Ngoại tình rồi giết con
Ngày 3/11, thượng úy Lê Minh Tâm - Phó đội trưởng Đội Điều tra tổng hợp, Công an huyện Ia Grai cho biết, công an huyện này vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Puil H’Ranh (42 tuổi, người dân tộc Jarai, ngụ tại xã Ia Pếch, huyện Ia Grai) để điều tra hành vi “Giết con mới đẻ” theo Điều 94 Bộ luật Hình sự.
Do đối tượng H’Ranh sức khỏe yếu, lại đang nuôi con nhỏ nên cơ quan chức năng đang cho nghi phạm này được tại ngoại.
Sự việc H’Ranh giết con xảy ra vào ngày 24/2/2017. Hôm ấy, H’Ranh hạ sinh một bé trai tại gốc cây trong vườn. Lo sợ dân làng phát hiện, phạt vạ và không đủ khả năng nuôi cháu bé, H’Ranh đã dùng tay bóp cổ cháu bé đến chết. Sau đó, H’Ranh cùng đứa con lớn bỏ thi thể đứa bé vào bao tải rồi mang đến khu vực nhà mả của làng để chôn. Sự việc bị phát hiện khi một cháu bé hàng xóm sang chơi, vô tình nhìn thấy.
Ngay sau đó, Công an huyện Ia Grai đã vào cuộc, tiến hành khai quật tử thi để khám nghiệm. Lúc này, H’Ranh đã thành khẩn khai báo hành vi phạm tội của mình. Tuy nhiên, thời điểm này H’Ranh có dấu hiệu bị bệnh thần kinh, phải được điều trị.
Liên quan tới vụ việc, ông Rơ Châm Mlanh - Chủ tịch UBND xã Ia Pếch cho biết, hoàn cảnh của H’Ranh vô cùng khó khăn. Gia đình thuộc diện nghèo “bền vững” ở địa phương. Năm 2011, chồng H’Ranh bị tai nạn giao thông, gia đình phải bán hết của cải chạy chữa mới có thể giữ lại mạng sống. Kể từ đó, một mình H’Ranh phải nuôi người chồng nằm liệt giường và 4 đứa con nhỏ.
Vì áp lực cuộc sống và sự trống vắng khi chồng bị tàn tật nên vào năm 2016, H’Ranh đã nảy sinh tình cảm với một người đàn ông làm mì ở nhờ trong nhà. Sau một khoảng thời gian yêu nhau, H’Ranh mang thai. Biết tin này, người đàn ông kia đã ra đi không một lời từ biệt. Dù đau đớn nhưng H’Ranh vẫn cố đi làm thuê để nuôi người chồng tàn tật và các con, chờ ngày sinh đứa nhỏ.
“Nếu H’Ranh đi tù thì 4 đứa con không ai chăm sóc. Người chồng tàn tật, không đi lại và nói được cũng không ai chăm. Giờ sau sự việc trên, tâm lý của H’Ranh không được ổn định nhưng vẫn cố gắng đi làm để chăm chồng, chăm con. Cách đây một tuần, H’Ranh có những triệu chứng trầm cảm của thời kì hậu sản”, ông Mlanh cho biết.
Theo thượng úy Tâm, vì đây là một vụ án không đặc biệt nghiêm trọng, ngoài ra tình trạng sức khỏe của H’Ranh còn yếu sau khi sinh nên đơn vị đã cho chị tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú.
“Gia đình chị H’Ranh vô cùng khó khăn, trình độ dân trí chưa cao nên mới làm việc như vậy. Lãnh đạo đơn vị sẽ giải quyết theo quy định của pháp luật mà cũng có tính nhân văn. Riêng đối với người con lớn của chị H’Ranh, chúng tôi xác định có dấu hiệu đồng phạm, song do cháu chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nên đã không đề nghị xem xét xử lý”, thượng úy Tâm cho biết.
 |
| Nơi Puil H’Ranh chôn giấu con mình sau khi giết chết |
Bi kịch từ hủ tục
Theo ông Mlanh, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, làm không đủ ăn, bên cạnh đó sợ bị phạt vạ nên H’Ranh đã gây ra sự việc này. “Theo phong tục của người Jarai, nếu phụ nữ ngoại tình thì sẽ bị phạt vạ một con heo hoặc một con bò, tùy thuộc vào phán xử của gia đình. Có lẽ sau khi người tình rời đi, H’Ranh sống trong nỗi sợ bị làng phạt vạ do ngoại tình khiến chị có những suy nghĩ bồng bột. Tuy nhiên, sau sự việc, chính quyền địa phương cũng đã đến làng vận động người dân không phạt vạ chị H’Ranh”, ông Mlanh cho biết.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong đời sống của dân tộc thiểu số Jarai ở Gia Lai, quan hệ hôn nhân hầu như được xác lập vững chắc bởi chế độ hôn nhân một vợ một chồng. Họ nghiêm cấm người đã có vợ, có chồng ngoại tình. Ai vi phạm vào điều cấm này sẽ bị phạt vạ, ví dụ như phạt heo và rượu để cả làng cùng uống.
Già làng Rơ Châm Phen cho biết: “Đồng bào chúng tôi xem ngoại tình là một tội tày đình. Người ngoại tình sẽ bị buôn làng xem thường, khinh rẻ vô cùng. Chuyện H’Ranh ngoại tình là không được, là có lỗi với Yàng, với thần linh. Theo quy định của làng là phải phạt vạ, nhưng sau khi được cán bộ đến khuyên bảo và thấy hoàn cảnh của H’Ranh quá khó khăn nên dân làng bỏ qua”.
Theo già Phen, khi trong làng có người làm chuyện xấu mà chưa làm lễ phạt thì thần linh sẽ trừng phạt, làm rẫy sẽ bị mất mùa, buôn làng sẽ bị bệnh tật, đói rét quanh năm. Tuy nhiên, trường hợp của H’Ranh, vì còn phải chăm lo cho nhiều đứa con nhỏ nên Yàng sẽ tha tội.
Người đồng bào dân tộc Jarai ở đây vẫn còn những tập quán lạc hậu và tập tục xử phạt quá hà khắc trong lĩnh vực hôn nhân. Có lẽ do trình độ dân trí và nhận thức của họ còn thấp nên ảnh hưởng của luật tục hà khắc này vẫn còn khá nặng nề. Đó cũng là nguyên nhân chính mà H’Ranh giết con mình sau khi ngoại tình.
Điều 94 Bộ luật Hình sự quy định: “Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con mới đẻ hoặc vứt bỏ đứa trẻ đó dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm, hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm”.
