Cuộc gặp gỡ cảm động của người sĩ quan Phái bộ Gìn giữ Hòa bình với người phụ nữ Việt tha hương 70 năm trên đất Trung Phi

Bức ảnh chụp Trung tá Vũ Văn Hiệp tới thăm gia đình cụ Luyến ở thủ độ Bangui.
Bức ảnh chụp Trung tá Vũ Văn Hiệp tới thăm gia đình cụ Luyến ở thủ độ Bangui.
(PLVN) -“Hôm đó, tôi gặp một người phụ nữ Trung Phi đứng tuổi. Nhìn thấy trên ngực áo quân phục của tôi có in hai chữ “Việt Nam”, cô ấy tiến lại hỏi chuyện. Thì ra, bà ngoại cô ấy là người Việt. Lúc đó, tôi ngạc nhiên lắm. Chính hai chữ ‘Việt Nam’ thiêng liêng kết nối chúng tôi”, Trung tá Vũ Văn Hiệp thuộc Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi nói về cơ duyên gặp gỡ với cụ bà người Việt duy nhất đang sinh sống tại Thủ đô Bangui của nước này. 

Người phụ nữ Hà Nội 70 năm đau đáu nỗi nhớ đất mẹ

Trung tá Vũ Văn Hiệp là một trong 3 sĩ quan đầu tiên của Việt Nam được cử đến Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi (MINUSCA). Tại đây ngoài những kỷ niệm về cuộc sống đầy đau thương bất ổn của vùng đất này thì việc gặp gỡ được cụ bà Nguyễn Thị Luyến. Bà là người phụ nữ Việt Nam duy nhất sống tại thủ đô Bangui, nước Cộng hòa Trung Phi và đã 70 năm rồi lăn lộn, tần tảo nuôi con cháu ở vùng đất xa lạ ấy mà chưa một lần trở lại quê nhà.

Nhân duyên để giúp anh Hiệp gặp được cụ Luyến là nhờ cô cháu ngoại của cụ. Trong một lần vào ăn cơm trưa tại quán ăn đối diện trụ sở công tác, khi nhìn thấy hai chữ “Việt Nam” trên ngực trái của anh Hiệp, cô cháu gái đã nói về việc bà ngoại của mình cũng là một phụ nữ Việt Nam. Sau nhiều lần lỡ hẹn vì bận công tác, dịp Tết Dương lịch 2019, anh Hiệp mới có điều kiện tìm đến thăm nhà gia đình cụ Nguyễn Thị Luyến.

Bức ảnh cụ Luyến thắp hương tri ẩn tổ tiên và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong dịp Tết cổ truyền.
Bức ảnh cụ Luyến thắp hương tri ẩn tổ tiên và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong dịp Tết cổ truyền.  

Gia đình cụ Luyến nằm trong một con ngõ gập ghềnh đất đá và bụi đất ở quận 2, thủ đô Bangui. Theo lời kể của Trung tá Hiệp, cụ Luyến ra tận cổng đón anh cùng đồng đội, sau đó vội vàng kéo cánh cổng sắt hoen gỉ và ôm chầm lấy anh Hiệp. Giống như những người mẹ già, cụ nắn vai anh Hiệp như một cách quan tâm, yêu thương, đồng thời như thể muốn chắc chắn rằng bà đang được gặp người đồng bào đầu tiên của mình sau 63 năm nơi đất khách. 

Bằng chất giọng quê hương nhưng không còn nói được lưu loát và tròn rõ tiếng Việt, cụ Luyến kể rằng, cụ quê gốc là người ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Năm 1953, cụ theo một người lính lê dương về Trung Phi và sống ở Bangui từ đó đến giờ, vì một số lí do, bà chưa một lần trở về Việt Nam. 

Trong suốt buổi gặp gỡ, cụ Luyến rưng rưng hỏi anh Hiệp đủ thứ chuyện về quê hương mình. Nhiều lúc bí từ để diễn tả, bà lại nói bằng tiếng Pháp, bởi từ khi sang Trung Phi bà chưa từng một lần liên lạc về Việt Nam. Cũng bởi theo bà, ở nơi này, chỉ có bà là người Việt duy nhất, do đó, bà không có cơ hội dùng tiếng mẹ đẻ giao tiếp với bất cứ ai. Bà vẫn dùng cách nói của những năm 1950, như xưng “tôi” và gọi anh Hiệp là “ông” dù bà đã 86 tuổi.

