Có thể tổ chức phiên chất vấn dựa trên kiến nghị của cử tri

Bà Trương Thị Mai - Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của QH phát biểu tại phiên họp
Bà Trương Thị Mai - Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của QH phát biểu tại phiên họp
(PLO) - Hiện phiên chất vấn được tiến hành khi có yêu cầu chất vấn của Đại biểu Quốc hội, nhưng Dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân cần nghiên cứu cả trường hợp khi cử tri gửi kiến nghị đến Quốc hội thì đó cũng là căn cứ để tổ chức phiên chất vấn. 
Đó là ý kiến của Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng qua (11/8) thảo luận về các vấn đề lớn còn có ý kiến khác nhau của Dự án Luật Hoạt động giám sát (HĐGS) của Quốc hội (QH) và Hội đồng nhân dân (HĐND). 
Chất vấn phải “làm sâu vấn đề”
Báo cáo của Ủy ban Pháp luật của QH cho biết, một số ý kiến Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đánh giá, quy định về chất vấn và trình tự, thủ tục thực hiện hoạt động chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, kỳ họp HĐND, phiên họp UBTVQH, phiên họp Thường trực HĐND trong Dự thảo Luật “chưa thể hiện đúng quy định của Hiến pháp”. 
Bà Trương Thị Mai - Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của QH cho rằng, quy định về chất vấn và xem xét việc trả lời chất vấn tại kỳ họp QH trong Dự thảo Luật “hẹp hơn so với những quy định trong Hiến pháp 2013”. Vì vậy, nhiều ý kiến đề nghị rà soát lại quy trình chất vấn và trả lời chất vấn để bảo đảm phù hợp với Hiến pháp.
Có ý kiến cho rằng việc lựa chọn nhóm vấn đề để đưa ra chất vấn trước QH khó bảo đảm sự khách quan, khó phản ánh hết ý chí của ĐBQH và của cử tri. Ông Thân Đức Nam – Phó Chủ nhiệm Văn phòng QH nhận xét, hiện sau chất vấn, người dân cũng như ĐBQH không biết các vấn đề chất vấn được giải quyết như thế nào, nên “chất vấn tại hội trường cần chuyển sang hình thức đối thoại, để “làm sâu vấn đề”, giúp người được chất vấn có thể giải quyết các công việc cụ thể, nếu cứ dàn trải thì không giải quyết được các vấn đề phát sinh thực tế” – ông Nam đề nghị.
Hiện phiên chất vấn được tiến hành khi có yêu cầu chất vấn của ĐBQH nhưng theo Phó Chủ tịch QH Huỳnh Ngọc Sơn, Dự thảo Luật cần nghiên cứu cả trường hợp khi cử tri gửi kiến nghị đến QH thì đó cũng là căn cứ để tổ chức phiên chất vấn. 
Nhưng ông Nguyễn Văn Hoạt – Phó Chủ tịch HĐND TP.Hà Nội không đồng tình lấy kiến nghị của cử tri là căn cứ tổ chức phiên chất vấn vì lo ngại khó tổ chức được phiên chất vấn đảm bảo tính khoa học. Theo ông, chỉ cần ĐB gửi câu hỏi để UBTVQH và Thường trực HĐND tổng hợp, báo và lựa chọn nhóm vấn đề yêu cầu chất vấn là phù hợp.
Không được ủy quyền trả lời chất vấn
Theo ông Phan Trung Lý – Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, để bảo đảm tính khả thi, phù hợp với điều kiện hoạt động của Quốc hội, HĐND ở nước ta và phù hợp với quy định tại Điều 80 của Hiến pháp, Dự thảo Luật đã quy định về việc lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn, người bị chất vấn theo hướng UBTVQH, Thường trực HĐND xem xét trên cơ sở cân nhắc một cách toàn diện các vấn đề có liên quan. 
