Không nương tay với quan chức tham nhũng

(PLO) - “Sửa đổi để không còn tình trạng tùy tiện trong định tội, buộc tội, xử lý…” là yêu cầu của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đối với Dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng qua 7/4.
Ngoài việc phi tội phạm hóa đối với một số hành vi, Dự thảo Bộ luật cũng bổ sung qui định là tội phạm đối với nhiều hành vi trong lĩnh vực kinh tế, môi trường và thể hiện tinh thần đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội; tôn trọng và bảo đảm thực thi đầy đủ quyền con người, quyền công dân được ghi nhận trong Hiến pháp 2013.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng
 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng
Nên qui định chung thân không ân giảm
Chính phủ đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 7/22 tội danh vẫn còn quy định hình phạt tử hình trong Bộ luật Hình sự (BLHS). Trong đó, không đặt vấn đề bỏ hình phạt tử hình đối với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ. 
Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, đây là hai tội phạm tham nhũng đặc trưng nhất, nghiêm trọng nhất, nếu bỏ hình phạt tử hình là chưa phù hợp, sẽ dẫn đến cách hiểu là pháp luật “nương tay” với các quan chức tham nhũng và không được nhân dân đồng tình ủng hộ”.
Các ý kiến đều thống nhất quan điểm về tiêu chí giảm tử hình cũng như chủ trương sửa đổi, bổ sung các quy định của BLHS về hình phạt tử hình nhằm thể hiện sự nhân đạo của Nhà nước và thực hiện các mục tiêu cải cách tư pháp. 
Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, có thể cân nhắc để bỏ hình phạt tử hình ở các tội khác có tính chất vụ lợi mà không nên bỏ hình phạt tử hình đối với các tội: phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược,  chống loài người, tội phạm chiến tranh.
Đồng tình với chủ trương giảm án tử hình trong Dự thảo BLHS (sửa đổi), vấn đề được ông Phùng Quốc Hiển – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách đưa ra là “cần thể hiện được quyền sống trong BLHS thì giảm 7 tội danh vẫn ít”. 
Ông Ksor Phước – Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đề xuất “nên qui định hình phạt chung thân không ân giảm”, nhất là đối với tội phạm ma túy, để áp dụng cho các trường hợp nhân đạo, vì lý do đặc biệt không phải thi hành án tử hình.
Tránh “núp bóng” pháp nhân để che giấu trách nhiệm cá nhân
Chính phủ tiếp tục đề xuất bổ sung trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào BLHS trong lần sửa đổi này, chủ yếu tập trung vào nhóm tội phạm về kinh tế, môi trường và một số tội phạm khác theo yêu cầu hội nhập quốc tế. 
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cho biết:  “Việc Dự thảo Bộ luật thể hiện phương án quy định về trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với 15 tội danh là thể hiện sự thận trọng cần thiết đối với một vấn đề hết sức phức tạp”.
Nhưng vẫn có ý kiến đề nghị nghiên cứu, mở rộng thêm diện các tội danh mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự nhằm bảo đảm bao quát đầy đủ các hành vi pháp nhân có thể vi phạm đến mức phải bị xử lý hình sự, như: hành vi sản xuất và buôn bán hàng giả hay hành vi vi phạm quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp quý hiếm được ưu tiên bảo vệ; vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm... để phù hợp với thực tiễn trong thời gian vừa qua.
Ông Nguyễn Doãn Khánh - Phó Trưởng ban Nội chính TƯ đồng tình bổ sung qui định về trách nhiệm pháp nhân trong Dự thảo BLHS (sửa đổi) vì vi phạm của pháp nhân ngày càng gia tăng, có việc chuyển hóa vi phạm từ lĩnh vực công sang lĩnh vực tư, trong đó có tội phạm tham nhũng, mà cơ chế xử lý hành chính chưa đủ sức răn đe. 
Bên cạnh đó, bà Trương Thị Mai – Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội nhận thấy, pháp luật hình sự mới cá thể hóa trách nhiệm cá nhân nhưng chưa xử lý trách nhiệm pháp nhân là không công bằng.
Thực tế, nhiều cá nhân chỉ thi hành quyết định của tập thể lãnh đạo lại phải chịu trách nhiệm hình sự, còn tập thể ra quyết định lại vô can. Vì vậy, ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nhấn mạnh sự cần thiết qui định trách nhiệm pháp lý của pháp nhân song “phải xác định rõ dấu hiệu, tránh “núp bóng” pháp nhân để che giấu trách nhiệm cá nhân”. 
Thu hẹp phạm vi áp dụng  biện pháp điều tra đặc biệt 
Chiều 6/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu về Dự án Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS  - sửa đổi). 
Một trong những vấn đề lớn còn gây tranh cãi trong Dự thảo là việc áp dụng các biện pháp điều tra đặc biệt (BPĐTĐB) trong tố tụng hình sự. Theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp (UBTP), đây là vấn đề rất phức tạp liên quan đến an ninh trật tự, đến bí mật điều tra khám phá vụ án, đến quyền con người, quyền công dân. 
Vì vậy, để cụ thể hóa yêu cầu của Hiến pháp 2013, bảo đảm thực thi các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và cũng là để mở rộng nguồn chứng cứ vụ án, việc ghi nhận trong BLTTHS (sửa đổi) một số BPĐTĐB ảnh hưởng đến quyền con người, quyền công dân là cần thiết.
Song, UBTP cho rằng Dự thảo còn một số nội dung quy định chưa chặt chẽ về vấn đề này nên đề nghị cân nhắc thu hẹp phạm vi áp dụng BPĐTĐB chỉ đối với một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thuộc loại tội xâm phạm an ninh quốc gia, ma túy, tội khủng bố, rửa tiền và tội phạm về tham nhũng; cân nhắc để xác định thời điểm áp dụng BPĐTĐB hợp lý như khi đã xác định được đối tượng nghi vấn, hoặc kể từ khi khởi tố bị can, tránh lạm dụng, áp dụng tràn lan; ghi rõ quy định những BPĐTĐB trực tiếp hạn chế quyền con người, quyền công dân trong BLTTHS, không để văn bản dưới luật quy định; nêu rõ BPĐTĐB được áp dụng với ai, trong thời hạn bao lâu cũng như người ra quyết định áp dụng và người có thẩm quyền phê chuẩn quyết định áp dụng.
Nhất trí với báo cáo của UBTP, Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Sơn đề xuất thu hẹp phạm vi áp dụng và thực hiện nhiệm vụ một cách có trách nhiệm và đề nghị  xem xét giao cho Tòa án là cơ quan có trách nhiệm trong việc đứng ra cho phép áp dụng các BPĐTĐB. Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhất trí phải qui định rõ các biện pháp cũng như cơ quan giám sát thực hiện, cơ quan có thẩm quyền phê chuẩn việc áp dụng BPĐTĐB.  

Tin cùng chuyên mục

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đọc thêm

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
(PLVN) -  Ngày 25/3, chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững; đặc biệt, các luật, nghị quyết phải khai thác, phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển của đất nước, tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh "xin – cho".

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử tại địa phương

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Tham luận của một số đại biểu trình bày tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 ngày 25/3 đã cho thấy vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử trong hoạt động giám sát, góp phần không nhỏ vào những thành quả về phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa chủ trì hội nghị.
(PLVN) -  Sáng 25/3, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam chủ trì Hội nghị làm việc với các cơ quan, đơn vị về xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).