Nên thuê thẩm định giá khi xác định tài sản chung của vợ, chồng

Cụ thể, điểm c khoản 2 Điều 24 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP quy định chấp hành viên xác định phần quyền sở hữu theo Luật Hôn nhân và Gia đình (theo nguyên tắc chia theo tỷ lệ 50-50), đối với tài sản của hộ gia đình thì thực hiện việc chia theo số lượng thành viên của hộ gia đình. 

Tuy nhiên, hiện mới quy định về nguyên tắc chung, nhưng chưa quy định cụ thể về cách thức, phương pháp để cho chấp hành viên thực hiện. Trong khi đó, theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình và Bộ luật Tố tụng dân sự thì thẩm phán Tòa án căn cứ vào đơn yêu cầu của đương sự để thay mặt Nhà nước phân chia, xác định tài sản cho vợ, chồng. Để xác định, thẩm phán phải gửi yêu cầu giám định, định giá, xác minh nguồn gốc tài sản, công sức đóng góp vào khối tài sản của mỗi bên để mở phiên tòa xét xử phân chia… Nhưng lúc này, chấp hành viên chưa biết phải thực hiện trách nhiệm của mình cụ thể như thế nào. Nếu chấp hành viên tự xác định thì có thể phát sinh khiếu nại, tố cáo bởi chưa có quy định trình tự giải quyết. 

Hiện tại, Bộ Tài nguyên và Môi trường tạm dừng việc thi hành Thông tư 33/2017/TT-BTNMT, do dó, cơ quan THADS cần làm rõ quyền sử dụng đất được cấp cho hộ gia đình hay cấp cho vợ chồng. Trường hợp quyền sử dụng đất được cấp cho hộ gia đình thì phải đề nghị cơ quan quản lý đất đai cung cấp tại thời điểm cấp  giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì hộ gia đình có bao nhiêu thành viên để làm căn cứ xác định phần của người phải thi hành án trong khối tài sản chung của hộ (không căn cứ vào hộ khẩu để xác định các thành viên của hộ gia đình).

Về việc xác định giá trị tài sản trong trường hợp trên, nhiều ý kiến đề nghị cần bỏ quy định tại điểm c khoản 2 Điều 24 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP và thực hiện đúng quy định tại khoản 1 Điều 74 Luật THADS. Theo đó, nếu vợ chồng không thỏa thuận tự xác định hoặc không yêu cầu Tòa án xác định phần sở hữu, sử dụng thì chấp hành viên yêu cầu Tòa án xác định.

Đại diện Cục THADS tỉnh Nghệ An thì đề xuất, để xác định giá trị tài sản trong khối tài sản chung của vợ chồng quy định tại điểm c khoản 2 Điều 24 Nghị định 62/2015/NĐ-CP thì cần quy định chấp hành viên thuê tổ chức thẩm định giá để định giá. Quy định như vậy mới bảo đảm tính khách quan, hạn chế sai phạm của chấp hành viên.