PGS Văn Như Cương nói về những vấn đề "nóng" của ngành giáo dục

  PGS Văn Như Cương cho rằng : từ năm 2013 việc thi tốt nghiệp phổ thông nên thay đổi theo hướng không phải là một kì thi cấp quốc gia. Không cần phải chung ngày thi, chung đề thi , cùng với những biện pháp căng thẳng như thi theo cụm, chấm chéo, thanh tra ủy quyền…Hãy xem thi tốt nghiệp chỉ ở mức độ cao hơn một ít so với các kì thi lên lớp. Kì thi nên được tiến hành ở các Sở GD&ĐT, do các Sở hoàn toàn chịu trách nhiệm và chủ động.

Ở tuổi xưa nay hiếm, nhưng  PGS Văn Như Cương, hiệu trưởng trường THPT DL Lương Thế Vinh Hà Nội vẫn dành tất cả tâm huyết và cái nhìn phản biện, thẳng thắn  với mọi câu chuyện “ nóng” của ngành GD…

Giáo sư Văn Như Cương
PGS Văn Như Cương

- Nhìn lại một năm đã qua, ông thấy còn điều gì băn khoăn ở ngành giáo dục?

Còn quá nhiều băn khoăn. Mặc dầu đã gần hai năm trôi qua, từ khi  nghị quyết đại hội đảng lần thứ 11 đã xác định phải “đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục”, nhưng hình như trạng thái của giáo dục vẫn là “bình chân như vại”, không nhúc nhích được chút nào gọi là có.

Bạo lực học đường vẫn xẩy ra như thế. Học thêm học nếm vẫn tràn lan như  thế. Lạm thu tiền đầu năm học vẫn nhiều như thế. Học hành vẫn nặng nề như thế. Thi cử vẫn căng thẳng như thế. Tiêu cực trong thi cử vẫn tồn tại như thế. Đời sống thầy cô giáo vẫn khó khăn như thế….   

-Thưa ông, năm 2013 được coi là năm bản lề để giáo dục chuẩn bị bước vào giai đoạn phát triển mới sau 2015. Là người rất tâm huyết với ngành giáo dục, ông mong muốn gì đối với ngành trong năm mới này?

Tôi mong rằng trong năm nay chí ít phải thông qua được dự án “đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục”. Phải lấy ý kiến rộng rãi của các nhà khoa học, nhà giáo giục, nhà quản lí. Đồng thời những việc gì thấy cần thay đổi thì phải có biện pháp thay đổi ngay chứ không chờ đến sau năm 2015.  

- Có người cho rằng, năm 2013, giáo dục sẽ hết lạc đường. Ông nghĩ sao về ý kiến này?

Lạc đường hay đúng đường còn phải chờ đợi xem dự án về “đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục” được hoạch định như thế nào. Khoảng giữa tháng 12 năm 2012 đã có những hé mở đầu tiên của một vài nội dung của dự án được trình bày ở một vài hội thảo. Theo đó, một số vấn đề được công bố  như sau :

Đổi mới cơ bản của chương trình sau năm 2015 là chủ trương hướng tới sự hình thành năng lực người học thay vì tập trung vào nội dung kiến thức như hiện nay.

Chuẩn giáo dục không đong đếm bằng lượng kiến thức văn hóa mà được xét trên ba phương diện : phẩm chất, kĩ năng học tập phổ quát và kĩ năng thuộc các lĩnh vực học tập.

Đánh giá năng lực học sinh là  không quy về nội dung đã học mà được quy chuẩn theo mức độ phát triển năng lực người học . Việc đánh giá năng lực tập trung vào sự tiến bộ của người học hơn là để xếp hạng giữa các người học với nhau.

Dạy học tích hợp : Trước kia mỗi môn học có một cuốn SGK, nay có thể đưa ra những môn học tích hợp, nguyên liệu (?) được tập trung để giáo viên và học sinh dễ nắm bắt (?).

Dạy học theo logic phát triển đơn tuyến từng lĩnh vực, từng môn học là sai lầm lớn và phổ biến ở nhà trường VN. Cần khắc phực bằng dạy học tích hợp để tạo thành một cấu trúc vốn có của năng lực nhận thức con người về thế giới khách quan (?)

Hệ thống giáo dục phổ thông vẫn là 12 năm, bao gồm : Tiểu học 5 năm, THCS 4 năm và THPT 3 năm. Sẽ xóa bỏ độc quyền viết sách giáo khoa. Chương trình thì thống nhất toàn quốc, còn SGK thì tùy mỗi nơi có thể dùng SGK phù hợp.

Tất cả những chủ trương đó đều được trình bày với những thuật ngữ rất “đao to búa lớn”, rất lí thuyết và rất khó hiểu đối với đại đa số giáo viên…. Tôi hết sức lo lắng và mong rằng các “nhà cải cách” cần thực tế hơn, cần nhớ rằng “mọi lí thuyết đều màu xám…”. Cần thận trọng vì đổi mới không đúng thì có thể vẫn lạc đường, và thậm chí còn tệ hại hơn.

- Đối với giáo dục phổ thông, theo ông, thi cử trong năm 2013 sẽ cần phải được đổi mới như thế nào để phù hợp?

Thi tốt nghiệp phổ thông nên thay đổi theo hướng không phải là một kì thi cấp quốc gia. Không cần phải chung ngày thi, chung đề thi , cùng với những biện pháp căng thẳng như thi theo cụm, chấm chéo, thanh tra ủy quyền…Hãy xem thi tốt nghiệp chỉ ở mức độ cao hơn một ít so với các kì thi lên lớp. Kì thi nên được tiến hành ở các Sở GD&ĐT, do các Sở hoàn toàn chịu trách nhiệm và chủ động.

- Xin cảm ơn ông!

N. Thương

Tin cùng chuyên mục

Quang cảnh hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)

Quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội

(PLVN) - Chiều 28/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh yêu cầu các đại biểu Quốc hội quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Đọc thêm

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì Hội thảo. (Nguồn ảnh: baohaiduong.vn)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Lương Bằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, sau là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hôm qua (27/3), tại TP Hải Dương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Tỉnh ủy Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.