Khắc phục nạn “chạy chọt” trong khai thác khoáng sản

Bên hành lang kỳ họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền nói về những vấn đề “nóng” nhất của dự án Luật Khoáng sản ( sửa đổi)

Sáng nay (31/5) theo chương trình, Dự án Luật Khoáng sản (sửa đổi) sẽ được trình ra Quốc hội. Cuối tuần qua, bên hành lang kỳ họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền đã có cuộc trao đổi với báo giới về những vấn đề “nóng” nhất của dự án Luật này. Ông Hiền cho biết:

- Đúng là hiện nay quy hoạch khai thác khoáng sản chưa tốt, trong đó có nguyên nhân phân cấp chưa tốt. Theo luật hiện hành, quy hoạch khai thác khoáng sản không rõ ràng về thẩm quyền giữa Trung ương và địa phương.

Cụ thể, địa phương được quy hoạch, cấp phép ngoài vùng quy hoạch của Trung ương, trong khi Trung ương lại chưa làm quy hoạch hết, thậm chí chỗ quy hoạch thì khoáng sản ít, chỗ chưa quy hoạch thì khoáng sản nhiều.

Địa phương thấy T.Ư chưa quy hoạch chỗ nào thì tự ý quy hoạch và cấp phép, dẫn đến trong mấy năm mà có hàng nghìn giấy phép được cấp.

cc
Đang có rất nhiều bất cập trong quản lý và khai thác khoáng sản

Dự thảo Luật Khoáng sản (sửa đổi) lần này sẽ khắc phục tình trạng nói trên như thế nào, thưa ông?
- Dự thảo mới quy định ba loại quy hoạch: quy hoạch về điều tra cơ bản; quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản chung của cả nước và quy hoạch về khai thác chế biến khoáng sản. Tùy mỗi loại quy hoạch để ứng với việc phân quyền.

Theo đó, Bộ TN- MT làm hai loại quy hoạch đầu, bởi bộ này là cơ quan khoanh định vùng khoáng sản, xác định chỗ nào được khai thác, chỗ nào hạn chế khai thác, cấm khai thác. Bộ này cũng cấp phép và thanh tra nhà nước về tài nguyên khoáng sản.

Kế đó, các bộ chuyên ngành như Công thương, Xây dựng lập theo yêu cầu sử dụng để phát triển sản xuất của ngành.

Nhiều ý kiến cho rằng việc cấp phép hiện nay đang quá dễ dãi, quan điểm của ông thế nào?


- Đúng là có chuyện dễ dãi trong cấp phép, như tôi đã nói là luật hiện hành dù đã phân cấp nhưng lại chưa rõ ràng giữa Trung ương và địa phương nên xảy ra tình trạng chỗ chưa nên khai thác hoặc hạn chế khai thác thì vẫn được cấp phép để khai thác.

DN đủ năng lực thì không được cấp phép khai thác và ngược lại, nên dẫn đến việc chuyển nhượng cho DN này, rồi lại cho DN khác.

Dự thảo luật mới quy định rõ việc phân cấp. Bộ TN&MT sẽ hoạch định vùng tài nguyên khoáng sản, vùng nào cho Trung ương, vùng nào cho địa phương. Vùng dành cho địa phương chỉ là vùng khoáng sản nhỏ lẻ, thông thường (như cát, đá xây dựng..), và địa phương chỉ được cấp phép trong vùng mà mình được hoạch định.

Còn vùng khoanh định dành cho nhà nước do Bộ Tài nguyên & Môi trường cấp phép. Nhưng đặt ra vấn đề nếu Bộ TN&MT không công bố sớm mà giữ khư khư nơi đó thì địa phương không thể cấp phép, nên đồng thời với việc ban hành Luật Khoáng sản, Bộ Tài nguyên & Môi trường cũng phải công bố sớm quy hoạch phân vùng khoáng sản, chỗ nào do nhà nước quản lý, chỗ nào giao địa phương, nếu không làm sớm sẽ sinh ra tiêu cực.

Cùng với đó là các quy định về điều kiện, trình tự thủ tục cấp phép, để khắc phục tình trạng “xin – cho”, “chạy chọt” như hiện nay.

Việc đấu giá thăm dò, khai thác khoáng sản ở thời điểm này đã cần thiết, thưa ông?


- Đương nhiên là cần. Dự thảo Luật lần này cũng quy định về tổ chức đấu giá quyền thăm dò, khai thác khoáng sản, vì thực tế thế này, trong các khu vực khoáng sản qua điều tra, thăm dò, chỗ nào có khoáng sản, vùng nào phải đấu giá, còn vùng nào cấp trực tiếp.

Còn đấu giá thế nào có nhiều yêu cầu nghiệp vụ, nên Luật giao cho Chính phủ quy định chi tiết. Hiện nay, khi cấp phép cho DN khai thác thì nhà nước chỉ thu thuế tài nguyên và phí môi trường.

Thực tế, khoáng sản thuộc sở hữu nhà nước, khi giao cho DN khai thác, anh đã giao quyền sở hữu cho DN đó và họ sẽ có toàn quyền để định đoạt, Nhà nước chỉ  thu được thuế.

Nhưng sắp tới, khi cấp phép khai thác, Nhà nước sẽ thu tiền cấp quyền khai thác mỏ, ngoài ra, anh vẫn phải thực hiện các nghĩa vụ khác như thuế môi trường, thuế giá trị gia tăng.Xin cảm ơn ông!

P.V (ghi)

Đọc thêm

Quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội

Quang cảnh hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)
(PLVN) - Chiều 28/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh yêu cầu các đại biểu Quốc hội quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Vẫn băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội một lần

Quang cảnh Hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)
(PLVN) -  Hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) được đưa ra lấy ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vừa diễn ra đều chưa nhận được sự đồng thuận hoàn toàn của các đại biểu.

Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Lan tỏa truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai cùng các đại biểu dự lễ khánh thành căn nhà đại đoàn kết cho một hộ gia đình tại bản Co Pục, xã Hua Thanh, huyện Điện Biên.
(PLVN) - Việc vận động hỗ trợ làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên là một chương trình đặc biệt ý nghĩa, không chỉ là hoạt động an sinh xã hội, mà còn là đợt cao điểm để tuyên truyền, lan tỏa trong các tầng lớp Nhân dân, kiều bào ta ở nước ngoài về truyền thống yêu nước, về Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.
(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì Hội thảo. (Nguồn ảnh: baohaiduong.vn)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Lương Bằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, sau là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hôm qua (27/3), tại TP Hải Dương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Tỉnh ủy Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.