Những chiếc túi bột bánh bao của Việt Nam được cụ Luyến giữ gìn làm kỷ niệm.
Những chiếc túi bột bánh bao của Việt Nam được cụ Luyến giữ gìn làm kỷ niệm. 

Cũng trong một dịp tới thăm cụ Luyến, Thượng tá Nguyễn Xuân Thành - Trưởng phòng tham mưu kế hoạch, nguyên sĩ quan tham mưu phái bộ gìn giữ hòa bình Gìn giữ Hòa bình Liên Hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi nhớ như in niềm vui của cụ Luyến khi khoe với các anh về các món quà đậm chất Việt Nam. 

Cụ cho các anh xem 1 chiếc áo và gói bánh bao hết hạn. Cụ nói đó là những món đồ Việt Nam mà cụ rất trân trọng. Bà Luyến nhờ cháu mua từ cộng đồng người Việt ở Pháp. Bánh hết hạn, áo chưa bao giờ dám mặc vì sợ hỏng mất. Bà luôn đau đáu nhớ về Việt Nam nhưng chưa có điều kiện về được.

“Kể từ đó, chúng tôi thăm hỏi bà thường xuyên hơn, cũng có những món quà nho nhỏ mang theo tặng bà như gói mì tôm, bột canh, chai nước mắm”, Thượng tá Thành chia sẻ.

Các anh cũng thường xuyên mời bà cùng con cháu tham dự những sự kiện như ngày Quốc khánh 2/9, tham gia gói bánh chưng, tổ chức Tết cổ truyền. 

Tết Âm lịch năm 2017, các chiến sĩ mũ nồi xanh Việt Nam ở Bangui đã mời cụ Luyến đến dự. Tuy điều kiện còn thiếu thốn, nhưng mọi người vẫn cố gắng chuẩn bị một cái Tết đầy đủ, đúng với cành đào, câu đối, phong bao lì xì đỏ, bánh chưng, nem rán. Mọi người cũng cùng nhau bày bàn thờ, mâm ngũ quả và treo ảnh Bác Hồ. Đây là lần đầu tiên sau gần 70 năm cụ Luyến được cảm nhận cái không khí Tết cổ truyền ở Việt Nam.

Thắp nén hương tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh, cụ Nguyễn Thị Luyến xúc động nói: “Cảm ơn các cháu đã cho bà cơ hội nhớ lại những ký ức của 70 năm về trước, cho bà được đón một cái tết truyền thống của dân tộc Việt Nam ngay tại Trung Phi, điều mà trước đây bà nghĩ có lẽ đến khi qua đời cũng bao giờ có được”.

“Phụ nữ Việt bao giờ cũng hy sinh tất cả vì con”

Đó là câu nói của cụ Nguyễn Thị Luyến khi nhớ lại những ngày tháng gian khổ khi sống tại một vùng đất có nền văn hóa hoàn toàn khác lạ với Việt Nam, một mình nuôi 4 người con khôn lớn cuộc đời cụ Luyến cũng trải qua không ít nỗi thăng trầm. 

Khi theo chồng về Trung Phi làm vợ, kinh tế gia đình ông gần như chẳng có gì. Có lẽ chẳng ai tại Việt Nam có thể hình dung những năm 1950, người dân nơi này còn nghèo đến mức nào nữa, bởi giờ đây Trung Phi vẫn đang là một trong những quốc gia đói nghèo và lạc hậu nhất thế giới.

Sau hơn 10 năm đưa bà về chung sống ở Bangui, chồng bà chết vì bạo bệnh. Bà ngấn lệ khi kể về nỗi gian truân khi một mình nơi đất khách tần tảo nuôi 4 đứa con thơ: “Tôi làm tất cả mọi việc có thể, ai thuê làm việc nặng nhọc cũng chẳng quản, miễn là kiếm được miếng ăn cho con. Phụ nữ châu Phi có thể bất lực ngồi nhìn con chết đói. Phụ nữ Việt bao giờ cũng hi sinh tất cả vì con”. 

Người dân Trung Phi có ít khả năng tăng gia, và ngay cả đến bây giờ, theo lời kể của nhiều sĩ quan mũ nồi xanh Việt Nam, ít gia đình khai thác hiệu quả khu vườn họ có, phần lớn là bỏ hoang hoặc trồng những cây dễ sống như chuối, xoài. Với cụ Luyến, ngay từ hồi mới tới Trung Phi, bà đã bắt tay vào canh tác khu vườn nhà mình. Bà tập trung vào những cây trồng cho lương thực, như mùa khô thì trồng sắn, mùa mưa thì trồng ngô. 

