Đảm bảo nguyên tắc công bằng trong pháp luật thuế thu nhập cá nhân

Ảnh minh họa. Nguồn Internet
Ảnh minh họa. Nguồn Internet
(PLO) - Góp ý sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN), Ths. Ls Nguyễn Đức Nghĩa - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần TV - TM Trí Nguyễn, Chủ nhiệm CLB Đại lý thuế Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM, cần phải coi trọng và triệt để thực hiện nguyên tắc công bằng.

Ths.Ls Nguyễn Đức Nghĩa cho rằng, nguyên tắc công bằng yêu cầu tất các các đối tượng nộp thuế có thu nhập như nhau thì có nghĩa vụ thuế tương đương.

Hiện nay, thu nhập chịu thuế bao gồm: Thu nhập từ kinh doanh; Thu nhập từ tiền lương, tiền công; Thu nhập từ đầu tư vốn; Thu nhập từ chuyển nhượng vốn; Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản; Thu nhập từ trúng thưởng và các thu nhập khác. Tuy nhiên, căn cứ tính thuế đối với cá nhân cư trú là không giống nhau. 

Nên thống nhất căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân là thu nhập nhận được

Thứ nhất, hoạt động đầu tư vốn chịu thuế suất 5% thu nhập; hoạt động chuyển nhượng vốn chịu thuế suất 0,1% doanh thu; hoạt động chuyển nhượng bất động sản chịu thuế suất 2%  doanh thu. “Ở đây không thể hiện căn cứ tính thuế là thu nhập mà lại phụ thuộc vào doanh thu. Như vậy, sự không công bằng nảy sinh là cá nhân bắt buộc phải chịu nghĩa vụ thuế kể cả khi thua lỗ” – ông Nghĩa nhận định – “Điều này dẫn tới hai hệ lụy. Thứ nhất, khi kinh doanh được thì cá nhân sẵn sàng nộp thuế, khi kinh doanh khó khăn (như thời kỳ 2011-2013), cá nhân sẽ lý luận để trốn tránh nghĩa vụ thuế với lý do không có thu nhập, do đó không có khả năng nộp thuế. Điều đó dẫn tới việc Bộ Tài chính phải điều chỉnh, miễn giảm, gây méo mó luật pháp”.

Hệ lụy thứ hai là, cá nhân luôn tìm cách lợi dụng khe hở luật pháp để trốn tránh nghĩa vụ thuế. Họ sẽ áp dụng thuế đầu tư vốn hay chuyển nhượng chứng khoán để đem lại lợi ích nhiều nhất. Vấn đề này gây thất thu thuế và  làm cho các quy  định pháp luật trở nên vô hiệu.

“Do đó, tôi kiến nghị nên thống nhất căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân là thu nhập nhận được, tức là phần lãi cá nhân nhận được do hoạt động kinh doanh của mình” – ông Nghĩa nói – “Trước đây, các cá nhân thường viện cớ về hóa đơn, chứng từ, thanh toán… để phản đối căn cứ tính thuế trên thu nhập. Nay do sự phát triển của công nghệ và pháp luật chặt chẽ, đồng bộ của hóa đơn, ngân hàng thì việc tính thuế theo qui chuẩn chung của thế giới là hoàn toàn có thể thực hiện”.

Một tình huống khác là hoạt động đại lý bảo hiểm, đại lý bán hàng đa cấp chịu thuế suất 5% trên doanh thu, trong khi thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công tính thuế theo biểu lũy kế từng phần, với thuế suất cao nhất lên tới 35%. Điều này cho thấy sự chênh lệch quá lớn giữa 2 cá nhân có thu nhập cao (trên 80 triệu đồng/ tháng) hoạt động ở 2 lĩnh vực trên.

“Do đó, tôi kiến nghị nên cùng tính thuế trên thu nhập nhận được. Điều này không những đảm bảo sự công bằng thuế mà còn có tác dụng thu hút nhân tài hoạt động trong các đơn vị kinh doanh, hành chính công … phục vụ yêu cầu quản lý và phát triển đất nước” – ông Nghĩa đưa ra đề xuất.

Khởi điểm thu nhập tính thuế: bao nhiêu?

Hiện nay, mức khởi điểm thu nhập tính thuế được xác định là 9 triệu đồng đối với người nộp thuế và 3,6 triệu đồng đối với người phụ thuộc. “Chưa đề cập tới căn cứ này đúng hay sai, nhưng mức khởi điểm này chắc chắn là khó bền vững khi nhu cầu giảm thuế của các cá nhân luôn gia tăng” – ông Nghĩa nhận định. Vì thế, ông kiến nghị, cần có căn cứ có tính pháp lý để xác định mức khởi điểm tính thuế. Đó là mức thu nhập tối thiểu để một cá nhân tồn tại, được Chính phủ quy định từng thời kỳ, gọi là mức tiền lương tối thiểu vùng. Mức thu nhập này có căn cứ pháp lý nhà nước nên rất dễ thuyết phục dư luận. Hơn nữa, cần thuyết phục dư luận đây là Luật thuế thu nhập cá nhân, tức là có thu nhập thì tính thuế và là nghĩa vụ chung của người có thu nhập, chứ không phải là Luật thuế thu nhập cao – tức là chỉ tính thuế người giàu.

