu tiên được biết đến: con lợn.

Con vật đầu tiên được biết đến: con lợn.

Khám phá này, cũng như những phát hiện gần đây khác từ các hang động trong cùng khu vực - bao gồm cảnh săn bắn từ 43.900 năm trước mô tả sự lai tạo giữa người và động vật - đã củng cố tầm quan trọng của Indonesia trong lịch sử nhân loại sơ khai. Trong một thời gian dài, những biểu tượng trừu tượng được tìm thấy ở châu Âu được cho là những tác phẩm nghệ thuật hang động lâu đời nhất.

Adam Brumm, Giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Tiến hóa Con người của Griffith, nói với CNN trước đó: “Khám phá này nhấn mạnh sự cổ xưa đáng chú ý của nghệ thuật đá của Indonesia và ý nghĩa to lớn của nó đối với việc tìm hiểu lịch sử sâu sắc của nghệ thuật và vai trò của nó trong câu chuyện sơ khai của nhân loại".

Mặt nạ vàng từ hố hiến tế

Mặt nạ vàng

Mặt nạ vàng

Vào tháng 6, một chiếc mặt nạ vàng nhẹ là một trong khoảng 500 di vật gần đây được khai quật từ một nhóm hố hiến tế ở tây nam Trung Quốc, tại địa điểm khảo cổ Sanxingdui nằm gần Thành Đô. Hàng nghìn hiện vật đã được tìm thấy tại khu đất rộng 4,6 dặm vuông kể từ khi một nông dân địa phương tình cờ tìm thấy nó cách đây một thế kỷ.

Theo Tân Hoa xã, chiếc mặt nạ này có thể là một phần của một chiếc đầu lớn hơn bằng đồng được làm vào cuối triều đại nhà Thương (kết thúc vào năm 1046 trước Công nguyên). Trong số những phát hiện khác có các di vật bằng ngà voi, các bức tượng nhỏ bằng đồng và một con dao bằng ngọc.

Những hạt xâu chuỗi có hàm ý lịch sử

Những hạt Venetian có kích thước bằng quả việt quất được khai quật ở phía bắc Alaska (Mỹ) vào giữa những năm 2000 hiện được cho là những vật thể do người châu Âu tạo ra sớm nhất được biết đến ở Bắc Mỹ, trước chuyến hành trình xuyên Đại Tây Dương của Christopher Columbus.

Một số hạt Venetian. Nguồn: American Antiquity (tháng 1/2021).

Một số hạt Venetian. Nguồn: American Antiquity (tháng 1/2021).

Vào tháng Giêng, Đại học Alaska Fairbanks đã công bố một nghiên cứu với các nhà nghiên cứu phát hiện rằng các hạt có thể đã được tại ra từ năm 1440 đến 1480, nhiều thập kỷ trước khi Columbus ra khơi vào năm 1492. Một số hạt - cùng với một số sợi thực vật có niên đại carbon để thiết lập một khoảng thời gian - đã được khai quật tại Punyik Point, một địa điểm khảo cổ nổi tiếng nằm trên một tuyến đường thương mại cổ đại.

Theo trường Đại học Alaska Fairbanks, Venice duy trì các tuyến thương mại đến châu Á trong những năm 1400 và các hạt có thể đã đi dọc theo Con đường Tơ lụa về phía Trung Quốc trước khi đến vùng Viễn Đông của Nga, sau đó băng qua eo biển Bering đến Bắc Cực.

Một số hạt Venetian có kích thước bằng quả việt quất đã được khai quật tại Punyik Point của Alaska, một địa điểm khảo cổ nổi tiếng nằm trên một tuyến đường thương mại cổ đại.

Nhưng đó không phải là tất cả...

Vào tháng 3, Chính phủ Israel đã thông báo rằng hàng chục mảnh vỡ của Cuộn giấy Biển Chết mang văn bản Kinh thánh đã được các nhà khảo cổ học phát hiện tại sa mạc Judean.

Cũng trong tháng 3, các nhà nghiên cứu thông báo rằng họ đã xác định được bức tranh tường 3.200 năm tuổi mô tả thần nhện đang cầm dao, được phát hiện ở miền bắc Peru vào năm 2020 bên cạnh một ngôi đền của nông dân địa phương, vốn đã bị phá hủy gần hết.

Vào tháng 5, một đầu bằng đá cẩm thạch 2.000 năm tuổi của Hoàng đế trẻ tuổi Augustus Octavian, hoàng đế đầu tiên của Rome, đã được phát hiện ở thị trấn Isernia của Ý, trong quá trình sửa chữa bức tường thời Trung cổ bị hư hỏng nặng.

