Cái chết bí ẩn của ông Nguyễn Minh Hải (Trưởng Văn phòng công chứng Việt Tín) tại khu vực Yên Sở, huyện Thanh Trì, Hà Nội đã gây xôn xao dư luận. Trong khi Công an Hà Nội khẩn trương điều tra nguyên nhân, thì không ít bài học được xem là bổ ích đối nhiều người.
 |
| Người dân đến công chứng tại các VP Công chứng ngoài ngân sách ( ảnh minh họa) |
Trước và sau cái chết bất thường
Theo nguồn tin của PLVN, ngày 9/4/2010, Sở Tư pháp Hà Nội nhận được Công văn số 08/2010/CV-CCTL của Văn phòng công chứng Thăng Long (VPCC Thăng Long) phản ánh tình trạng làm giả văn bản công chứng của văn phòng này liên quan đến VPCC Việt Tín.
Để làm rõ tố cáo, 14h cùng ngày, lãnh đạo Sở Tư pháp Hà Nội đã yêu cầu ông Nguyễn Minh Hải tới Sở Tư pháp để báo cáo, xuất trình các tài liệu liên quan đến vụ việc. Tuy nhiên, Trưởng VPCC Việt Tín đã đưa ra lý do: “Có quá nhiều hồ sơ liên quan đến vụ việc” để hoãn buổi gặp đến 9h ngày 12/4. Tiếp đó, khoảng 10h ngày 12/4, gia đình ông Nguyễn Minh Hải cùng cán bộ VPCC Việt Tín đã đến Sở Tư pháp Hà Nội báo tin ông Hải đã mất tích từ chiều 9/4. Sau đó, người dân phát hiện ông Hải đã chết ở khu vực Yên Sở như nên trên.
Căn cứ vào diễn biến trên, những ngày qua dư luận đã nêu ra một giả thuyết: cái chết của Trưởng VPCC Việt Tín có liên quan đến việc chứng nhận hàng trăm hồ sơ giả. Thông tin này còn phải chờ cơ quan công an điều tra và đưa ra kết luận. Tuy vậy, đi sâu vào tìm hiểu các tình tiết liên quan đến vụ việc này cho thấy giả thuyết nêu trên là có cơ sở. Cụ thể, theo tìm hiểu của PLVN, thời gian qua đã có một số người dân bất ngờ đến VPCC Thăng Long để yêu cầu Văn phòng này cung cấp bản sao một số hợp đồng công chứng.
Sau khi xem xét, đối chiếu hợp đồng ủy quyền (bản phô tô) do khách hàng cung cấp với sổ sách của Văn phòng, đơn vị này xác định chưa từng công chứng những bản hợp đồng trên. Qua hồ sơ lưu tại VPCC Thăng Long cũng như theo phản ánh của khách hàng, hiện nay thấy nổi lên hai đối tượng là Trần Ngọc Cường (sinh năm 1979, thường trú quận Tây Hồ, Hà Nội) và Hà Thùy Linh (sinh năm 1978, thường trú quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã có dấu hiệu làm giả hợp đồng ủy quyền của VPCC Thăng Long rồi đến VPCC Việt Tín để công chứng hợp đồng bán tài sản. Người mua sau khi cầm trong tay hợp đồng có công chứng đã đến cơ quan đăng ký nhà đất để làm thủ tục sang tên, đổi chủ thì phát hiện ra hợp đồng ủy quyền bị làm giả.
Khuyến cáo
Liên quan đến hành vi của hai đối tượng Trần Ngọc Cường và Hà Thùy Linh, ngày 16/4 có một nguồn tin khẳng định: “số hồ sơ về nhà đất, bất động sản do Cường, Linh thực hiện công chứng qua VP Việt Tín đã lên tới hàng trăm bộ. Số tiền giao dịch qua các hợp đồng này có thể lên tới hàng chục tỷ đồng”.
Trong khi chờ Công an Hà Nội điều tra làm rõ các dấu hiệu phạm pháp của hai đối tượng trên, ngày 17/4, phóng viên PLVN đã có buổi làm việc với ông Trần Công Trục - Trưởng VPCC Thăng Long. Sau “sự cố” xảy ra với các khách hàng của VPCC Việt Tín, để phòng ngừa các hành vi lừa đảo và để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, giảm thiểu thiệt hại khi tiến hành các giao dịch mua bán, thế chấp nhà đất, người dân cần lưu ý đến các vấn đề sau:
Thứ nhất, người dân cần tìm hiểu kỹ về tài sản trước khi mua hoặc thế chấp như: chủ sở hữu tài sản; nguồn gốc tài sản; giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất như sổ đỏ, sổ hồng...
Thứ hai, trường hợp người dân mua/nhận thế chấp nhà đất, tài sản khác thông qua Hợp đồng ủy quyền (HĐUQ) thì cần đến Phòng hoặc VPCC đã thực hiện việc công chứng HĐUQ đó để xác minh tính xác thực của việc ủy quyền trước khi ký hợp đồng mua bán, thế chấp và các giao dịch khác về tài sản.
Thứ ba, khi mua, nhận chuyển nhượng nhà đất, nếu có nghi ngờ về giấy tờ (sổ đỏ, sổ hồng, sổ theo mẫu mới) là giả thì người dân có thể tìm hiểu thông tin liên quan tại cơ quan cấp giấy tờ đó hoặc VPCC thực hiện việc công chứng giấy tờ đó để xác minh thông tin liên quan đến tài sản giao dịch.
Thứ tư, trường hợp người dân phát hiện được các hành vi giả mạo giấy tờ để lừa đảo hoặc các đối tượng có hành vi vi phạm liên quan, cần thông báo ngay cho cơ quan có thẩm quyền để xử lý kịp thời.
Ngoài ra, ông Trục còn đưa ra một số nhận định, các đối tượng có hành vi giả mạo giấy tờ có thể chọn, nhắm vào các VPCC có ít công chứng viên, chính vì thiếu công chứng viên nên việc bao quát và kiểm soát các hồ sơ công chứng có nhiều kẽ hở, khó tránh khỏi rủi ro.
Để hạn chế những rủi ro xảy ra, ông Trục cho rằng việc thành lập Hiệp hội hay Liên hiệp các VPCC để tạo được sự liên kết giữa các VPCC, thường xuyên có sự trao đổi qua lại về nghiệp vụ là một tất yếu khách quan. Ngoài ra, việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu chung cho các VPCC để có thể nhanh chóng và kịp thời đối chiếu khi xuất hiện các hồ sơ, HĐUQ có dấu hiệu nghi vấn. Ngoài ra, việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu này sẽ giúp giảm bớt thời gian để tiến hành xác minh tính xác thực của việc ủy quyền và các thông tin liên quan đến tài sản giao dịch.
Chiều 16/4, nguồn tin riêng của PLVN cho hay, trên thi thể của nạn nhân Nguyễn Minh Hải có một số vết thương. Điều này cho thấy, việc Trưởng VPCC Việt Tín đã tự tử hay bị giết vẫn còn là một ẩn số.
Giang Nam - Thọ Phước