Do vậy, trong khi nhiều gia đình hàng xóm đói quanh năm, các con của bà vẫn có ngô và sắn để cầm cự. Bà bảo: “Cứ có đất, dù cằn cỗi đến mấy cũng vẫn trồng cấy được, miễn là phải cần cù, chịu khó”. Hình ảnh người phụ nữ Việt Nam đảm đang, kiên cường dù thời chiến hay thời bình vẫn luôn như thế. Cụ Luyến là minh chứng rõ ràng nhất về tinh thần không chịu khuất phục trước hoàn cảnh khó khăn của Việt Nam. 

Chính nhờ thế, 4 đứa con của bà đều có thể đến trường đều đặn và họ được bà rèn đức tính cần cù, chịu khó, không quản ngại gian khó của người Việt. Kết quả là họ đều trưởng thành, trừ 1 người con trai mất sớm. 2 người con gái của bà lấy chồng và đều sang Pháp sinh sống, người con trai còn lại ở Bangui, làm cho một cơ quan của Chính phủ.

Người cháu gái bà khẳng định: “Đến giờ, bà Luyến vẫn là người “trụ cột” của gia đình, bà vẫn chỉ đạo các cháu chế biến các món ăn để kinh doanh”. Bà Luyến cười: “Người Việt ở đâu cũng sống tốt mà!”. Kinh tế của gia đình bà khá hẳn lên từ khi bà bắt đầu mở quán hàng ăn cách đây hơn 10 năm. Đồ ăn là những món ăn thuần Việt mà bà vẫn chế biến cho gia đình mình và truyền lại cho các con, rồi đến các cháu, như như rau cải xào lòng gà, cá sốt cà chua, cá kho riềng…

Món chủ đạo là nem rán. Sau 70 năm sống tại Trung Phi, cụ Luyến vẫn gọi món đặc sản này với tên tiếng Việt: Nem, mà không dùng một từ tiếng Pháp hoặc tiếng địa phương (Sango) tương đương. Điều đó vừa là giữ gìn và quảng bá nét đẹp ẩm thực Việt Nam ra thế giới đồng thời nói lên nỗi nhớ quê hương da diết của cụ Luyến. 

Đọc thêm

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 8): Đằng sau mặt tiền các nhà phố cổ

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 8): Đằng sau mặt tiền các nhà phố cổ
(PLVN) -  Lần trước tôi đã kể về sự “oai” khi có nhà ở phố cổ Hà Nội! Nhất là phố cổ bắt đầu từ chữ “Hàng”! Nhưng nếu có nhà ở Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường thì sự “oai” phải tăng gấp đôi, gấp ba! Mà lại nhà mặt phố, có cửa hàng ở các phố này thì sự “oai” phải … thôi rồi! Khỏi phải nói!

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 7): Chuyện của người “Phố Cổ”!

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 7): Chuyện của người “Phố Cổ”!
(PLVN) -  Những ai ở Hà Nội mà có nhà “phố cổ” hãnh diện lắm! Nhà ở phố cổ mà là phố bắt đầu từ chữ “Hàng” thì “oai” hơn! Nhưng nếu có nhà ở Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường thì sự hãnh diện phải tăng gấp đôi, gấp ba! Mà lại nhà mặt phố ở các phố này thì sự hãnh diện còn tăng gấp nhiều lần nữa!

Theo chân du khách đi tìm khu nghỉ dưỡng Top 1 phố núi Sa Pa

Theo chân du khách đi tìm khu nghỉ dưỡng Top 1 phố núi Sa Pa
(PLVN) -  Nét đẹp mộc mạc , ban sơ, mê đắm du khách của vùng đất Sa Pa được bao trọn trong tầm view từ khu nghỉ dưỡng Sapa Jade Hill - điểm đến mà bất cứ du khách nào cũng phải lựa chọn khi đặt chân tới thành phố trong sương mù này .

