Quà quê xứ Nghệ

Món bánh dân dã của vùng quê xứ Nghệ.
Món bánh dân dã của vùng quê xứ Nghệ.
(PLVN) - Ngày xưa, để được ăn bánh cà, người dân Làng Nam phải đợi Tết đến Xuân về. Đây cũng là loại bánh được bày lên bàn thờ gia tiên và tiếp khách dịp Tết. Nay đời sống khấm khá, món ăn truyền thống đã trở thành thức quà để người dân nơi đây phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.

Món bánh dân dã

Bánh cà (hay còn gọi là bi cà) ở Làng Nam (xã Hưng Tân, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An) có từ bao giờ chẳng ai nhớ nữa. Những người già nhất ở làng chỉ biết khi mình sinh ra và lớn lên đã được thưởng thức thứ quà dân dã này. Trong ký ức của họ, thuở trẻ con được ăn bánh cà dịp cuối năm, Tết đến là điều vô cùng thích thú. “Ngày xưa chỉ đến Tết mới được bố mẹ làm hoặc mua bánh cà cho ăn. Cũng bởi chỉ được ăn mấy ngày Tết nên lúc nào cũng thèm và nhớ mãi hương vị ấy. Cái bánh nhỏ, cắn giòn tan trong miệng, có mùi thơm của bột nếp, trứng gà, kèm theo vị ngọt thanh của đường, một chút cay nồng của gừng”, cụ Ngô Thị Lựu (96 tuổi) hồi nhớ. 

Rồi cụ Lựu tiếp lời, gọi bánh cà vì nó nhỏ như quả cà pháo. Những năm gần đây, theo yêu cầu của khách hàng, bánh đã được làm nhỏ hơn, nhìn như hòn bi ve, dù vậy tên gọi bánh cà vẫn được người dân nơi đây sử dụng. Loại bánh dân dã này hiện trở thành thứ hàng hóa cho thu nhập khá đối với các hộ dân nơi đây. Bánh cà Làng Nam ngoài cung ứng cho thị trường nội tỉnh, hiện đã được bán ở những thành phố lớn như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Vũng Tàu...

Ông Hoàng Văn Âu, Trưởng xóm Làng Nam, xã Hưng Tân cho biết: Cả làng 250 hộ dân thì có tới khoảng 80% hộ làm được sản phẩm này. Trong đó, có khoảng 80 hộ dân với gần 150 lao động là làm thường xuyên với số lượng lớn, cung ứng cho thị trường Tết Nguyên đán gần 100 tấn sản phẩm mỗi năm.

Theo người dân nơi đây, bánh cà được sản xuất từ tầm tháng 8 âm lịch, khi mùa nắng nóng đã giảm bớt, tầm tháng 11 là cao điểm và kéo dài đến tháng 2. Công việc không quá nặng nhọc, chỉ cần sự khéo léo, chịu khó nên từ trẻ con, người già đều có thể tham gia vào các công đoạn sản xuất.

Năm nay, để phục vụ cho vụ Tết Nguyên đán Tân Sửu, chị Nguyễn Thị Hiền chuẩn bị khoảng 7 tạ nếp, hàng vạn quả trứng gà, đường kính và dầu ăn. Tại Làng Nam, chị Hiền là một trong ít hộ dân sản xuất bánh cà hoàn toàn bằng cách thủ công. Dù được nặn bằng tay nhưng hạt bánh cà nhà chị trăm hạt như một, đều tăm tắp, màu vàng đẹp, giòn tan.

Vừa luôn tay làm việc, chị Hiền cho hay, đây là nghề truyền thống của gia đình nên hàng chục năm qua, chị luôn duy trì. Để làm bánh, trừ việc đánh trứng sử dụng máy cho đều thì công đoạn trộn nguyên liệu, nặn hạt cho đến rán, tẩm đường đều hoàn toàn làm thủ công. “Nhà tôi đông người, mỗi người xúm vào một tay, mỗi ngày cũng hết cả yến bột. Vụ Tết này sau khi trừ chi phí tôi lãi được khoảng 30 triệu đồng. Đối với vùng nông thôn như chúng tôi, đó là khoản thu khá giúp gia đình sắm sang cái Tết tươm tất hơn. Cũng nhờ có loại bánh này mà đời sống cũng khấm khá hơn xưa”, chị Hiền bày tỏ.