Vào tháng 8, phân tích DNA mới cho thấy một chiến binh được tìm thấy trong một ngôi mộ thời kỳ đồ sắt ở Phần Lan có thể là phi nhị giới (là một phổ của bản dạng giới mà không hoàn toàn là nam hay nữ).

Vào tháng 10, Bảo tàng Nghệ thuật Dallas đã trưng bày những phát hiện mới về các bức tranh rừng ô liu của Vincent Van Gogh. Qua dấu vết của một con côn trùng không may đậu vào sơn của bức tranh đã cung cấp bằng chứng về nơi ít nhất một trong các tác phẩm có thể đã được tạo ra.

Vào tháng 11, các nhà khảo cổ tiết lộ rằng họ tin rằng họ đã tìm thấy một trong những "ngôi đền mặt trời" bị thất lạc của Ai Cập, có niên đại từ giữa thế kỷ 25 trước Công nguyên, bên dưới một ngôi đền khác ở Abu Ghurab.

Đọc thêm

Nghệ thuật tuồng là kho tàng cuốn hút

Nghệ thuật tuồng là kho tàng cuốn hút
(PLVN) -  Từ mê mẩn cách trang điểm của nghệ sĩ tuồng rồi học tập trang điểm và được trải nghiệm khi trang điểm cho các nghệ sĩ tuồng, Nguyễn Thu Trà, hiện là học sinh lớp 12 tại Trường THPT Chuyên Bắc Ninh đã lập nên một Dự án “Tuồng Sắc” với mong muốn mang nghệ thuật tuồng đến gần hơn với công chúng, nhất là những người trẻ.

Dạy học là một thiên chức đạo đức

GS.TS Nguyễn Văn Minh, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội tại lễ kỷ niệm 40 năm ngày nhà giáo Việt Nam. (Ảnh: ĐHSP).
(PLVN) - “Mỗi người đến với nghề giáo một cách khác nhau, nhưng điều quý giá hơn cả là trong sâu thẳm đều nặng tình yêu thương con người và mong muốn làm cho thế hệ tương lai tử tế hơn, khôn lớn hơn, trưởng thành hơn để chung tay làm cho xã hội văn minh hơn, đất nước giàu đẹp hơn”...

Chuyện về hiện vật đặc biệt tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Ban Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tiếp nhận hiện vật từ nữ luật sư người Mỹ Nancy Hollader trao tặng. (Nguồn: BTPNVN).
(PLVN) - Đầu tháng 11/2024, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đã tiếp nhận hiện vật đặc biệt từ Luật sư Nancy Hollander - thành viên Phái đoàn Phụ nữ Hoa Kỳ tham gia cuộc gặp mặt với phụ nữ hai miền Nam - Bắc Việt Nam tại Jakarta, Indonesia năm 1965. Đó là vỏ của chai rượu vang tượng trưng cho tình hữu nghị và niềm hy vọng tương lai hòa bình giữa hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ mà bà Nancy được Đoàn Phụ nữ Việt Nam tặng trong cuộc gặp mặt.

Khách tây thích thú trải nghiệm nhiều hoạt động du lịch ở Ninh Bình

 Nhóm 17 nữ du khách người Mỹ vừa có một buổi trải nghiệm đầy hào hứng tại cánh đồng xã Sơn Hà, huyện Nho Quan, Ninh Bình.
(PLVN) - Những năm gần đây, du lịch Ninh Bình đặc biệt để lại ấn tượng tốt đẹp đối với du khách từ nhiều nước trên thế giới tới tham quan, trải nghiệm. Để phát triển và thu hút khách hơn nữa, gần đây Ninh Bình đã cho triển khai các các tour dân dã khác như: tour cưỡi trâu, cấy lúa hay tour thêu thủ công truyền thống, bắt cá bằng nơm…

Chiêm ngưỡng tác phẩm nghệ thuật và kỷ vật quý của vị vua yêu nước

Cuốn sách Hàm Nghi Hoàng đế lưu vong - nghệ sỹ ở Alger. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Những hậu duệ của Vua Hàm Nghi đã hiến tặng các tác phẩm nghệ thuật và kỷ vật quý của Vua Hàm Nghi cho các bảo tàng, di tích Việt Nam. Những tác phẩm nghệ thuật và kỷ vật hiến tặng ấy minh chứng sống động cho một giai đoạn đầy thăng trầm trong lịch sử Việt Nam. Việc hiến tặng các kỷ vật của Vua Hàm Nghi có ý nghĩa quan trọng đối với công tác bảo tồn di sản, tôn vinh các giá trị lịch sử của dân tộc. Các kỷ vật được hồi hương, mở ra thêm cơ hội để người dân trong nước, đặc biệt là thế hệ trẻ được chiêm ngưỡng và tìm hiểu về vị vua yêu nước.

