Theo đó, Luật BHXH năm 2014 quy định, người lao động (NLĐ) khi tham gia loại hình bảo hiểm này sẽ được hưởng các quyền lợi về hưu trí, tử tuất, được hưởng BHYT khi hưởng lương hưu, được điều chỉnh lương hưu trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
Cụ thể, về quyền lợi hưu trí, NLĐ được hưởng lương hưu hằng tháng hoặc chọn cách hưởng BHXH một lần. Với việc hưởng lương hưu hàng tháng, NLĐ có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, được hưởng khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi. Trường hợp đã đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Mức lương hưu hằng tháng được hưởng bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Đối với nam, thời điểm hưởng trước 01/01/2018 có số năm đóng BHXH tương ứng là 15 năm; thời điểm hưởng là năm 2018 thì có số năm đóng BHXH tương ứng là 16 năm; Tương tự với thời điểm hưởng là năm 2019 – 2020 – 2021 – 2022 trở đi lần lượt tương ứng với số năm đóng BHXH là 17 – 18 – 19 – 20 năm.
Đối với nữ, nếu thời điểm hưởng là 2016 trở đi thì có số năm đóng BHXH tương ứng là 15 năm. Sau đó, nếu thời điểm hưởng trước 01/01/2018 thì 01 năm thêm 2% đối với nam, 3% đối với nữ, còn hưởng từ 01/01/2018 thì 01 năm thêm 2% đối với cả nam và nữ. Tỷ lệ hưởng tối đa không quá 75%. Người có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% khi nghỉ hưu. Ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Với việc hưởng BHXH một lần thì yêu cầu NLĐ là nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH; hoặc NLĐ ra nước ngoài để định cư; hoặc là người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS,... và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và có nhu cầu nhận trợ cấp một lần. Mức hưởng BHXH một lần tính theo số năm đã đóng BHXH, mỗi năm được tính như sau: 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Mức hưởng BHXH một lần của đối tượng được Nhà nước hỗ trợ không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, trừ trường hợp là người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế. NLĐ dừng đóng BHXH tự nguyện mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định mà không nhận BHXH một lần thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH.
Ngoài chế độ hưu trí, NLĐ khi tham gia BHXH tự nguyện còn được hưởng chế độ tử tuất với các quyền lợi trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất một lần, trợ cấp tuất hàng tháng.
Khi tham gia BHXH tự nguyện, NLĐ có thể đóng hàng tháng, 03 tháng một lần, hoặc 06 tháng một lần, hoặc 12 tháng một lần, hoặc một lần đóng cho nhiều năm về sau với mức thấp hơn mức đóng hàng tháng, hoặc một lần cho những năm còn thiếu với mức cao hơn mức đóng hàng tháng so với quy định. Về mức đóng, hàng tháng NLĐ đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do NLĐ lựa chọn. Mức thu nhập thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở. Tùy điều kiện, Nhà nước quy định mức hỗ trợ, đối tượng hỗ trợ và thời điểm hỗ trợ tiền đóng BHXH cho NLĐ tham gia BHXH tự nguyện.
