Nâng chất lượng để giữ sự cao quý cho nghề giáo

Sinh viên Đại học Công nghệ Đồng Nai được nghiên cứu và học tập theo phương pháp mới
Sinh viên Đại học Công nghệ Đồng Nai được nghiên cứu và học tập theo phương pháp mới
(PLO) - Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục vừa được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp vào đầu tuần, đúng vào thời điểm dư luận xôn xao, bức xúc về những hành vi bạo lực học đường khi cô giáo quỳ xin lỗi phù huynh vì đã bắt phạt học sinh quỳ, học sinh bóp cổ cô giáo ngay trước mặt bạn học…

Theo Chính phủ, tại thời điểm hiện nay, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục là cần thiết để góp phần khắc phục những hạn chế, bất cập; tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay.

Có còn “nhất tự vi sư, bán tự vi sư”?

Truyền thống “tôn sư trọng đạo” đã trở thành một phạm trù đạo đức xã hội phát triển suốt chiều dài lịch sử của dân tộc. Mỗi năm, người dân không quên “mồng một tết cha, mồng hai tết mẹ, mồng ba tết thầy” bởi thầy, cô giáo được coi như cha, mẹ vì có công dưỡng dục nên mỗi cá nhân. Và trong thời hiện đại, cả dân tộc có ngày Hiến chương các nhà giáo (ngày 20/11 hàng năm) để tôn vinh, tri ân những người có công “đưa con đò tri thức” cho các thế hệ người Việt. 

Trong văn hóa người Việt, người thầy gắn liền với hình tượng giản dị, thanh cao, giàu lòng nhân ái, đức hy sinh. Vì vậy, dù cuộc sống có khó khăn, nhiều người vẫn phải lo “cơm áo gạo tiền” nhưng khi lên bục giảng, người thầy vẫn cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo dục để truyền đạt tri thức, hình thành nhân cách cho mỗi con người. Vì thế, người thầy luôn ở vị trí được tôn kính, đạo thầy trò được đề cao như một chuẩn mực đạo đức xã hội. 

Ở các cơ sở giáo dục luôn nhấn mạnh “tiên học lễ, hậu học văn” bởi dân tộc ta đề cao lễ nghĩa, trong đó có lễ của trò với thầy, của xã hội với những người mang trên vai sự nghiệp “trồng người”. Như Bác Hồ đã dạy: “Vì lợi ích mười năm phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm phải trồng người”, vai trò và vị trí của người thầy trong xã hội càng quan trọng. Họ là những người dẫn dắt, hình thành nên nhân cách mỗi cá nhân, từ đó tiếp nối nền tảng văn hóa, đạo đức xã hội được hình thành, lưu truyền qua các thế hệ, tạo thành sức mạnh cho dân tộc trên con đường dựng nước và giữ nước.

Ngày nay, cùng với sự biến đổi không ngừng của xã hội và sự phát triển của nguồn tri thức, người thầy vẫn luôn ở vị trí của người dẫn đường, “đưa đò”. Nhưng đáng buồn là đội ngũ nhà giáo cũng lại đang phải đối mặt với những tiêu cực, mặt trái của nền kinh tế thị trường, nạn bạo lực học đường, sự suy giảm đạo đức xã hội..., thậm chí một bộ phận nhà giáo phải “cúi rạp” trước “sức mạnh kim tiền” làm mất bản chất nhà giáo, sự tôn kính của xã hội.

Báo chí đã nhiều lần phanh phui những hành vi vi phạm đạo đức nghề giáo khi tình trạng này diễn ra ngày càng nhiều với những thủ đoạn dã man như cô giáo “cho phép” học sinh tát bạn, bắt học sinh quỳ, “dạy” học sinh bằng roi; thầy giáo xâm hại tình dục học sinh, “gạ tình đổi điểm”… Một số thầy cô đã “bán điểm”, “bán đề thi”, dung túng cho học sinh “con nhà giàu” hay “có thế lực”... Những hành vi đó tuy chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh” nhưng cũng đã làm hoen ố rất nhiều tấm gương đạo đức của nghề “dạy làm người”.

