Thương vụ Việt Nam tại Algeria (Bộ Công Thương) cho biết ngày 10/6 vừa qua, Liên minh điều châu Phi (ACA) đã tổ chức Hội thảo trực tuyến về tác động của đại dịch đối với thị trường điều thế giới.
Ông Jim Fitzpatrick, chuyên gia cao cấp về điều, dự đoán, cầu về điều nhân sẽ tiếp tục giữ ở mức cao năm 2020, do vậy nhu cầu nhập khẩu điều thô của Việt Nam sẽ vẫn cao.
Nếu xu hướng diễn ra như năm 2019 thì Việt Nam sẽ nhập khẩu 946 000 tấn điều thô vào năm 2020 cộng thêm sản xuất được 400 000 tấn (chưa kể nguồn dự trữ 205.000 tấn tính đến 1/6/2020). Giả sử cầu tiếp tục tăng trong 6 tháng đầu năm, tức là trên 15% thì nửa cuối năm, nhu cầu có thể lên đến 1,25 triệu tấn.
Ngược lại, tại Ấn Độ, tình hình sẽ khó khăn hơn. Nhu cầu về nhập khẩu điều thô sẽ thấp hơn năm 2019 nhưng vẫn trong khoảng 427 000 đến 564 000 tấn theo kịch bản giảm từ 20% đến 30% về cầu và giảm 15% về sản xuất trong nước.
Tính chung, tổng nhu cầu nhập khẩu điều thô của hai quốc gia chế biến hàng đầu thế giới nói trên đã chiếm từ 1,4 đến 1,8 triệu tấn vào năm 2020. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã gây ra cuộc khủng hoảng về chuỗi cung ứng, đặc biệt là tại Tây Phi, khu vực gặp rất nhiều khó khăn trong khâu vận chuyển điều thô từ nơi sản xuất đến cảng biển.
Tổng lượng điều thô tại Tây Phi vào khoảng 650 000 - 890 000 tấn, số lượng này không đủ so với nhu cầu của Ấn Độ và Việt Nam ngay cả trong trường hợp diễn ra kịch bản xấu nhất là tiêu thụ điều nhân giảm.
Một cuộc khủng hoảng nguồn cung đang hiện hữu. Mặc dù căng thẳng nguồn cung nhưng giá điều thô lại tương đối ổn định. Ngược lại, giá điều nhân lại thấp, khoảng 2,8 USD/500 gram ít mang lại lợi nhuận cho nhà chế biến, xuất khẩu.
Hiện nay, chủ yếu những nhà máy chế biến lớn hoạt động và có đủ lượng hàng dự trữ từ Việt Nam và Campuchia. Những lô điều đầu tiên từ Tây Phi đến Việt Nam vào tháng 5/2020, giảm 27% về lượng so với cùng kì năm 2019.
Bên cạnh khủng hoảng do COVID-19 gây ra, Jim Fitzpatrick cho rằng một số thách thức trong chuỗi cung ứng vẫn là vấn đề truy xuất nguồn gốc, môi trường, tính minh bạch và chất lượng.
Ngoài ra, cũng phải tính đến yếu tố người tiêu dùng thích những sản phẩm chế biến tại nơi sản xuất hơn. “Tình hình hiện nay có thể sẽ khác nếu 50% điều thô sản xuất tại Tây Phi được chế biến ngay ở khu vực này”- ông Jim Fitzpatrick khẳng định.