Đồng thời đã sửa đổi, bổ sung quy trình chất vấn và trả lời chất vấn cụ thể hơn để phù hợp với quy định của Hiến pháp, nếu đại biểu chưa đồng ý với việc trả lời chất vấn thì tiếp tục chất vấn lại về nội dung đã chất vấn; người bị chất vấn phải trực tiếp trả lời chất vấn mà không được ủy quyền cho người khác trả lời thay. 
Bên cạnh đó, để bảo đảm tính khả thi, phù hợp với điều kiện Quốc hội và HĐND hoạt động không thường xuyên, nhiều ý kiến nhất trí với Dự thảo quy định theo hướng người bị chất vấn có trách nhiệm trả lời các câu hỏi chất vấn. Đối với vấn đề chưa thể trả lời trực tiếp ngay tại phiên họp thì cho trả lời bằng văn bản. 
Ngoài ra, trong quá trình thảo luận về Dự thảo Luật này, còn có ĐBQH đề nghị điều chỉnh các nội dung người đã được trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND hoặc đã gửi văn bản trả lời chất vấn cho đại biểu HĐND có trách nhiệm báo cáo với HĐND bằng văn bản về việc thực hiện những vấn đề đã hứa, tiếp thu, ghi nhận tại các kỳ họp trước, bổ sung quy định việc báo cáo được thực hiện cho đến khi hoàn thành các nội dung, nhiệm vụ, trách nhiệm quy định trong các nghị quyết để đảm bảo theo dõi, giám sát một cách có hệ thống toàn diện, hiệu lực và hiệu quả. 
Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định của Dự thảo Luật về việc giám sát các văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan, cá nhân chịu sự giám sát. Nhưng Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị qui định “giám sát các văn bản của cơ quan, cá nhân chịu sự giám sát”. 
Theo bà Tòng Thị Phóng – Phó Chủ tịch Quốc hội, chỉ nên giám sát văn bản qui phạm pháp luật. Trong quá trình giám sát, đoàn giám sát có quyền yêu cầu cung cấp tài liệu liên quan để kết luận về văn bản đó. “Nếu giám sát tất cả các văn bản thì khó” – Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ. 
Quan điểm này cũng được ông Uông Chu  Lưu – Phó Chủ tịch Quốc hội tán thành vì “nếu ngày nào cũng gửi văn bản để giám sát thì không thể làm hết được”. 
Có Luật là phải trưng cầu được ý dân
Chiều 11/8, cho ý kiến về một số vấn đề lớn trong Dự thảo Luật Trưng cầu ý dân (TCYD), UBTVQH đặc biệt quan tâm đến những vấn đề QH quyết định TCYD vì đó là điều kiện đảm bảo tính khả thi của Dự án Luật này.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng lưu ý, TCYD là vấn đề chính trị xã hội quan trọng nên phải cân nhắc thận trọng, phải tổ chức làm tốt để thực hiện quyền dân chủ của nhân dân nên “qui định là phải để làm được, không thể ban hành Luật rồi mà các chủ thể được giao quyền đề nghị TCYD không thực hiện quyền thì tốt nhất cứ để QH bàn và quyết định”. 
Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đề xuất cụ thể hơn, Dự thảo phải qui định rõ đó là những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, quan hệ lớn đến sự tồn vong, bền vững của đất nước, nguyên tắc cơ bản của Nhà nước pháp quyền XHCN, nền dân chủ nhân dân và những vấn đề kinh tế - xã hội ảnh hưởng lớn, trên diện rộng tới quốc kế dân sinh mà “QH “không dám” quyết nên TCYD” hoặc các chủ thể được giao quyền đề nghị TCYD có thể căn cứ để trình đề nghị TCYD…