Nhằm áp dụng khoa học kỹ thuật vào việc làm bánh, năm nay hộ chị Hồ Thị Thìn đầu tư máy cán và tạo hạt với giá 6,5 triệu đồng để phục vụ sản xuất. So với làm thủ công thì làm máy nhanh, hạt tròn đều, do đó chi phí sản xuất cũng giảm đáng kể. Bên chiếc máy tạo hạt mới đầu tư, chị Thìn cho hay, trước đây hai vợ chồng chị làm mỗi ngày cật lực được 10kg bột, nay có máy móc hỗ trợ, có thể làm gấp 3. Nhưng làm thủ công thì 1 người có thể “bao” các công đoạn, làm máy bắt buộc phải 2 người làm để không lãng phí sức máy cũng như tiền điện.

Làng nghề nổi tiếng

Dù làm bằng máy hay thủ công thì bánh cà Làng Nam vẫn có hương vị rất riêng, khó trộn lẫn với sản phẩm ở những nơi khác. Theo người dân nơi đây, bí quyết nằm ở khâu lựa chọn nguyên liệu và kỹ thuật pha trộn để tạo nên chiếc bánh. Những người làm nghề lâu năm của làng bật mí, nếp được sử dụng để làm bánh phải là nếp ta, đảm bảo độ dẻo cần thiết và phải được xay thật mịn. Khi trộn nguyên liệu gồm bột nếp, trứng gà ta và nước lạnh phải theo tỉ lệ phù hợp. Ngoài ra, công đoạn nhào nặn yêu cầu thật kỹ để ra khối bột mềm, mịn, không được khô nhưng cũng không được quá nhão.

Là người có thâm niên nhiều năm làm bánh cà, chị Hiền chia sẻ: Bánh cà Làng Nam hoàn toàn không có chất tạo xốp, không chất tạo màu, không chất bảo quản. Độ xốp của bánh được tạo từ việc nguyên liệu được nhào kỹ; màu vàng óng của bánh cà từ trứng gà và kỹ thuật rán; đặc biệt bánh được rán bằng dầu thực vật, không dùng dầu tái chế. Hiện người dân làng nghề tập trung làm 2 loại bánh: 1 loại được tẩm đường và không tẩm đường, được bán sỉ với giá 100-120 nghìn đồng/kg tùy từng loại. Với bánh tẩm đường sẽ được thêm gừng để tạo vị riêng.

Xuất phát chỉ là nghề phụ lúc nông nhàn nhưng đến nay với nhiều hộ gia đình ở Hưng Tân từ làm bánh cà đã trở thành một nghề đem lại nguồn thu nhập cao, nhất là mỗi dịp Tết. Đây vừa là bài toán giải quyết thời gian nhàn rỗi vừa tận dụng nguồn lao động cũng như nguồn nguyên liệu sẵn có của địa phương nhằm tạo việc làm cho hàng trăm lao động, góp phần nâng cao đời sống cho người dân. Theo ông Hoàng Văn Âu, vào thời gian cao điểm vụ Tết, trung bình mỗi lao động của làng nghề có thu nhập trên chục triệu đồng mỗi tháng, hộ gia đình sản xuất đạt 40-50 triệu đồng.

Dịp cuối năm 2020, Làng Nam được UBND tỉnh Nghệ An công nhận là làng nghề sản xuất bánh cà. Đây là tín hiệu tốt để xây dựng thương hiệu sản phẩm, từ đó mở rộng quy mô sản xuất, tạo thêm nhiều việc làm và tăng thu nhập cho người dân vùng nông thôn.

