10 sự kiện nổi bật của ngành Tòa án năm 2017

1. Thực hiện việc công bố bản án, quyết định của Tòa án trên Cổng thông tin điện tử của TAND

Ngày 16/3/2017, Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã thông qua Nghị quyết số 03/2017/NQ-HĐTP về công bố bản án, quyết định trên Cổng thông tin điện tử của TAND và ngày 18/7/2017, TANDTC tổ chức lễ khai trương Trang thông tin điện tử công bố bản án, quyết định của Tòa án.

Qua Trang điện tử này, người dân, cơ quan, tổ chức có thể tìm kiếm, xem trực tiếp nội dung các bản án, quyết định thuộc các lĩnh vực khác nhau. Người đó cũng có thể tương tác bằng cách trực tiếp góp ý kiến về các bản án, quyết định được công bố. Việc công khai bản án góp phần nâng cao trách nhiệm, kỹ năng viết bản án của thẩm phán, tăng cường sự tiếp cận và giám sát của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với hoạt động xét xử của Tòa án.

2. Tổ chức Hội nghị Chánh án 4 cấp để bàn về các giải pháp nâng cao chất lượng công tác xét xử

Trong các ngày 11 – 12/9/2017, TANDTC đã tổ chức Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện nâng cao chất lượng công tác xét xử theo tinh thần Kết luận số 92-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị. Tham dự Hội nghị có gần 1.000 đại biểu là Chánh án TAND, Tòa án quân sự các cấp, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc TANDTC. Hội nghị đã bàn và đưa ra 14 giải pháp về việc nâng cao chất lượng công tác xét xử.

3. Xây dựng và phát sóng thường kỳ Chương trình Truyền hình TAND

Ngày 16/6/2017, TANDTC tổ chức Lễ ra mắt Chương trình Truyền hình TAND. Chương trình phát sóng 2 kỳ trong 1 tháng trên sóng truyền hình Quốc hội. Mỗi kỳ có thời lượng từ 25 – 30 phút, phát lúc 10h10 sáng chủ nhật hàng tuần. Nội dung Chương trình rất phong phú, nhằm tuyên truyền rộng rãi trong xã hội về những hoạt động của Tòa án.

4. Lắp đặt và đưa vào sử dụng hệ thống truyền hình trực tuyến

Thực hiện Chỉ thị số 21-CT/TW ngày 21/12/2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về việc hạn chế tối đa các hội nghị tập trung có quy mô toàn quốc và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để tổ chức họp trực tuyến trong chỉ đạo, điều hành và xử lý công việc, TANDTC đã lắp đặt và vận hành hệ thống truyền hình trực tuyến kết nối với 778 điểm cầu, đưa mạng lưới truyền hình đến tận các TAND cấp huyện. Việc triển khai hệ thống này đã xóa bỏ khoảng cách địa lý, phục vụ có hiệu quả các hội nghị, chương trình tập huấn nghiệp vụ và giúp lãnh đạo TANDTC tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời đến TAND các cấp.

5. Triển khai mô hình phòng xét xử mới

Ngày 28/7/2017, Chánh án TANDTC ký Thông tư số 01/2017/TT-TANDTC về phòng xử án và mô hình này được triển khai từ ngày 1/1/2018. Theo nội dung của Thông tư số 01, việc bố trí phòng xử án có một số điểm mới như vị trí ngồi của kiểm sát viên và người bào chữa được bố trí đối diện và ngang hàng với nhau; vành móng ngựa được thay thế bằng bục khai báo; có quy định riêng về phòng xử án cho các vụ việc về gia đình và người chưa thành niên.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình chủ trì buổi họp báo

6. Toà án các cấp xét xử kịp thời, nghiêm minh nhiều vụ án lớn về kinh tế, tham nhũng và những vụ án được dư luận xã hội quan tâm