BIM Group đồng hành cùng tổ chức Newborns Vietnam

Lễ ký kết giữa đại diện Newborns Vietnam – bà Suzanna Lubran và đại diện BIM Group – Bà Vũ Thanh Thủy - Giám đốc Marketing và Truyền thông đã diễn ra với sự chứng kiến của Đại sứ Anh quốc Gareth Ward, Phó GĐ BV Nhi và đại diện các viện Saint Paul, Phụ Sản Hà Nội, Hồng Ngọc và Chuyên gia y tế đến từ Anh Quốc.
(PLVN) -  Tối 22/6, Tập đoàn BIM Group và tổ chức Newborns Vietnam đã thực hiện lễ ký kết hợp tác tài trợ Chương trình Hồi sức sơ sinh tại phòng sinh NLS trước sự chứng kiến của Đại sứ Anh quốc tại Việt Nam và Bệnh viện Nhi Trung ương.

“Bật mí” chiến lược làm nên thành công của Acecook Việt Nam

“Bật mí” chiến lược làm nên thành công của Acecook Việt Nam
(PLVN) - Nhắc đến Acecook là nhắc đến một doanh nghiệp Nhật đã thành công trong việc định hình khẩu vị ăn mì của người Việt qua hương vị tôm chua cay. Đến nay, Acecook trở thành thương hiệu được tin dùng trong gần 30 năm hoạt động sản xuất, kinh doanh và luôn là đơn vị dẫn đầu thị trường mì ăn liền tại Việt Nam.

Ly kỳ truyền thuyết về bà thứ phi Phi Yến và hoàng tử Cải ở Côn Đảo

Ly kỳ truyền thuyết về bà thứ phi Phi Yến và hoàng tử Cải ở Côn Đảo
PLVN- Hàng trăm năm qua, người dân Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu) vẫn lưu truyền truyền thuyết về bà Phi Yến và hoàng tử Cải, gắn liền 2 di tích miếu Bà An Hải và miếu Cậu. Họ cho rằng đó chính là nguồn gốc của câu ca dao “Gió đưa cây cải về trời, rau răm ở lại chịu lời đắng cay”. Truyền thuyết dân gian này dù tương phản với thực tế lịch sử nhưng điều thú vị là nó vẫn sống mãi theo thời gian.

Báo chí – Nhịp cầu nối những đảo xa

Báo chí – Nhịp cầu nối những đảo xa
(PLVN) - Hình ảnh những nhà báo vai ba lô, máy ảnh, máy quay hòa vào đoàn quân lên đường ra Trường Sa như nhắc nhớ đến một th ời đạn bom, cả nước cùng ra trận. Hơn thế nữa, đằng sau những trang viết là tình cảm sâu nặng của các nhà báo với những con người nơi đầu sóng.

Đại hội đồng cổ đông Hoàng Quân 2022: Thông qua kế hoạch phát hành hơn 100 triệu cổ phiếu

Đại hội đồng cổ đông Hoàng Quân 2022: Thông qua kế hoạch phát hành hơn 100 triệu cổ phiếu
(PLVN) - Ngày 18/6, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) Công ty CP Tư vấn – Thương mại – Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân (HoSE: HQC) thông qua các báo cáo, tờ trình của Hội đồng quản trị (HĐQT), thông qua các kế hoạch kinh doanh. Đồng thời, phiên thảo luận nóng hơn bao giờ hết với những vấn đề thắc mắc của các cổ đông xung quanh việc phát hành 100 triệu cổ phiếu huy động 1.000 tỉ đồng.

Tăng trưởng xanh: Mục tiêu xuyên suốt của Thừa Thiên - Huế

Nhiều doanh nghiệp, nhà máy trên địa bàn Thừa Thiên- Huế đang áp dụng kỹ thuật công nghệ cao vào các hoạt động sản xuất.
(PLVN) - Hiện nay, Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới đã đặt mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. Trong xu thế đó, Thừa Thiên - Huế là một trong những tỉnh, thành đã bắt nhịp và đang tìm cách kết nối, hội tụ nguồn lực để thực hiện.

longformPGS.TS.BS Đậu Xuân Cảnh: Việt Nam và giấc mơ cường quốc về dược liệu

PGS.TS.BS Đậu Xuân Cảnh: Việt Nam và giấc mơ cường quốc về dược liệu
(PLVN) -  “Từ một nước thiếu lương thực, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, mang về hàng tỷ USD mỗi năm. Tương tự với cà phê, chúng ta cũng là nước sản xuất hàng đầu. Tôi mong muốn, trong tương lai không xa, Việt Nam sẽ trở thành một cường quốc về dược liệu. Những sản phẩm từ dược liệu cũng như nền Đông Y của chúng ta sẽ được cả thế giới biết đến và đón nhận”, Thầy thuốc Nhân dân, PGS TS BS Đậu Xuân Cảnh – Chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam chia sẻ.