Những năm trở lại đây, đời sống người dân dần khấm khá, không đến nỗi cứ phải đợi Tết đến Xuân về người dân ở đây mới làm bánh cà nhưng nó trở thành món quà truyền thống của các gia đình. Ra Giêng, con cháu đi xa mang theo một ít sản vật quê hương để thưởng thức cho thỏa nỗi nhớ quê, cũng là để giới thiệu nghề truyền thống quê mình.

Tin cùng chuyên mục

Đã có kháng thể phòng COVID-19 cho người suy giảm miễn dịch

Đã có kháng thể phòng COVID-19 cho người suy giảm miễn dịch

(PLVN) -  Trải qua quá trình sàng lọc hơn 1.500 kháng thể của người khỏi bệnh COVID-19 trên khắp thế giới, các nhà khoa học chọn được 2 kháng thể có hoạt lực mạnh nhất để tạo ra kháng thể đơn dòng dự phòng COVID-19 đầu tiên trên thế giới, sắp có mặt tại Việt Nam.

Đọc thêm

Cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế: Bảo đảm thông suốt, an toàn thông tin

Ảnh từ internet
(PLVN) - Bộ Y tế đang dự thảo Nghị định quy định cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế. Theo Bộ Y tế, trong thời gian qua, ngành Y tế đã từng bước đẩy mạnh và có bước phát triển đột phá trong ứng dụng công nghệ thông tin, tiếp cận các công nghệ số như vạn vật y tế kết nối, trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo, điện toán đám mây, di động, phân tích dữ liệu lớn...

Chàng trai nhiều lần 'từ chối' lời gọi của tử thần

Chàng trai nhiều lần 'từ chối' lời gọi của tử thần
(PLVN) - Những ngày cuối năm chộn rộn, tình cờ tôi gặp một chia sẻ từ một người bạn của chàng trai đã từng hai lần “tắt thở” và trở về với cuộc sống. Đã 10 năm qua, chàng trai ấy từ là “cỗ máy kiếm tiền” ở tuổi 20 rực rỡ, rồi đột ngột bị tai nạn, nằm liệt giường. Thế nhưng, anh đã chọn “sống và sống ý nghĩa” trong từng phút giây, dù chỉ để thở và cười… Đó là Nguyễn Chánh Tín, chàng trai 34 tuổi, quê Hoài Nhơn, Bình Định…

Thói quen ăn uống khiến nhiều người trẻ mắc ung thư

Cần kiểm tra sức khỏe định kỳ vì việc ăn uống không hợp lý khiến người trẻ tuổi đã mắc ung thư đại trực tràng
(PLVN) - Tại Bệnh viện K, trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 5 trường hợp mắc ung thư đại trực tràng, đặc biệt có những bệnh nhân phẫu thuật ung thư đại trực tràng khi mới 12,13 tuổi, nguyên nhân hầu hết do thói quen ăn uống không hợp lý.

Cảnh giác phát hiện u màng não từ biểu hiện đau đầu thường xuyên

Hình ảnh khối u màng não kích thước khoảng 9x10mm vị trí liềm đại não trước của bệnh nhân T., trên hình ảnh chụp MRI.
(PLVN) - Đau đầu là triệu chứng phổ biến, thường gặp, có thể do nhiều yếu tố gây nên như thiếu ngủ, căng thẳng thần kinh, tiếp xúc tiếng ồn, thay đổi thời tiết... Tuy nhiên, nếu có biểu hiện đau đầu thường xuyên thì hãy đi khám ngay bác sĩ, bởi đó có thể là biểu hiện của tổn thương, bệnh lý nguy hiểm trong não.

