Thành viên trong hộ gia đình không ký giấy bán đất, giải quyết như thế nào?

(PLO) - Giao đất, công nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho hộ gia đình không những đảm bảo về mặt kinh tế cho mỗi thành viên gia đình, mà còn là sợi dây gắn kết tình cảm giữa những người có quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết thống với nhau. Tuy nhiên, Giấy chứng nhận QSDĐ của hộ gia đình đôi khi cũng phát sinh những rắc rối, phiền toái không ít cho thành viên hộ gia đình sử dụng đất. 

Hộ gia đình ông Tùng ở huyện An Biên (Kiên Giang) năm 1995 được Nhà nước công nhận QSDĐ, giao đất khá nhiều. Khi 8 người con của ông Tùng lần lượt dựng vợ, gả chồng thì ông bà đều cắt cho mỗi người 5 công đất (01 công = 1.296 m2), coi như là của hồi môn cho con ra ở riêng. Còn lại 24 công, ông bà giao cho người con út sử dụng để lấy lúa ăn và tiền chi tiêu hàng ngày.

Sau khi ông Tùng qua đời được một thời gian, vợ ông Tùng và 7 người con đều thống nhất ủy quyền cho mẹ bán toàn bộ 24 công đất này để lấy tiền chia đều cho các thành viên trong gia đình, duy chỉ có người con út nhất quyết không chịu ký tên vào giấy tờ chuyển nhượng. Anh nại ra rằng: “các anh chị ai nấy đều đã có phần ra ở riêng, không còn chung hộ khẩu với gia đình nên không còn quyền hành gì đối với 24 công đất này nữa”.

Vậy, gia đình ông Tùng phải giải quyết như thế nào khi người con út nhất quyết không chịu cho mẹ và các anh chị chuyển nhượng QSDĐ?

Khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 quy định: “Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển QSDĐ”. Tuy nhiên, pháp luật về đất đai cũng như pháp luật về dân sự trước đây chỉ quy định thành viên của hộ gia đình có QSDĐ là những người tại thời điểm được Nhà nước giao đất, công nhận QSDĐ…không quy định điều kiện “đang sống chung”, không phụ thuộc vào hộ khẩu hiện tại của hộ gia đình. Vậy nên, các con của ông Tùng tuy đã cắt khẩu chuyển đi nơi khác, nhưng họ vẫn còn là thành viên của hộ gia đình có chung QSDĐ, diện tích đất trước đây gia đình đã cho mỗi người 5 công không còn nằm trong đất của hộ gia đình nên không tính.  

“Hộ gia đình được Nhà nước giao đất, nếu trong hộ có thành viên chết thì quyền sử dụng đất của thành viên đó được để thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật (khoản 1 Điều 179 Luật Đất đai năm 2013). Việc xác định phần của thành viên trong hộ gia đình của ông Tùng, “nếu không xác định được theo phần tương ứng thì xác định theo phần bằng nhau” (khoản 3 Điều 103 Bộ luật Dân sự năm 2015) nên 10 thành viên trong hộ gia đình, mỗi người được 2,4 công. Như vậy, di sản thừa kế của ông Tùng là 2,4 công nếu có di chúc thì thực hiện theo di chúc, nếu không có di chúc thì chia thừa kế theo pháp luật.

Phân chia di sản thừa kế và tranh chấp quyền chuyển nhượng QSDĐ giữa các thành viên trong hộ gia đình ông Tùng nên hòa giải trong nội bộ gia đình. Nếu không hòa giải được thì nhờ ấp, xã tiến hành hòa giải trên cơ sở quy định của pháp luật về thừa kế (2,4 công) và QSDĐ của mỗi thành viên trong hộ gia đình được xác định theo phần bằng nhau (21,6 công đất chia đều cho 9 người gồm mẹ và 8 người con). 