Điển hình là vụ án tại Công ty Cổ phần VnPharma, vụ án Châu Thị Thu Nga và đồng phạm, vụ án Trương Hồ Phương Nga và đồng phạm, vụ án tại Oceanbank, vụ Phạm Công Danh, Trầm Bên và 44 bị cáo, các vụ án của Trịnh Xuân Thanh và các đồng phạm… Quá trình xét xử các vụ án này, các Tòa án đã không hạn chế thời gian tranh tụng; khởi tố, bắt tạm giam bị cáo khi đủ điều kiện hoặc có dấu hiệu lọt người, lọt tội…, được dư luận đồng tình ủng hộ. Đặc biệt, nhiều quy định về cả nội dung và hình thức mới được pháp luật ghi nhận như nguyên tắc tranh tụng, nguyên tắc độc lập và chỉ tuân theo pháp luật… đã thực sự đi vào cuộc sống và thể hiện ngay qua các phiên tòa xét xử các “đại án” được tổ chức ngay những ngày đầu của năm 2018.

7. Thực hiện thống nhất trang phục xét xử của thẩm phán

TANDTC đã xây dựng và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc thực hiện thống nhất trang phục xét xử của thẩm phán TANDTC các cấp. Theo đó, trong phạm vi cả nước, kể từ ngày 1/1/2018 sẽ thực hiện thống nhất trang phục xét xử của thẩm phán là áo choàng dài tay màu đen. Việc đổi mới trang phục xét xử của thẩm phán là rất cần thiết vì khi xét xử, thẩm phán nhân danh Nhà nước để bảo vệ công lý nên thẩm phán có trang phục xét xử riêng là phù hợp với yêu cầu cải cách tư pháp và thông lệ quốc tế.

8. Khai trương Trang án lệ trên Cổng thông tin điện tử

Ngày 19/10/2016, TANDTC khai trương Trang điện tử về án lệ trên Cổng thông tin điện tử của TANDTC. Đây là sự kiện được nhìn nhận là một trong những dấu ấn quan trọng trong cải cách tư pháp của TAND. Trang thông tin về án lệ cung cấp các thông tin về quy trình ban hành án lệ, các bản án được đề xuất phát triển làm án lệ, các án lệ đã được ban hành, các án lệ của một số nước trên thế giới và chuyên mục bình luận án lệ.

9. Ban hành Quy định xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong TAND

Ngày 19/6/2017, Chánh án TANDTC đã ký Quyết định số 120/QĐ-TANDTC ban hành Quy định xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong TAND. Quy định này đề cập đến nguyên tắc, hình thức, hậu quả, thẩm quyền, trình tự, thủ tục, thời hạn xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong TAND có hành vi vi phạm do thiếu trách nhiệm nhưng chưa đến mức phải xử lý kỷ luật. Nhờ vậy, đề cao trách nhiệm của các công chức giữ chức danh tư pháp của toàn hệ thống Tòa án trong thi hành chức trách nhiệm vụ của mình, tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ và thực hiện tinh thần “Trách nhiệm, kỷ cương, chất lượng, vì công lý”.

10. Tổ chức thành công chương trình giao lưu nghệ thuật “Biển đảo quê hương”

Chương trình được tổ chức tối 19/1/2017, truyền hình trực tiếp trên kênh VTV2 Đài Truyền hình Việt Nam và tiếp sóng trên Đài Phát thanh – Truyền hình Hà Nội. Chương trình là dịp để toàn thể cán bộ, thẩm phán, công chức, viên chức, người lao động TAND và Tòa án quân sự các cấp bày tỏ những tình cảm chân thành tới các lực lượng đang ngày đêm bám biển, góp thêm sức mạnh tinh thần để động viên lực lượng Hải quân, Cảnh sát biển và bà con ngư dân trong cả nước vững tin nơi đầu sóng ngọn gió bảo vệ biển đảo thân yêu của Tổ quốc. Tại Chương trình, 40 sổ tiết kiệm đã được gửi tới 40 gia đình cán bộ, chiến sĩ Hải quân có hoàn cảnh khó khăn.