Ấn tượng Angela Merkel

Cuộc thăm gần đây của bà Thủ tướng CHLB Đức Angela Merkel tại Việt Nam rất ngắn, chỉ vẻn vẹn hai ngày (11- 12/10/2011), một ngày ở Hà Nội, một ngày ở TP.Hồ Chí Minh. “Rất tiếc, vì thời gian eo hẹp quá, tôi không đi được nhiều nơi. Song, tôi có thể cảm nhận được rằng, Việt Nam thật tươi đẹp và năng động!”

Thủ tướng Đức nhận bó hoa tươi thắm của thiếu nhi Hà Nội

Với giọng nói trong trẻo, cử chỉ thân thiện, bà Thủ tướng thông báo cho chúng tôi nội dung các văn kiện mà bà và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký kết: “Các bạn ạ, Đức và Việt Nam chúng ta là những đối tác chiến lược vì tương lai”. Trong phát biểu của mình, bà Merkel nhiều lần nói đến hai từ “tương lai”, Tuyên bố chung Hà Nội gồm 30 điều cũng có nhiều chỗ sử dụng khái niệm “tương lai”.

Mà quả thật, Chính phủ hai nước từ một năm nay đã qua nhiều vòng đàm phán để xác định những dự án tiếp theo “hướng tới tương lai” trên cơ sở những đối thoại chính trị chiến lược. Thủ tướng Angela Merkel nói đến “Ngôi nhà Đức” tại TP Hồ Chí Minh –một dự án quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược - sẽ cải thiện điều kiện hoạt động cho Tổng lãnh sự quán Đức, các hiệp hội kinh tế Đức, các DN Đức và nhất là cho các cơ quan giao lưu văn hóa tại thành phố này.

“Chúng ta còn rất nhiều tiềm năng phát triển!” – bà Angela Merkel nói với một nụ cười lạc quan, cởi mở. Bà thích thú khi nói rằng, Việt Nam có tới 100.000 người nói tiếng Đức, là một tiềm năng vô cùng quí giá. Bà vui mừng được biết Việt Nam sẽ tạo điều kiện để đưa tiếng Đức vào giảng dạy tại nhiều trường phổ thông và nhấn mạnh: “Đức tiếp tục hỗ trợ các trường học Việt Nam xây dựng và mở rộng việc giảng dạy tiếng Đức và đào tạo giảng viên dạy tiếng Đức. Đức sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam đào tạo nhà báo trong lĩnh vực nghiên cứu, quản lý, truyền thông và bản quyền”.

Những điều bà Thủ tướng nói đã đem đến cho chúng tôi – những người nhiều năm gắn bó với nước Đức, học tập và nghiên cứu văn hóa, ngôn ngữ Đức – niềm lạc quan sâu sắc. Càng phấn khởi, tin tưởng khi bà Angela Merkel nói: “Quá khứ của chúng ta là tốt đẹp, việc ký kết các văn kiện lần này càng mở ra cho chúng ta cả một tương lai tốt đẹp!”

Vị nữ chính khách trong những năm qua được đánh giá là một trong những phụ nữ có quyền lực nhất thế giới, hôm nay đứng trò chuyện cùng chúng tôi trong một không khí thật sự cởi mỏ, gần gũi, thân tình. Dường như bà đã thăm hỏi từng người đang có mặt, riêng tôi rất cảm động được bà vui vẻ siết chặt tay khi biết tôi đã nhiều năm làm công tác thông tấn ở Đức và xuất bản nhiều tác phẩm về văn hóa Đức.

Bà Thủ tướng gióng trống tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Được đào tạo về lĩnh vực vật lý, song bà Angela Merkel từng có thời gian công tác trong Bộ Báo chí – Thông tin của CHLB Đức. Thế nên, nữ Thủ tướng rất quí trọng và hiểu sâu sắc công việc của các phóng viên, nhà báo, các nhà hoạt động văn hóa. Các bạn đồng nghiệp của tôi ở Đức rất trân trọng và ca ngợi phong cách giản dị, thông minh của bà. Là một chính khách hàng đầu song bà Merkel lại có cuộc sống bình thường như mọi người dân: Cũng đi chợ mua hàng, tự tay nấu bếp để tiếp khách đến thăm nhà.

Ở Đức cũng như ở Việt Nam, tôi nghe nhiều và đọc nhiều về bà, nhưng hôm nay mới được tiếp xúc trực tiếp với bà và nhờ thế càng cảm nhận đầy đủ tích lạc quan, tác phong gần gũi của bà. Chợt nhận ra, trước mặt mình là một phụ nữ tầm cỡ đã thành công trong các chính sách cải cách kinh tế, xã hội, nhất là trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu vừa qua. Cũng chính là bà, con người rất sắc bén trong chính sách đối ngoại, đã tạo thế cân bằng, hài hòa trong quan hệ với Nga và các đồng minh ở phía Tây đồng thời đóng vai trò tích cực trong các vấn đề lớn có ý nghĩa toàn cầu.

Vâng, người phụ nữ thông minh, sắc sảo, đầy quyền lực này đã trải qua một qua trình hoạt động chính trị sôi nổi, ấn tượng. Đứcng cạnh bà, tôi chợt nhớ đến những năm bà là sinh viên ở Trường Đại học Zeipzig (1973 – 1978), từng hoạt động trong phong trào thanh niên của nhà trường, từng “dành những tình cảm đoàn kết hữu nghị cho nhân dân Việt Nam” như lời bà. Đó cũng là những năm khá chật vật của bà: Vừa học vừa đi làm bồi bàn tại một sàn khiêu vũ.

Có lần bà kể chuyện: “Tôi làm công việc bồi bàn. Cứ bán mỗi cốc rượu tôi kiếm được từ 20 – 30 Pfenig (tiền xu). Trung bình mỗi tuần tôi có thể kiếm từ 20 đến 30 Mark (tiền của Cộng hòa Dân chủ Đức)… Nếu tính cả khoản tiền học bổng của tôi mỗi tháng 250 Mark (khoảng 150 USD), thì khoản tiền tôi thu nhập them cũng khá là quan trọng”. Câu chuyện ấy xảy ra cách đây ngót 30 năm. Cô sinh viên làm công việc bồi bàn năm ấy đã trở thành vị chính khách đứng đầu Chính phủ của một nước trên 80 triệu dân, có tiềm năng lớn về kinh tế, khoa học và văn hóa ở Trung Âu.

Bà Angela Merkel bắt tay tác giả

Bà nói rằng đây là lần  đầu tới Việt Nam, nhưng bà đã nghe và đọc về Việt Nam từ nhiều thập kỷ nay. Bà cũng cho biết đã từng có một số cuộc tiếp xúc, trao đổi công việc với Thủ tướng Việt Nam tại các hội nghị quốc tế. Nhờ vậy, bà rất hiểu Việt Nam, đặc biệt trong sự nghiệp xây dựng lại đất nước sau chiến tranh và trong xóa đói giảm nghèo với những thành tựu rất đáng chào mừng.

Không phải ngẫu nhiên mà trong một ngày ở Hà Nội với bao công việc liên tiếp, bà đã chọn Văn Miếu – Quốc Tử Giám làm nơi tham quan duy nhất. Bà vui vẻ nói: “Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã đem đến cho tôi những ấn tượng sâu sắc về truyền thống văn hóa và giáo dục lâu đời của một dân tộc ở Đông Nam Á, giờ đây là người bạn tin cậy, đối tác chiến lược của dân tộc Đức.”

Trần Đương