Hải Phòng: Chuyện cây đại di sản hơn 400 tuổi bên hồ An Biên

Hải Phòng: Chuyện cây đại di sản hơn 400 tuổi bên hồ An Biên
(PLVN) - Trải qua hơn 400 năm, cây đại vẫn uy nghi, xanh tốt và hoa lá quanh năm. Người dân ở đây xem cây đại như biểu tượng của làng mình! Trong những vui buồn, cưới hỏi, ra khơi thuở xưa, người làng đều có chút lễ ra trình “cụ”… Đó là cây đại di sản tại miếu cổ An Đà ở phường Đằng Giang, quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng.

Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân Lý Sơn

Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân Lý Sơn
(PLVN) - “Cảnh sát biển đồng hành cùng ngư dân” là mô hình mang tính đặc thù riêng của lực lượng Cảnh sát biển, được triển khai từ năm 2017. Từ mô hình này, ngư dân không chỉ yên tâm phát triển kinh tế mà còn tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, gìn giữ an ninh, trật tự trên các vùng biển đảo của Tổ quốc.

Đại ca giang hồ được người Sài Gòn thờ cúng như Thành Hoàng

Đại ca giang hồ được người Sài Gòn thờ cúng như Thành Hoàng
(PLVN) - Đình làng xưa nay được biết đến là nơi thờ vị thần Thành Hoàng và những bậc tiền nhân có công lao với làng xã. Nhưng giữa đất Sài Gòn lại có một ngôi đình cổ xưa thờ một đại ca giang hồ. Ấy là đình Nhơn Hòa (phường Cầu Ông Lãnh, Quận 1, TP Hồ Chí Minh) - nơi thờ Cậu Hai Miên (tức Huỳnh Công Miên).

Bất động sản Đại An Lộc mạo danh công ty lớn dụ khách hàng mua đất?

Bất động sản Đại An Lộc mạo danh công ty lớn dụ khách hàng mua đất?
(PLVN) - “Công ty em là nhà phân phối duy nhất của tập đoàn Đại Phúc để bán các sản phẩm tại dự án Diên Hồng trên đường Nguyễn Văn Linh, Bình Chánh. Công ty em có dự án nằm liền kề, bên cạnh dự án Vạn Phúc City khoảng 600 nền, trong dự án có đầy đủ trường học, bệnh viện với giá khoảng 13 đến 15 triệu đồng 1 m ² …”. Đó là những lời khẳng định “mỹ miều” từ nhiều nhân viên bán hàng của Công ty CP Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Đại An Lộc đóng tại đường Lam Sơn, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.

Chốn thâm sơn cùng cốc nơi Lý Quốc Sư từng tu tập

Chốn thâm sơn cùng cốc nơi Lý Quốc Sư từng tu tập
(PLVN) - Đó là hang Chùa Thượng ở xã Ngọc Lương (huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình) - một di tích, thắng cảnh đã được tỉnh Hòa Bình xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Tương truyền đây là nơi Lý Quốc Sư - tức ngài Không Lộ thiền sư, bậc đại danh y triều Lý đã từng tu tập, làm thuốc chữa khỏi bệnh cho Vua Lý và chữa bệnh giúp dân.

Ravi: Áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển nghỉ dưỡng xanh

Ravi: Áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển nghỉ dưỡng xanh
(PLVN) -  Gần 100% du khách trả lời mong muốn được nghỉ dưỡng tại những địa điểm lưu trú sinh thái và bền vững với môi trường tự nhiên ít nhất một lần. Đây là kết quả khảo sát được Công ty Du lịch Kỹ thuật số Booking.com thực hiện trực tuyến gần đây tại Việt Nam.

Từ bản quy hoạch “xanh” tới mô hình phát triển kinh tế bền vững của BIM Group tại Ninh Thuận

Từ bản quy hoạch “xanh” tới mô hình phát triển kinh tế bền vững của BIM Group tại Ninh Thuận
(PLVN) - Cam kết đạt mức thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam tại sự kiện COP26 là dấu mốc quan trọng về phát triển bền vững trong chiến lược vĩ mô của nước ta. Một trong những sự cụ thể hóa chính là bản Dự thảo Quy hoạch điện VIII (QHĐ8) đang trình chính phủ phê duyệt. Không đứng ngoài xu thế đó, từ năm 2006, BIM Group đã phát triển một tổ hợp kinh tế xanh tại Ninh Thuận và gặt hái được những kết quả nhất định.