Thế nên, có phụ huynh ở Hải Phòng tát cô giáo giữa trường vì thấy “con bị xước má sau khi đi học” nhưng sau đó phát hiện đánh nhầm người; ở Nghệ An có người đánh thầy giáo gãy mũi và ngất tại chỗ vì “em bị phạt ở trường”; một nữ sinh ở Quảng Bình đã túm tóc, đánh cô giáo của mình ngay trên bục giảng chỉ vì bị ghi tên vào sổ đầu bài: một nam sinh ở Bến Tre chửi bới và xông lên bóp cổ cô giáo trước mặt các bạn và hai giáo viên khác chỉ vì cô thu vở của một nữ sinh trong lớp do lấy bài vở môn khác ra học... 

Mới đây nhất, ở huyện Bến Lức (Long An), một nữ giáo viên “quỳ gối xin lỗi phụ huynh” vì đã bắt phạt học sinh quỳ. Câu chuyện trở thành tâm điểm dư luận về đạo đức xã hội, về cách hành xử trong mối quan hệ thầy – trò; thầy – cha mẹ học sinh cũng như biện pháp giáo dục kỷ luật đối với học sinh. Người bênh cô giáo vì bị phụ huynh “hạ nhục”, người chê trách cô “thiếu bản lĩnh”, chỉ vì lợi ích cá nhân mà không giữ được “vị thế người làm thầy”. 

Nhưng ở cái nhìn rộng hơn, nhiều ý kiến cho rằng, sự việc là hồi chuông cảnh báo về sự lung lay của nền tảng đạo đức trong nhà trường, trong xã hội, trong đạo lý “tôn sư trọng đạo” vốn là niềm tự hào của dân tộc. Theo các chuyên gia giáo dục và xã hội học, đạo đức trong nhà trường là vấn đề mấu chốt để chấn hưng giáo dục nhưng đạo đức học đường hiện nay là vấn đề đáng lo ngại.

Để củng cố nền tảng đạo đức, quan trọng là có một đội ngũ giáo viên “có tâm và có tầm”. Muốn vậy, cần có các giải pháp để người thầy có thể tránh những cạm bẫy tiền tài, quyền thế, không bị ảnh hưởng của những tiêu cực xã hội để có thể chuyên tâm cho sự nghiệp giáo dục từ đó học trò noi gương theo, xã hội kính trọng.

Chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức cho học sinh

Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục cho biết, trong dự thảo này sẽ lồng ghép các nội dung sửa đổi, bổ sung vào các nhóm vấn đề, trong đó sửa đổi, bổ sung yêu cầu, nội dung, phương pháp giáo dục, chương trình giáo dục đảm bảo tính liên thông của các cấp học, tăng cường năng lực tự học và hợp tác của người học. Đổi mới chương trình nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học, hài hòa đức, trí, thể, mỹ; dạy người, dạy chữ và dạy nghề. 

Đổi mới nội dung giáo dục theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi, trình độ và ngành nghề; tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân. Tập trung vào những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống và đạo lý dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị cốt lõi và nhân văn của chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.

Thẩm tra dự án Luật, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng, Dự thảo Luật dự kiến sửa đổi một số nội dung liên quan đến chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng nhà giáo nhưng các nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Luật còn chưa đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn, vẫn chỉ là những quy định chung, chưa rõ yêu cầu và chính sách. 

Thường trực Ủy ban cho rằng, nhà giáo là lực lượng quyết định thành công của đổi mới giáo dục, chất lượng nhà giáo quyết định chất lượng giáo dục. Do vậy, đề nghị Ban Soạn thảo rà soát, sửa đổi Chương Nhà giáo một cách căn cơ, khẳng định vị thế của nhà giáo trong Luật và thông qua hệ thống chính sách: từ đào tạo, bồi dưỡng đến thu hút, tuyển dụng, sử dụng, tiền lương, đãi ngộ, chế độ làm việc, thăng tiến… làm căn cứ để xây dựng Luật Nhà giáo và pháp luật có liên quan, bảo đảm việc xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục (trong các cơ sở giáo dục cả công lập và ngoài công lập) có chất lượng, đảm đương được trọng trách của mình. 