'Ông vua chân dung' của nhiếp ảnh Việt Nam

Bức ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngồi bên nhạc sĩ Văn Cao vào ngày mùng 6 Tết Nhâm Thân 1992. (Ảnh: Nguyễn Đình Toán)
(PLVN) - Sở hữu tư liệu đồ sộ với hàng vạn bức ảnh quý giá chụp chân dung các văn nghệ sĩ, nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Đình Toán được người trong nghề gọi với cái tên thân thương là “ông vua chân dung”. Đây không chỉ là một nghệ danh, mà còn là sự ghi nhận cho những đóng góp không ngừng nghỉ của ông trong việc lưu giữ và tôn vinh vẻ đẹp nghệ thuật qua từng khuôn mặt, từng nhân vật mà ông đã có cơ hội ghi lại trong suốt mấy chục năm qua.

Mong sự bứt phá phim về đề tài lịch sử

Mong sự bứt phá phim về đề tài lịch sử
(PLVN) - Điện ảnh Việt Nam còn thiếu tác phẩm điện ảnh hay về đề tài lịch sử cũng là lý do làm cho nhiều người Việt hôm nay, nhất là giới trẻ, tìm đến phim về đề tài lịch sử (bao gồm phim dã sử, cổ trang) của nước ngoài hơn là phim về đề tài lịch sử của Việt Nam. Việc chuyển thể phim từ các tác phẩm văn học hoặc làm phim về lịch sử gặp nhiều thách thức, từ chính các nhà làm phim, tác giả, khán giả, nhà sản xuất, nhà quản lý…

Văn minh mùa họp lớp

Họp lớp nên được tổ chức vui vẻ, thoải mái. (Nguồn: Ngô Hà Anh)
(PLVN) - Càng gần ngày 20/11, những cuộc họp lớp được các cựu học sinh náo nức tổ chức. Bên cạnh niềm vui gặp lại thầy, cô giáo, bạn bè còn đó những nỗi lo khiến nhiều người e ngại khi tham gia các buổi họp lớp.

Mù Cang Chải, không lỡ hẹn mùa lúa vàng

Làng Văn hóa du lịch cộng đồng Khim Nọi - Thị trấn Mù Cang Chải. (Ảnh trong bài: PV)
(PLVN) - Hàng năm vào dịp tháng 10, bước vào mùa lúa vàng, du khách thập phương rủ nhau về trẩy hội. Năm 2024, cơn bão số 3 (Yagi) đi qua khiến thiên đường ruộng bậc thang Mù Cang Chải có một mùa vàng đáng nhớ.

Suốt đời học làm thầy

Dẫu cho cuộc sống có đổi thay thế nào, vị trí, vai trò của một người thầy trong xã hội, trong hành trình trưởng thành của mỗi đứa trẻ là không thay thế được. (Nguồn: ĐN)
(PLVN) - Những lúc không bận bịu lên lớp hay bài vở, giáo án, anh vẫn thường miệt mài xem gì đó trên điện thoại, soạn gì đó trên máy tính, lúi húi ghi chép gì đó trong quyển sổ tay nhỏ mang bên người. Bạn bè hỏi, anh bảo anh đang học. Bạn bè đôi khi đùa, sao đi làm thầy giáo rồi mà cứ học học nữa học mãi vậy, định học đến giáo sư à? Thì anh chỉ cười thủng thẳng: Sự học là sự nghiệp suốt đời mà.

Những gì còn lại

Hình minh họa. (Nguồn: JV)
(PLVN) - Thi thoảng thầy kể về một câu chuyện nào đó của những năm về trước vô tình tôi bắt gặp hình ảnh của chính mình trong đó, chỉ thế thôi không cụ thể một niềm nhớ nào.

'Multiverse - Đa vũ trụ' - Khám phá một vũ trụ bên trong mỗi con người

"Multiverse - Đa vũ trụ” ẩn chứa những câu hỏi về bản chất con người (Ảnh: BTC)
(PLVN) - Album “Multiverse - Đa vũ trụ” của Tùng Dương có các ca khúc ẩn chứa những câu hỏi về bản chất con người, về sinh tồn và ý nghĩa cuộc sống, về khả năng vượt thoát khỏi không gian sống chật hẹp để vươn tới những vũ trụ xa xăm hoặc để trở về khám phá một vũ trụ bên trong mỗi con người…

Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà

Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà
(PLVN) - Tối 15/11, tỉnh Hòa Bình tổ chức Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ của Lễ hội cá tôm sông Đà lần thứ 2 năm 2024.