Khống chế số lần nộp tiền phạt để tránh dây dưa

Ảnh chỉ mang tính chất minh họa. Nguồn Internet
Ảnh chỉ mang tính chất minh họa. Nguồn Internet
(PLO) - Theo quy định của Bộ luật Hình sự (BLHS), tiền phạt có thể được nộp một lần hoặc nhiều lần trong thời hạn do Tòa án quyết định trong bản án. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng với việc không khống chế số lần nộp phạt dẫn đến tình trạng chây ỳ, trốn tránh. 
Cần mở rộng khả năng áp dụng hình phạt tiền
Theo BLHS, hình phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với người phạm tội ít nghiêm trọng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, trật tự công cộng, trật tự quản lý hành chính và một số tội phạm khác do BLHS quy định. 
Hiện nay, hình phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với 76/272 tội phạm cụ thể, chiếm 27%, tập trung vào các tội xâm phạm quyền tự do, dân chủ của công dân; các tội xâm phạm sở hữu; xâm phạm trật tự quản lý kinh tế; các tội phạm về môi trường, ma túy… Ngoài ra, hình phạt tiền còn có ý nghĩa là hình phạt bổ sung có thể được tuyên kèm với một số loại hình phạt khác theo quy định.
Việc áp dụng phạt tiền trong thời gian thi hành BLHS cho thấy đã phát huy hiệu quả, tạo điều kiện cho người phạm tội tiếp tục lao động khắc phục hậu quả, giúp Nhà nước giảm chi phí trong công tác thi hành án phạt tù tại các trại giam.
Tuy nhiên, theo nhóm chuyên gia nghiên cứu đề tài hoàn thiện quy định của BLHS thì bản thân quy định của BLHS cũng bộc lộ mâu thuẫn. Cụ thể, theo quy định tại Khoản 1 Điều 30 BLHS thì phạt tiền sẽ được áp dụng theo 2 trường hợp: nếu phạm tội thuộc các nhóm tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, trật tự công cộng, trật tự quản lý hành chính thì người phạm tội sẽ được áp dụng phạt tiền (với tính chất là hình phạt chính) khi họ phạm tội ít nghiêm trọng. 
Ngoài trường hợp nói trên, phạt tiền có thể áp dụng đối với tội phạm thuộc chương khác (như xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín của người khác, tội xâm phạm quyền tác giả; tội sử dụng trái phép tài sản…). Đối với trường hợp này, BLHS hiện hành không quy định phải là tội ít nghiêm trọng mới được áp dụng phạt tiền (như vậy tức là phạt tiền có thể áp dụng đối với tội nghiêm trọng).
Ngoài đề xuất quy định cụ thể, thống nhất, nhóm nghiên cứu cũng đề nghị nghiên cứu mở rộng khả năng áp dụng hình phạt  tiền, đặc biệt là đối với những tội phạm trong lĩnh vực kinh tế, môi trường để giảm tỷ lệ áp dụng hình phạt tù đối với loại tội phạm này theo hướng quy định hình phạt tiền là hình phạt chính có thể áp dụng đối với một số loại tội phạm cụ thể thuộc lĩnh vực này.
Quy định rõ để tránh lạm dụng
Ngoài ra, cũng theo quy định tại Điều 30 BLHS thì tiền phạt có thể được nộp một lần hoặc nhiều lần trong thời hạn do Tòa án quyết định trong bản án. Theo Nhóm chuyên gia, quy định này có ưu điểm là tạo điều kiện thuận lợi cho người bị kết án nếu khả năng kinh tế chưa cho phép thì họ có thể nộp phạt làm nhiều lần mà không phải nộp ngay một lần. Điều này thể hiện chính sách nhân đạo của Nhà nước trong xử lý tội phạm.
Tuy nhiên, nhóm chuyên gia cũng chỉ ra rằng, quy định này cũng dẫn tới hiện tượng một số người phạm tội lạm dụng, cố tình chây ỳ, dây dưa không chịu nộp tiền phạt làm cho thời gian thi hành án bị kéo dài, Nhà nước khó thu hồi tiền phạt. Có thể nói, thực trạng này khá phổ biến ở nước ta làm ảnh hưởng đến hiệu lực của pháp luật, niềm tin của nhân dân.
Để chấm dứt tình trạng nói trên, nhóm chuyên gia cho rằng cần sửa đổi theo hướng quy định rõ bị cáo có thể nộp tiền phạt một lần hoặc nhiều lần nhưng không quá 3 lần và nếu bị cáo nộp tiền phạt làm nhiều lần thì lần nộp phạt sau kế tiếp không được cách quá một tháng so với lần nộp phạt liền trước đó. 
Quy định như vậy tạo điều kiện thuận lợi cho người thi hành án có thời gian sắp xếp để chấp hành phạt tiền nhưng vẫn phải trong khuôn khổ của pháp luật, đồng thời đảm bảo tính liên tục về thời gian nộp phạt, từ đó làm cho hình phạt này có tính khả thi trên thực tế, khắc phục việc nộp tiền phạt dây dưa, kéo dài hiện nay.
1. Phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với người phạm tội ít nghiêm trọng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, trật tự công cộng, trật tự quản lý hành chính và một số tội phạm khác do Bộ luật này quy định.
2. Phạt tiền được áp dụng là hình phạt bổ sung đối với người phạm các tội về tham nhũng, ma túy hoặc những tội phạm khác do Bộ luật này quy định.
3. Mức phạt tiền được quyết định túy theo tính chất và mức độ nghiêm trọng của tội phạm được thực hiện, đồng thời có xét đến tình hình tài sản của người phạm tội, sự biến động giá cả, nhưng không được thấp hơn một triệu đồng.
4. Tiền phạt có thể được nộp một lần hoặc nhiều lần trong thời hạn do Tòa án quyết định trong bản án. 
(Điều 30 Bộ luật Hình sự)

Đọc thêm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.