Bên cạnh đó, cần xem xét nghiên cứu nâng mức khấu trừ người phụ thuộc ngang bằng người nộp thuế chính, bởi vì họ cũng có đầy đủ các nhu cầu cơ bản tối thiểu (ăn, mặc, ở..) như nhau. 

Hiện nay, thuế thu nhập doanh nghiệp chịu thuế suất 20% và sẽ giảm xuống 15%-17% và được khấu trừ tất cả các chi phí hợp lệ liên quan. Trong khi đó, thuế thu nhập cá nhân chịu thuế suất cao nhất 35% và không được khấu trừ chi phí. Do đó, ngoài việc cân bằng thuế suất giữa 2 sắc thuế này, cũng  cần xem xét, bổ sung các khoản “Không tính vào thu nhập chịu thuế” nếu đáp ứng các nguyên tắc cơ bản là phục vụ các chi phí cơ bản của con người ( ăn, mặc, ở, đi lại, chữa bệnh..) và có hóa đơn, chứng từ  hợp pháp.

“Cụ thể, bổ sung một số khoản chi phí sau khi tính giảm trừ thu nhập cá nhân: Tiền nhà ở, điện, nước và các dịch vụ kèm theo (nếu có); Tiền học bản thân, con cái; Các khoản chi dịch vụ khác phục vụ cho cá nhân theo yêu cầu như: chăm sóc sức khoẻ, vui chơi, thể thao, giải trí, thẩm mỹ…; Mua nhà ở, du lịch, bảo hiểm, phương tiện đi lại…; Viện phí và chi phí chữa bệnh hiểm nghèo đối với bản thân, vợ/chồng, cha mẹ, con cái. Lý do là các chi phí này góp phần vào việc tái tạo sức lao động của các cá nhân tạo thu nhập” – ông Nghĩa gợi ý.

Bên cạnh việc đảm bảo sự công bằng về thuế thu nhập giữa thu nhập cá nhân và thu nhập doanh nghiệp, giữa thuế thu nhập cá nhân tiền lương, tiền công và thuế thu nhập cá nhân các ngành nghề khác, pháp luật thuế cũng cần rõ ràng, dễ thực hiện, nhất quán để việc chấp hành pháp luật thuế trở nên tự nguyện, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế trong xã hội, vừa góp phần gia tăng nguồn thu vào ngân sách nhà nước với yêu cầu có thu nhập là có thuế, vừa góp phần giảm thiểu tình trạng trốn lậu thuế bằng việc khuyến khích nhu cầu lấy hóa đơn để khấu trừ của người nộp thuế.

Đọc thêm

Trình tự, thủ tục cấp lại chứng chỉ hành nghề biên tập

Sửa đổi thủ tục cấp lại chứng chỉ hành nghề biên tập từ ngày 1/5/2024. (Ảnh minh họa - Nguồn: chinhphu.vn)
(PLVN) - Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư 23/2023/TT-BTTTT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2020/TT-BTTTT quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xuất bản 2012 và Nghị định 195/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xuất bản 2012.

Sự việc Công ty Đệ Tam chưa được giao đất đã ký hợp đồng 'góp vốn': Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai có văn bản trả lời

Lô đất ông Hà ký hợp đồng “góp vốn” với DETACO, đến nay 16 năm vẫn chưa được nhận đất. (Ảnh trong bài: Bùi Yên)
(PLVN) - Như PLVN đã có bài phản ánh, Cty CP Đệ Tam (DETACO, trụ sở 2/6 - 2/8, đường Núi Thành, phường 13, quận Tân Bình, TP HCM) bị ông Lê Thanh Hà (SN 1953, ngụ đường Thành Thái, phường 14, quận 10, TP HCM) có đơn cho rằng đã “bán thứ mà mình không có”; khi chưa được UBND tỉnh Đồng Nai giao đất nhưng đã ký hợp đồng “góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật dự án”, nội dung khách sẽ “được nhận lại 1 nền đất” tại dự án Khu dân cư (KDC) tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch).

Trồng cây gai dầu có vi phạm pháp luật không?

Cây gai dầu - Ảnh: Internet
(PLVN) - Bạn đọc thắc mắc: "Quy định của pháp luật Việt Nam về việc trồng và làm các sản phẩm từ cây gai dầu như thế nào? Nếu được phép trồng thì thủ tục và quy định cụ thể ra sao?"

Điều cần lưu ý nếu quyết định thu phí cao tốc

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Dự thảo Luật Đường bộ mới nhất chuẩn bị để xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách quy định thu phí sử dụng với phương tiện lưu thông trên cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác. Đó là các tuyến được đầu tư công và theo hình thức khác khi kết thúc hợp đồng đã chuyển giao cho Nhà nước.

