Vỉa hè bị lấn chiếm không phải là vấn đề mới, chỉ là đã đến lúc không thể “chịu đựng”. Bằng chứng là năm 1995 Chính phủ đã có Nghị định 36-CP về bảo đảm an toàn giao thông đường bộ và trật tự an toàn giao thông đô thị. Hồi đó cả nước “trống giong cờ mở”. Sau đó là “thất bại” dẫn đến “thảm cảnh” lấn chiếm như hôm nay. Đã 22 năm trôi qua.
Nguyên nhân thì nhiều, theo người viết bài này, trước hết là “nền kinh tế vỉa hè” chỉ duy nhất có ở Việt Nam; thứ hai là quy hoạch “băm nát đô thị”, thứ ba là buông lỏng quản lý, thứ tư là lãnh đạo không mẫu mực, thứ năm là ý thức kém cỏi của dân đô thị.
Ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội hôm 4/3 đã có bài phát biểu gây chấn động khi “chỉ tận tay, day tận mặt” hiện tượng công an "đứng sau" quán bia vỉa hè, người nhà cán bộ "đứng sau" bãi giữ xe.
Cán bộ như vậy sao nói được người dân?
Ngày 7/6/2012 Trung ương có Quy định số 101-QÐ/TW quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Tất nhiên, không chờ đến quy định này, nguyên lý chung là: Cán bộ, đảng viên phải trong sạch, gương mẫu thì dân mới tin. Quần chúng nhìn vào đảng viên nên đảng viên phải gương mẫu. Đảng viên nhìn vào lãnh đạo, vào người đứng đầu ở tổ chức Đảng, ở cơ quan, đơn vị mình nên đảng viên là người đứng đầu lại càng phải gương mẫu, trong sạch. Từng đảng viên tốt, từng người đứng đầu tốt thì mới có cơ sở để xây dựng một tổ chức Đảng, một Đảng trong sạch, vững mạnh. Đây chính là tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII mà toàn Đảng đang triển khai thực hiện.
Sinh thời, Bác thường nhắc nhở cán bộ đảng viên: “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Câu nói tưởng chừng như đơn giản ấy lại mang đậm tính nhân văn, đạo đức và giáo dục cán bộ đảng viên của Bác đối với cán bộ cách mạng. Bác dạy mỗi ngưới cán bộ đảng viên phải luôn cố gắng làm kiểu mẫu cho quần chúng trong mọi việc. Bởi lẽ: “Muốn cho quần chúng nghe lời mình, làm theo lời mình thì người đảng viên, từ việc làm, lời nói đến cách ăn ở làm thế nào cho dân tin, dân phục, dân yêu”.
Câu chuyện vỉa hè đang “sôi động” trên mặt báo không nằm ngoài nguyên lý này.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung hoàn toàn có lý khi ông nói rằng: “Nếu như tất cả các đồng chí là người đứng đầu, là chủ tịch UBND các phường xã, là giám đốc các sở, trưởng công an các phường, quận mà các đồng chí thực hiện theo đúng nhiệm vụ, chức năng của mình thì chúng ta hoàn toàn có thể làm tốt được”.
Sự gương mẫu của lãnh đạo và trách nhiệm của họ là “vấn đề cốt lõi”.