Trước hết, gia đình có thể tổ chức một cuộc họp những người thừa kế lại để thoả thuận cách thức phân chia di sản của ông Tùng bằng tiền hay bằng diện tích đất và vị trí đất. Thoả thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản. Nếu đạt được thỏa thuận, gia đình ông Tùng phải làm thủ tục phân chia di sản thừa kế cho những người thuộc hàng thừa kế, mỗi người đều có quyền riêng đối với tài sản mà mình được hưởng. Vì vậy, trong văn bản thỏa thuận này, các con có thể ủy quyền cho mẹ toàn quyền định đoạt phần di sản thừa kế mà họ được hưởng. Riêng người con út, nếu không ủy quyền cho mẹ thì có quyền thỏa thuận nhận phần được chia là QSDĐ, hoặc giá trị QSDĐ. 

Thủ tục phân chia di sản thừa kế 2,4 công đất được thực hiện tại các tổ chức hành nghề công chứng. Trên cơ sở căn cứ vào đơn yêu cầu và hồ sơ phân chia di sản thừa kế, công chứng viên sẽ ra thông báo, niêm yết tại trụ sở UBND cấp xã nơi có đất và nơi cư trú cuối cùng của ông Tùng. Sau 15 ngày niêm yết, nếu không có tranh chấp, khiếu nại gì, văn bản phân chia di sản thừa kế sẽ được lập. 

Trường hợp UBND xã hòa giải thành, nếu tất cả 8 người con đồng ý ủy quyền cho mẹ chuyển nhượng hoặc họ đồng ý ký tên vào các giấy tờ giao dịch thì mọi việc thuận lợi. Nếu hòa giải thành chia theo phần, người con út được nhận diện tích đất hoặc giá trị diện tích đất, ngược lại nếu hòa giải không thành thì các bên có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự. 

Đọc thêm

Trồng cây gai dầu có vi phạm pháp luật không?

Cây gai dầu - Ảnh: Internet
(PLVN) - Bạn đọc thắc mắc: "Quy định của pháp luật Việt Nam về việc trồng và làm các sản phẩm từ cây gai dầu như thế nào? Nếu được phép trồng thì thủ tục và quy định cụ thể ra sao?"

Điều cần lưu ý nếu quyết định thu phí cao tốc

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Dự thảo Luật Đường bộ mới nhất chuẩn bị để xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách quy định thu phí sử dụng với phương tiện lưu thông trên cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác. Đó là các tuyến được đầu tư công và theo hình thức khác khi kết thúc hợp đồng đã chuyển giao cho Nhà nước.

Cẩn trọng với những hành vi gây hại cho đồng tiền

Những hành vi hủy hoại tiền Việt Nam trái pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm. (Ảnh minh họa - Nguồn: Tuoitre.vn)
(PLVN) - Rải tiền cầu lộc, cúng tiền cô hồn, rải tiền đám ma xuống đường, làm bó hoa bằng tiền hay đốt tiền, xé tiền… những hành vi ấy đều vi phạm pháp luật, có thể bị phạt từ 10 đến 15 triệu đồng hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy vào tính chất, mức độ của hành vi.

Bộ Công an: Một số nội dung người dân cần biết khi Luật Căn cước có hiệu lực

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an (Ảnh: BCA).
(PLVN) - Luật Căn cước sẽ có hiệu lực thi hành từ 01/7/2024, Bộ Công an đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết để triển khai thực hiện Luật. Việc thu thập mống mắt, ADN sẽ được triển khai thực hiện như thế nào? Những ai sẽ cần đổi Thẻ Căn cước sau khi Luật có hiệu lực.. là những nội dung được giải đáp tại Họp báo Quý I/2024 do Bộ Công an tổ chức, chủ trì diễn ra vào sáng nay (26/3).

Dự thảo Luật Tổ chức TAND (sửa đổi): Đề xuất ghi âm, ghi hình phiên tòa phải được chủ tọa cho phép

Ảnh minh họa. Plo.vn
(PLVN) -  Tại dự thảo Luật Tổ chức TAND (sửa đổi), TAND tối cao đề xuất việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh tại phiên tòa, phiên họp chỉ được thực hiện khi chủ tọa cho phép. Trường hợp ghi âm, ghi hình ảnh người tiến hành tố tụng khác, người tham gia phiên tòa, phiên họp; phải được sự đồng ý của họ.

