Người dân được quyền bàn bạc, quyết định nhiều vấn đề

Cán bộ bộ phận một cửa ở Bạc Liêu hướng dẫn người dân làm thủ tục hành chính
Cán bộ bộ phận một cửa ở Bạc Liêu hướng dẫn người dân làm thủ tục hành chính
(PLO) - “Người dân được quyền tiếp cận thông tin liên quan đến đời sống thiết thực của mình, được quyền bàn bạc và quyết định những vấn đề có liên quan đến đời sống khu dân cư cũng như được hưởng những chính sách xã hội theo quy định…” – đó là những gì người dân được tiếp nhận và sử dụng pháp luật (tiếp cận pháp luật). 
Khó khăn ban đầu
Để người dân tiếp cận pháp luật nhằm phát huy quyền và nghĩa vụ của mình ngay tại xã, phường, thị trấn, Nhà nước đã đặt ra các thiết chế gồm: Bộ máy tổ chức, quy trình giải quyết yêu cầu vướng mắc pháp luật, cơ chế bảo đảm, hỗ trợ và phương tiện thực thi quyền công dân. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc triển khai, thi hành các thiết chế – điều kiện bảo đảm cho người dân tiếp cận pháp luật đang gặp những khó khăn, vướng mắc, hạn chế mà đến nay chưa có giải pháp khắc phục một cách toàn diện và hiệu quả. 
Thực tế, công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã còn mỏng, trong khi lượng việc khá nhiều nên việc thực thi nhiệm vụ gặp không ít khó khăn. Chưa kể, nhiều văn bản quy phạm pháp luật  của HĐND, UBND cấp xã ban hành có tính khả thi không cao, chưa phù hợp với tình hình thực tiễn và thuận tiện để người dân thực thi, vận dụng. Một số nơi văn bản ban hành còn chưa đúng về nội dung và thể thức, chưa lấy ý kiến của đông đảo người dân – cũng như các đối tượng chịu sự tác động, điều chỉnh. Thậm chí, nhiều nơi còn chưa được nối mạng, ảnh hưởng đến việc cập nhật văn bản pháp luật mới và sử dụng cơ sở dữ liệu pháp luật một cách hệ thống… 
Qua theo dõi, Phòng Công tác tư pháp, Cục Công tác phía Nam, Bộ Tư pháp nhận thấy hầu hết các địa phương triển khai giống nhau tại một số điểm như phân công cán bộ theo dõi, điều kiện công nhận, xếp hạng, biểu dương huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn đạt chuẩn và tiêu biểu về tiếp cận pháp luật theo quy định tại Quyết định 09/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chuẩn tiếp cận pháp luật của người dân tại cơ sở. Theo đó, kinh phí thực hiện được bố trí trong dự toán chi ngân sách thường xuyên hàng năm của các địa phương, niêm yết công khai điểm số tự đánh giá và quy định có liên quan tại trụ sở UBND cấp xã.
Một cửa liên thông ở cả ba cấp
Cũng cần nói thêm rằng, quá trình theo dõi của Cục Công tác phía Nam cho thấy, các địa phương đã khẩn trương trang bị máy tính có đường truyền kết nối mạng internet. Điển hình là TP.Cần Thơ – địa phương đầu tiên và duy nhất trong cả nước thực hiện “Mô hình một cửa liên thông điện tử ở cả ba cấp chính quyền và 19/19 sở, ngành”. Còn lại hầu hết các địa phương trang bị khá đầy đủ máy tính nối mạng và cập nhật cơ sở dữ liệu pháp luật cho cán bộ công chức thực hiện nhiệm vụ. 
Bên cạnh đó, một số địa phương còn trang bị máy tính phục vụ cho công tác tra cứu văn bản tài liệu, sách, báo pháp luật hoặc máy tính nối mạng tại các địa điểm UBND xã, phường quản lý; đồng thời cán bộ, công chức làm công tác giúp UBND các cấp về công tác chuẩn tiếp cận pháp luật đã chủ động nghiên cứu 8 tiêu chí, 41 chỉ tiêu theo quy định để đáp ứng yêu cầu của công việc cũng như xây dựng địa phương đạt chuẩn và tiêu biểu về tiếp cận pháp luật. 
Có thể nói, tiếp cận pháp luật đã giúp người dân được quyền tiếp cận thông tin liên quan đến đời sống thiết thực của mình. Người dân được quyền bàn bạc và quyết định những vấn đề có liên quan đến đời sống khu dân cư cũng như được hưởng những chính sách xã hội theo quy định. Còn với các cơ quan nhà nước, việc áp dụng chuẩn tiếp cận pháp luật góp phần minh bạch hóa chính sách, pháp luật của Nhà nước. Qua đó, giúp các cơ quan nhà nước quản lý chặt chẽ hơn thông tin nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện các thủ tục hành chính; tránh tình trạng quá tải ở các cơ quan nhà nước trong việc tiếp và giải quyết các công việc của công dân… 
Theo Cục Công tác phía Nam, với vai trò là cơ quan đầu mối tiếp nhận thông tin từ các địa phương khu vực phía Nam cho thấy việc tiếp cận pháp luật giúp cho mối quan hệ giữa các cơ quan nhà nước và người dân được tốt hơn. Không những thế còn được người dân đánh giá tốt, thể hiện mức độ hài lòng cao và đạt được mục tiêu cải cách hành chính. Đặc biệt, đã có sự chuyển biến tích cực về ý thức trách nhiệm và thái độ phục vụ của cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn. 
Bên cạnh đó, để làm tốt hơn nữa công tác tiếp cận pháp luật tại cơ sở ở các địa phương, Cục Công tác phía Nam cũng đã mạnh dạn đề xuất Bộ Tư pháp sớm ban hành thông tư hướng dẫn về Hội đồng đánh giá tiếp cận pháp luật; trình tự đánh giá, công nhận, xếp hạng, khen thưởng địa phương đạt chuẩn và tiêu biểu về tiếp cận pháp luật, cũng như sớm ban hành “Đề án kiện toàn bộ máy và nâng cao năng lực cho cán bộ thực hiện nhiệm vụ xây dựng địa phương đạt chuẩn tiếp cận pháp luật”…  
Về vấn đề này, mới đây Bộ Tư pháp đã nghiên cứu, xây dựng và tổ chức cuộc họp góp ý cho dự thảo Thông tư quy định về “Hội đồng đánh giá tiếp cận pháp luật; trình tự, thủ tục đánh giá, công nhận, xếp hạng địa phương đạt chuẩn và biểu dương tiêu biểu về tiếp cận pháp luật”.

Đọc thêm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.