Đọc thêm

Cải cách thể chế: Đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội

Năm 2023 là năm thứ 12 liên tiếp Bộ Nội vụ phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương và các cơ quan liên quan triển khai xác định, công bố Chỉ số cải cách hành chính của các Bộ, các tỉnh. (Nguồn ảnh: Chinhphu.vn).
(PLVN) - Bộ Tư pháp dẫn đầu bảng chỉ số cải cách hành chính (CCHC) Khối các Bộ, cơ quan ngang Bộ - đây là thông tin được đưa ra tại Hội nghị công bố Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2023 (SIPAS) và Chỉ số cải cách hành chính năm 2023 (PAR INDEX) của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương do Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ tổ chức sáng 17/4.

Tổng duyệt diễu binh kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Khối Quân kỳ do Trung tướng Nguyễn Trọng Bình, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam chỉ huy.
(PLVN) - Hôm qua (17/4), tại Trung tâm Huấn luyện quân sự quốc gia 4 (Hà Nội), Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì tổng duyệt diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (ĐBP).

Hội đồng nhân dân các TP trực thuộc trung ương: Phát huy tốt vai trò giám sát trong thực hiện thí điểm chính quyền đô thị

Quang cảnh một kỳ họp của HĐND TP Hà Nội. (Ảnh laodongthudo.vn)
(PLVN) - Thực hiện thí điểm chính quyền đô thị tại một số TP trực thuộc Trung ương là chủ trương đúng đắn, góp phần khắc phục hạn chế, bất cập trong quản lý, điều hành trước đây, khai thác lợi thế để đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới. Trong điều kiện thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị, HĐND, đại biểu HĐND các địa phương này đã phát huy tốt vai trò giám sát của cơ quan dân cử, bảo đảm cho hoạt động quản lý nhà nước ở địa phương đạt hiệu quả, minh bạch và trung thực.

Bộ trưởng Bộ Công an viếng nghĩa trang liệt sĩ Đồi 82

Đại tướng Tô Lâm dâng hương tưởng niệm, tri ân các anh hùng liệt sĩ. (Ảnh: Dũng Tiến)
(PLVN) - Nhân dịp kỷ niệm 49 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024), sáng 17/4, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an đã dẫn đầu Đoàn công tác đến viếng nghĩa trang liệt sĩ Đồi 82 và dâng hương tại Khu di tích lịch sử Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam.

Dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên: Rà soát để đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống pháp luật

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Ngày 17/4, cho ý kiến về dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đề nghị các cơ quan tiếp tục rà soát các luật có liên quan để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, trong đó có Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, các luật khác trong lĩnh vực tư pháp.

Thủ tướng: Không bao giờ quên những người làm nên 'cột mốc vàng' lịch sử Điện Biên Phủ

Thủ tướng: Không bao giờ quên những người làm nên 'cột mốc vàng' lịch sử Điện Biên Phủ
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, chúng ta không bao giờ quên các chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ "dù bom đạn xương tan, thịt nát/Không sờn lòng, không tiếc tuổi xuân" để góp phần làm nên chiến thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", "một dấu mốc bằng vàng chói lọi" trong lịch sử, sau 70 năm vẫn luôn là động lực mạnh mẽ, tiếp thêm sức mạnh to lớn, niềm tin vững chắc cho toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta.

70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ: Tên của các anh, các chị đã thành tên non sông, đất nước

Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến phát biểu tại Chương trình. Ảnh: Quang Vinh.
(PLVN) -Sau 70 năm ngày chiến thắng Điện Biên Phủ, vẫn còn nhiều liệt sỹ chưa xác định được thông tin, danh tính. Máu xương của các anh, các chị đã hóa vào lòng đất thiêng Tây Bắc, Điện Biên để hôm nay đất nước nở hoa độc lập, kết trái tự do; Nhân dân được sống trong hòa bình, ấm no, hạnh phúc.

Tạo bước thay đổi căn bản trong quản lý, phát huy giá trị di sản văn hóa

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 17/4, tiếp tục chương trình làm việc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi). Khẳng định dự án Luật đủ điều kiện trình QH tại Kỳ họp thứ 7 tới, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ kỳ vọng dự án Luật khi được thông qua sẽ tạo bước thay đổi căn bản trong quản lý, phát huy giá trị di sản văn hóa.

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm, tặng quà gia đình chính sách TP Điện Biên Phủ

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn công tác thăm khu di tích Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ.
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024), ngày 16/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Đoàn công tác Trung ương đã đến dâng hương tại Khu tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp và tặng quà các gia đình chính sách trên địa bàn xã Mường Phăng và xã Pá Khoang (TP Điện Biên Phủ).

Đảm bảo tính chặt chẽ khi cải cách hoạt động quản lý dược

Bộ trưởng Đào Hồng Lan trình bày tờ trình tại phiên họp.
(PLVN) -  Chiều 16/4, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, các đại biểu cho rằng việc cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động quản lý dược cần gắn với cơ chế, điều kiện bảo đảm thực hiện hậu kiểm, đảm bảo kiểm soát được chất lượng thuốc được lưu hành, nhất là việc cắt giảm thủ tục liên quan đến quảng cáo thuốc.