110 tỉ euro có cứu được Hy Lạp?

Các chuyên gia kinh tế và giới đầu tư bi quan dự báo khoản vay khổng lồ 110 tỉ euro (146,2 tỉ USD) từ châu Âu và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) không thể giải cứu một Hy Lạp trên thực tế đã vỡ nợ.

[links()]

Người Hy Lạp phản đối chính sách thắt lưng buộc bụng của chính phủ. Họ biểu tình và đã đụng độ với cảnh sát ở Athens - Ảnh: AFP

AFP cho biết theo một thỏa thuận kéo dài ba năm, Hy Lạp sẽ nhận 80 tỉ euro (106,2 tỉ USD) từ các nước sử dụng đồng euro và 30 tỉ euro (40 tỉ USD) từ IMF. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Jean-Claude Juncker cho biết chính quyền Athens sẽ nhận 30 tỉ euro trong năm nay.

Các khoản vay đầu tiên sẽ được giải ngân trước ngày 19-5, thời hạn chính quyền Athens phải trả nợ 8,5 tỉ euro (11,25 tỉ USD).

Đổi lại, Hi Lạp trước đó đã phải cam kết hàng loạt biện pháp cắt giảm ngân sách ngặt nghèo: cắt thâm hụt ngân sách xuống dưới 4% vào năm 2014 so với mức 13,7% năm 2009, giảm lương thưởng, hưu trí của công chức, tăng thuế giá trị gia tăng từ 21% lên 23%, tăng thuế thuốc lá, xăng dầu, rượu thêm 10%, tư hữu hóa một số ngành nhà nước, giảm đầu tư công, chống trốn thuế...

“Chúng ta không có sự lựa chọn nào khác và cũng không có thời gian” - AFP dẫn lời Thủ tướng Hy Lạp George Papandreou.

Báo New York Times so sánh chương trình thắt lưng buộc bụng mà châu Âu và IMF ép chính quyền Athens thực hiện là “khẩu pháo châu Âu gí vào đầu Hy Lạp”.

Một số chuyên gia kinh tế uy tín bình luận các biện pháp ngặt nghèo này, thay cho cứu trợ, có thể sẽ là liều thuốc quá mạnh có khả năng cướp đi sinh mạng của bệnh nhân yếu đuối là Hy Lạp, hiện đang phải gánh trên vai khối nợ 300 tỉ euro (394 tỉ USD). Bởi cắt giảm ngân sách quá mạnh tay đồng nghĩa với tăng trưởng thấp hoặc âm, đẩy tỉ lệ thất nghiệp gia tăng và khiến tình trạng giảm phát càng trở nên nghiêm trọng.

“Hy Lạp có thể thoát ra khỏi hố sâu nợ nần bằng cách nào khi mà tình trạng giảm phát tồn tại? - New York Times dẫn lời giáo sư kinh tế Jean-Paul Fitoussi thuộc Viện Nghiên cứu chính trị ở Paris (Pháp) - Giảm phát sẽ tăng gánh nặng nợ nần, và Hy Lạp đang bị cuốn vào vòng tròn luẩn quẩn sẽ dẫn tới địa ngục”.

Giáo sư Thomas Piketty thuộc Trường Kinh tế Paris cho rằng quá khó để Athens vừa phục hồi tài chính công vừa trả cả vốn lẫn lãi (5%) cho khoản nợ khổng lồ. “Chẳng những kế hoạch này không giúp ích cho tăng trưởng của Hy Lạp, mà còn có một kết thúc tồi tệ về chính trị. Về lâu về dài, người đóng thuế sẽ không thể chấp nhận tình trạng này”.

AFP cho biết các công đoàn Hy Lạp đã tuyên bố sẽ đình công để phản đối các biện pháp thắt lưng buộc bụng khắc nghiệt, và những cuộc đình công quy mô toàn quốc sẽ càng đẩy nền kinh tế Hy Lạp đến gần bờ vực sụp đổ.

Mới đây, Bộ trưởng Tài chính George Papaconstantinou dự báo kinh tế Hy Lạp sẽ suy thoái 4% năm 2010, 2,6% năm 2011, và chỉ tăng trưởng trở lại 1,1% vào năm 2012. Tuy nhiên, không ai biết điều gì sẽ xảy ra vào năm 2012 và liệu chính quyền Thủ tướng Papandreou có thể tồn tại đến thời điểm đó hay không.

“Nếu chính quyền áp đặt chính sách quá nặng nề, người dân sẽ phản kháng” - giáo sư Fitoussi khẳng định.

Bằng chứng là các cuộc biểu tình, đụng độ đã nổ ra ầm ĩ ở Athens trong những ngày qua. Người Hy Lạp muốn chính quyền tuyên bố phá sản, và để các ngân hàng nước ngoài đang ôm nợ Hy Lạp gánh chịu hậu quả. Nếu sự phản đối của người dân trở nên gay gắt, rất có thể chính quyền sẽ buộc phải nới tay, bãi bỏ một số chính sách quá khắc nghiệt.

Theo Reuters, trong phiên giao dịch 3-5, giới đầu tư tỏ ra nghi ngờ hiệu quả của kế hoạch giải cứu Hy Lạp, đẩy giá đồng euro tiếp tục sụt giảm, giá cổ phiếu tại các thị trường châu Âu và châu Á cũng giảm theo.

Theo Tuổi trẻ