Tăng lương thể hiện sự trân trọng những đóng góp của giáo viên

Đặc biệt, có ý kiến đề nghị quy định trong Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục về yêu cầu có thang bảng lương riêng dành cho nhà giáo, tiến tới thể chế hoá quan điểm của Nghị quyết 29-NQ/TW về chính sách lương của nhà giáo (Lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng). Song ngay từ khi lấy ý kiến về dự án này, nhiều chuyên gia đầu ngành Giáo dục tán thành dự kiến chính sách mới đối với giáo viên vì thể hiện sự trân trọng sự đóng góp của giáo viên cho xã hội, nhưng vẫn lo ngại “không hề dễ dàng thực hiện nếu thiếu những quy định cụ thể hơn trong các nghị định hướng dẫn”. 

Trong thực tế hiện nay, khi giáo viên ra trường, bậc lương cao đẳng là 3,5 triệu đồng/tháng, đại học 4 triệu đồng/tháng, như vậy là rất thấp, trong khi giáo viên là nghề đặc thù, rất vất vả không chỉ giáo viên ở vùng khó khăn mà ngay cả khu vực TP. Dẫu không phải giáo viên nào cũng bị cuộc sống vật chất khó khăn, đồng lương ít ỏi làm giảm nhiệt huyết, nhưng khi lương quá thấp buộc giáo viên phải lo toan cho cuộc sống, không thể toàn tâm toàn ý cho công việc và khó tránh khỏi việc sa vào những cạm bẫy, tiêu cực xã hội, không còn giữ được vị thế cao quý của nghề. 

Do đó, đã nhiều năm nay, nhiều ý kiến đề nghị “tăng lương cho giáo viên” để thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với đội ngũ nhà giáo, giúp giáo viên tâm huyết, gắn bó với nghề mà còn thu hút sinh viên giỏi vào sư phạm. Như vậy, nâng cao được chất lượng đầu vào, đội ngũ nhà giáo. Đó là điều kiện để nhà giáo giữ được sự thanh cao, uy tín với xã hội. Nhờ đó, những người theo đuổi sự nghiệp “trồng người” sẽ không còn phải “băn khoăn” lựa chọn giữa nghề và những mưu cầu cuộc sống…

Tin cùng chuyên mục

Ảnh minh họa: VGP

Bộ Quốc phòng nêu lý do tạm hoãn gọi nhập ngũ người trúng tuyển đại học

(PLVN) - Theo Bộ Quốc phòng, để tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển kinh tế, xã hội của đất nước và xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân trong tình hình mới thì quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự hiện nay về độ tuổi gọi nhập ngũ và tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với công dân trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng chính quy là phù hợp.

Đọc thêm

Khai mạc kỳ họp chuyên đề HĐND TP Hà Nội: Xem xét, thông qua Quy hoạch Thủ đô

Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngoc Tuấn phát biểu khai mạc Kỳ họp.
(PLVN) - Sáng nay, 29/3, HĐND TP Hà Nội khai mạc Kỳ họp thứ 15 - kỳ họp chuyên đề khóa XVI HĐND TP để kịp thời xem xét, quyết định các vấn đề lớn, quan trọng theo thẩm quyền liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội và công tác cán bộ. Tại Kỳ họp, HĐND TP Hà Nội sẽ xem xét, thông qua Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội

Quang cảnh hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)
(PLVN) - Chiều 28/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh yêu cầu các đại biểu Quốc hội quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Vẫn băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội một lần

Quang cảnh Hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)
(PLVN) -  Hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) được đưa ra lấy ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vừa diễn ra đều chưa nhận được sự đồng thuận hoàn toàn của các đại biểu.

Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Lan tỏa truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai cùng các đại biểu dự lễ khánh thành căn nhà đại đoàn kết cho một hộ gia đình tại bản Co Pục, xã Hua Thanh, huyện Điện Biên.
(PLVN) - Việc vận động hỗ trợ làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên là một chương trình đặc biệt ý nghĩa, không chỉ là hoạt động an sinh xã hội, mà còn là đợt cao điểm để tuyên truyền, lan tỏa trong các tầng lớp Nhân dân, kiều bào ta ở nước ngoài về truyền thống yêu nước, về Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.
(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì Hội thảo. (Nguồn ảnh: baohaiduong.vn)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Lương Bằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, sau là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hôm qua (27/3), tại TP Hải Dương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Tỉnh ủy Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.