Cách giúp bạn sống năng động và vui khỏe

Cách giúp bạn sống năng động và vui khỏe
(PLVN) - Lối sống ít vận động có thể dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe. Thậm chí bạn có thể đã cảm thấy những tác động của việc ngồi lâu trong một thời gian dài, như đau lưng trên và vai, cơ hông và sưng ở bàn chân do giảm tuần hoàn máu. Ngoài ra, dành thời gian dài để ngồi trước màn hình còn có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của chúng ta nữa. Đúng vậy, lối sống ít vận động cũng có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi.

Xử lý khi chìa khóa thông minh ô tô khi hết pin

Xử lý khi chìa khóa thông minh ô tô khi hết pin
(PLVN) - Chìa khóa thông minh hiện nay dường như đã trở thành trang bị tiêu chuẩn cho các dòng xe hơi vì tính tiện dụng và thẩm mỹ. Tuy nhiên, khi chìa khóa này hết pin thì không phải lái xe nào cũng biết cách xử lý. 

Dấu hiệu trẻ ốm nặng cần đưa ngay đến bệnh viện

Dấu hiệu trẻ ốm nặng cần đưa ngay đến bệnh viện
Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, đặc biệt là ở các khoa Khám bệnh, khoa Cấp cứu, thường có một số trường hợp trẻ bị bệnh nặng mà cha mẹ không nhận biết được các dấu hiệu, dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe trẻ...

Liệu pháp chăm sóc sức khỏe điều dưỡng lục khí

Liệu pháp chăm sóc sức khỏe điều dưỡng lục khí
(PLVN) - Liệu Pháp Điều Dưỡng Lục Khí được Viện Nghiên Cứu Sức Khỏe &Quản Lý Y Tế (RIMH Việt Nam) nghiên cứu và ứng dụng thành công trên rất nhiều khách hàng trong 05 năm qua nhằm hỗ trợ trị liệu các triệu chứng đau mỏi cổ vai gáy, lưng, hông, đầu, toàn thân… 

Những lợi ích từ Massge bầu

Những lợi ích từ Massge bầu
(PLVN) - Làm mẹ là một quá trình hội tụ nhiều cảm xúc trái ngược của chị em, bên cạnh niềm hạnh phúc là sự đau đớn, song hành cùng nụ cười là những giọt nước mắt, tiếp nối sự lo lắng là tiếng thở phào nhẹ nhõm. Dù bạn sinh lần đầu hay từng trải qua vài lần vượt cạn, những xúc cảm đó vẫn vẹn nguyên, thiêng liêng và đáng nhớ vô cùng.

Lao kháng thuốc bùng phát do bệnh nhân… 'né' điều trị?

Việc điều trị lao kháng thuốc rất mất thời gian và tốn kém. Ảnh minh họa.
(PLVN) - Lao kháng thuốc là việc bệnh nhân “nhờn” thuốc khiến tình trạng bệnh trở nặng và điều trị khó khăn, tốn kém hơn rất nhiều so với thông thường. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên thế giới xuất hiện khoảng gần 500.000 trường hợp lao đa kháng, trong đó 5-7% là lao siêu kháng. 

Chuyên gia khuyến cáo cách phòng, chữa bệnh Whitmore

Bệnh nhân whitmore đang điều trị tại BV Bạch Mai.
(PLVN) - Trả lời báo chí, GS.TS Nguyễn Văn Kính, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, trực khuẩn Whitmore là một loại vi khuẩn gram âm, có thể tồn tại trong bùn, đất và lây nhiễm cho con người thông qua các vết thương ngoài da. Ngoài ra có thể lây qua đường hô hấp hoặc đường tiêu hóa. Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 1950, lưu hành lẻ tẻ tại một số địa phương.

Trẻ bị thương tích tại nhà, xử trí thế nào?

Trẻ bị thương tích tại nhà, xử trí thế nào?
Thương tích do té ngã thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt khi các em không có sự giám sát trông chừng của người lớn. Tiến sĩ, bác sĩ Lê Ngọc Duy, Trung tâm cấp cứu và chống độc, Bệnh viện Bạch Mai hướng dẫn cách phòng tránh và xử trí thương tích cho trẻ...