Thiên Đàng Quảng Ngãi: 9 lần gia hạn vẫn phơi nắng, phơi mưa

Hiện trường vụ khai thác cát trong khu du lịch Thiên Đàng. (Ảnh trong bài: Vân Anh)
(PLVN) - Dự án khu du lịch Thiên Đàng có diện tích hơn 100ha tại Khu kinh tế (KKT) Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi), từng được kỳ vọng là “cú hích” trong phát triển du lịch ven biển của Quảng Ngãi nói riêng và khu vực miền Trung nói chung. Thế nhưng, sau gần 20 năm đầu tư xây dựng, dự án dự kiến có tổng mức đầu tư gần 2.000 tỷ đồng trở nên hoang tàn.

Đề xuất Bí thư tỉnh uỷ được bố trí nhà ở công vụ ngang cấp Bộ trưởng

Ảnh minh họa.
(PLVN) -  Tại Dự thảo Quyết định về tiêu chuẩn, định mức nhà ở công vụ, Bộ Xây dựng đề xuất tiêu chuẩn nhà ở công vụ đối với cán bộ ở địa phương được bố trí nhà ở công vụ với hai loại hình: Nhà liền kề diện tích đất từ 200m2 đến 250 m2 hoặc căn hộ chung cư diện tích sử dụng từ 145 m2 đến 160 m2, định mức kinh phí tối đa trang bị nội thất đồ dời cho nhà liền kề và căn hộ chung cư công vụ này là 250 triệu đồng, tương đương với cấp Bộ trưởng.

Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Long: Yêu cầu Nhà máy xay xát lúa Thành Tiền khắc phục ô nhiễm

Nhà xưởng bao trùm bộ phận thải khí ra môi trường của Nhà máy đang được thi công. (Ảnh: Nguyễn Thuận)
(PLVN) - Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Vĩnh Long thông tin, đầu tháng 3/2024, Sở phối hợp với địa phương làm việc với Nhà máy xay xát lúa Thành Tiền (ấp Hồi Thạnh, xã Xuân Hiệp, huyện Trà Ôn) về kết quả thực hiện các hạng mục của giấy phép môi trường, tiến độ thực hiện theo biên bản của Đoàn kiểm tra.

Thanh Hóa: Kết luận về một số vi phạm tại Sở Công Thương

Thanh Hóa: Kết luận về một số vi phạm tại Sở Công Thương
(PLVN) - Thanh tra tỉnh Thanh Hóa vừa công bố Kết luận số 336/KL-TTTH ngày 6/2/2024 về trách nhiệm việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn trong quản lý, sử dụng tài sản công, ngân sách nhà nước; thực hiện công vụ của cán bộ, công chức trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ hành chính công cho cá nhân, tổ chức tại Sở Công Thương.

Thủ tục cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ 1/7/2024

Công dân làm căn cước công dân gắn chip tại Hà Nội. (Ảnh: thanhnien.vn)
(PLVN) - Luật Căn cước 2023 lần đầu tiên quy định cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ 1/7/2024. Trong đó, công dân Việt Nam dưới 14 tuổi sẽ được làm căn cước nếu có nhu cầu, từ đủ 14 tuổi trở lên bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước.

Sự việc sổ đỏ bị từ chối chỉnh lý biến động tại Tây Ninh: Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh đang kiểm tra, xác minh

Mỗi khi đến thăm đất, bà Hoa đều phải phá khóa, do liên tục bị người khác khóa cổng. (Ảnh: Tiến Dũng)
(PLVN) - Ông Trần Văn Lô, chuyên viên Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Tây Ninh (VPĐKĐĐ), người được VPĐKĐĐ cử làm việc với PLVN, cho biết VPĐKĐĐ đang cho kiểm tra, xác minh nội dung tố cáo trên của bà Hoa. “Hiện Phòng nghiệp vụ của VPĐKĐĐ đang thụ lý đơn của bà Hoa. Khi có kết quả, VPĐKĐĐ sẽ thông báo công khai”, ông Lô nói.