Cẩn trọng với những hành vi gây hại cho đồng tiền

Những hành vi hủy hoại tiền Việt Nam trái pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm. (Ảnh minh họa - Nguồn: Tuoitre.vn)
(PLVN) - Rải tiền cầu lộc, cúng tiền cô hồn, rải tiền đám ma xuống đường, làm bó hoa bằng tiền hay đốt tiền, xé tiền… những hành vi ấy đều vi phạm pháp luật, có thể bị phạt từ 10 đến 15 triệu đồng hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy vào tính chất, mức độ của hành vi.

Bộ Công an: Một số nội dung người dân cần biết khi Luật Căn cước có hiệu lực

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an (Ảnh: BCA).
(PLVN) - Luật Căn cước sẽ có hiệu lực thi hành từ 01/7/2024, Bộ Công an đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết để triển khai thực hiện Luật. Việc thu thập mống mắt, ADN sẽ được triển khai thực hiện như thế nào? Những ai sẽ cần đổi Thẻ Căn cước sau khi Luật có hiệu lực.. là những nội dung được giải đáp tại Họp báo Quý I/2024 do Bộ Công an tổ chức, chủ trì diễn ra vào sáng nay (26/3).

Dự thảo Luật Tổ chức TAND (sửa đổi): Đề xuất ghi âm, ghi hình phiên tòa phải được chủ tọa cho phép

Ảnh minh họa. Plo.vn
(PLVN) -  Tại dự thảo Luật Tổ chức TAND (sửa đổi), TAND tối cao đề xuất việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh tại phiên tòa, phiên họp chỉ được thực hiện khi chủ tọa cho phép. Trường hợp ghi âm, ghi hình ảnh người tiến hành tố tụng khác, người tham gia phiên tòa, phiên họp; phải được sự đồng ý của họ.

Thiên Đàng Quảng Ngãi: 9 lần gia hạn vẫn phơi nắng, phơi mưa

Hiện trường vụ khai thác cát trong khu du lịch Thiên Đàng. (Ảnh trong bài: Vân Anh)
(PLVN) - Dự án khu du lịch Thiên Đàng có diện tích hơn 100ha tại Khu kinh tế (KKT) Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi), từng được kỳ vọng là “cú hích” trong phát triển du lịch ven biển của Quảng Ngãi nói riêng và khu vực miền Trung nói chung. Thế nhưng, sau gần 20 năm đầu tư xây dựng, dự án dự kiến có tổng mức đầu tư gần 2.000 tỷ đồng trở nên hoang tàn.

Đề xuất Bí thư tỉnh uỷ được bố trí nhà ở công vụ ngang cấp Bộ trưởng

Ảnh minh họa.
(PLVN) -  Tại Dự thảo Quyết định về tiêu chuẩn, định mức nhà ở công vụ, Bộ Xây dựng đề xuất tiêu chuẩn nhà ở công vụ đối với cán bộ ở địa phương được bố trí nhà ở công vụ với hai loại hình: Nhà liền kề diện tích đất từ 200m2 đến 250 m2 hoặc căn hộ chung cư diện tích sử dụng từ 145 m2 đến 160 m2, định mức kinh phí tối đa trang bị nội thất đồ dời cho nhà liền kề và căn hộ chung cư công vụ này là 250 triệu đồng, tương đương với cấp Bộ trưởng.

Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Long: Yêu cầu Nhà máy xay xát lúa Thành Tiền khắc phục ô nhiễm

Nhà xưởng bao trùm bộ phận thải khí ra môi trường của Nhà máy đang được thi công. (Ảnh: Nguyễn Thuận)
(PLVN) - Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Vĩnh Long thông tin, đầu tháng 3/2024, Sở phối hợp với địa phương làm việc với Nhà máy xay xát lúa Thành Tiền (ấp Hồi Thạnh, xã Xuân Hiệp, huyện Trà Ôn) về kết quả thực hiện các hạng mục của giấy phép môi trường, tiến độ thực hiện theo biên bản của Đoàn kiểm tra.

Thanh Hóa: Kết luận về một số vi phạm tại Sở Công Thương

Thanh Hóa: Kết luận về một số vi phạm tại Sở Công Thương
(PLVN) - Thanh tra tỉnh Thanh Hóa vừa công bố Kết luận số 336/KL-TTTH ngày 6/2/2024 về trách nhiệm việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn trong quản lý, sử dụng tài sản công, ngân sách nhà nước; thực hiện công vụ của cán bộ, công chức trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ hành chính công cho cá nhân, tổ chức tại Sở Công Thương.

Thủ tục cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ 1/7/2024

Công dân làm căn cước công dân gắn chip tại Hà Nội. (Ảnh: thanhnien.vn)
(PLVN) - Luật Căn cước 2023 lần đầu tiên quy định cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ 1/7/2024. Trong đó, công dân Việt Nam dưới 14 tuổi sẽ được làm căn cước nếu có nhu cầu, từ đủ 14 tuổi trở lên bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước.