Làm gì để tránh “đối đầu” với dân khi giải phóng mặt bằng?

Một trong những nguyên nhân khiến các dự án của Hà Nội “treo” từ năm này qua tháng khác là do không thực hiện được công tác giải phóng mặt bằng khi nhà đầu tư không thỏa thuận được với người dân...

[links()] Chính sách về giá đất, thu hồi đất, đền bù bồi thường giải phóng mặt bằng là những nội dung tại buổi làm việc giữa Đoàn công tác Ban chỉ đạo tổng kết Nghị quyết Trung ương VII khóa XI và lãnh đạo TP.Hà Nội về việc triển khai thực hiện các chính sách pháp luật liên quan đến đất đai sáng qua (22/6).

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Cơ chế tự thỏa thuận đang bị “ngầm” hóa

Một trong những nguyên nhân khiến các dự án của Hà Nội “treo” từ năm này qua tháng khác là do không thực hiện được công tác giải phóng mặt bằng khi nhà đầu tư không thỏa thuận được với người dân. Từ tháng 7/2004 đến tháng 6/2011, Hà Nội chỉ có 9/33 trường hợp nhà đầu tư tự thỏa thuận thành công để có đất theo văn bản thỏa thuận của UBND TP. Nhưng đó chủ yếu là những dự án nhỏ lẻ quy mô nhỏ, còn lại đều đang vướng mắc và xin điều chỉnh theo hướng Nhà nước thu hồi đất.

Thực tế, trên một miếng đất quy hoạch thành công trình công cộng nhưng giá doanh nghiệp tự thỏa thuận luôn cao hơn giá nhà nước khi thu hồi, dễ phát sinh khiếu kiện. Bên cạnh đó, nhiều người dân “ra giá” bồi thường và các chính sách rất cao so với quy định với nhà đầu tư mà không căn cứ vào loại đất, mục đích sử dụng.

Vì thế, đa số nhà đầu tư phải chấp nhận những “thỏa thuận ngầm” dưới hình thức hỗ trợ thêm ngoài chính sách cho dân, nhất là đối với các trường hợp “chây ỳ”. Song lại dẫn đến tình trạng “vênh” tiền đền bù giữa những người bị thu đồi đất cho cùng 1 dự án và tình trạng người giao mặt bằng trước kiện đòi lại đất, đòi thêm tiền đền bù… “góp phần” làm gia tăng bức xúc cho công tác GPMB.

Điều đó cho thấy, điều chỉnh cơ chế thỏa thuận trong lĩnh vực thu hồi, giải phóng mặt bằng ở Hà Nội là cần thiết, để tránh trường hợp “thỏa thuận ngầm”, cần xác định rõ nguồn vốn đền bù cho dân trước khi thu hồi, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân một cách công bằng.

Theo Giám đốc Sở Tài chính TP Hà Nội Nguyễn Thị Hà Ninh, nên bỏ hình thức nhà đầu tư tự thỏa thuận vì nếu thế người dân ở những vùng sâu vùng xa như như Ba Vì, Mê Linh thiệt thòi. Với trình độ nhận thức của người dân, thực hiện cơ chế Nhà nước thu hồi theo mức giá, qui định chung sẽ giúp cho chính quyền không phải đối đầu với dân, còn cơ chế thỏa thuận trong giải phóng mặt bằng chỉ dễ gây ra tiêu cực, khiếu kiện.

Tuy nhiên, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Công Soái nhận thấy, nếu để Nhà nước phải “ôm” tất cả các vụ GPMB thì “không xuể”. Cho đến khi nào, “giá đất do Nhà nước ban hành sát hơn với giá thị trường thì cơ chế thỏa thuận với dân mới có thể thực hiện được” như nhận định của ông Nguyễn Mạnh Hiển – Thứ trưởng Bộ TN&MT.

Tăng “tuổi thọ” bảng giá đất

Bảng giá đất còn thấp hơn rất xa so với giá thị trường, được thay đổi hàng năm dẫn đến tình trạng người dân thường cố kéo dài thời gian thu hồi đất để chờ công bố bảng giá mới khiến công tác GPMB vì thế cũng bị trì hoãn. Theo TP.Hà Nội, bảng giá đất nên giữ ổn định từ 3 đến 5 năm, mức giá đất tối đa của khung giá đất phải tăng cho phù hợp với giá thực tế trên thị trường… để thuận lợi cho công tác bồi thường GPMB.

Tăng “tuổi thọ” cho bảng giá đất cũng phù hợp với thực tế các dự án có qui mô khác nhau thì thời gian GPMB khác nhau, cũng bị ảnh hưởng với giá đất. Bà Ninh lại cho rằng, để UBND các địa phương điều chỉnh bảng giá đất tùy theo biến động của thị trường sẽ tránh được sự bất cập của giá đất Nhà nước và giá thị trường. Thêm vào đó, giá đất Nhà nước và thị trường “càng sát nhau càng hạn chế tình trạng “ôm” đất, lấy đất của dân tràn lan dựa vào mức giá đền bù thấp do Nhà nước ban hành như hiện nay” – ông Soái nhận định.

Qua thực tiễn thực hiện chính sách pháp luật về đất đai, nhất là trong công tác đền bù GPMB ở Hà Nội cho thấy, hạn chế khiếu kiện đất đai không cách gì khác là phải có chính sách phù hợp với thực tiễn, bảo đảm hài hòa lợi ích nhà nước và nhân dân, không dùng “quyền lực công” để khai thác giá trị đất đai vì nhóm lợi ích… 

Hương Giang

Đọc thêm

Quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội

Quang cảnh hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)
(PLVN) - Chiều 28/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh yêu cầu các đại biểu Quốc hội quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Vẫn băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội một lần

Quang cảnh Hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)
(PLVN) -  Hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) được đưa ra lấy ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vừa diễn ra đều chưa nhận được sự đồng thuận hoàn toàn của các đại biểu.

Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Lan tỏa truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai cùng các đại biểu dự lễ khánh thành căn nhà đại đoàn kết cho một hộ gia đình tại bản Co Pục, xã Hua Thanh, huyện Điện Biên.
(PLVN) - Việc vận động hỗ trợ làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên là một chương trình đặc biệt ý nghĩa, không chỉ là hoạt động an sinh xã hội, mà còn là đợt cao điểm để tuyên truyền, lan tỏa trong các tầng lớp Nhân dân, kiều bào ta ở nước ngoài về truyền thống yêu nước, về Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.
(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì Hội thảo. (Nguồn ảnh: baohaiduong.vn)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Lương Bằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, sau là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hôm qua (27/3), tại TP Hải Dương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Tỉnh ủy Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.