Khi ăn cắp trí tuệ trở thành một “dạng văn hoá”?

Khi ăn cắp trí tuệ  trở thành một “dạng văn hoá”?
(PLO) - Ăn cắp, dù ăn cắp gì thì cũng đều trở thành một hành động hạ đẳng thấp hèn. Ăn cắp trí tuệ ở ta đã thành một thói quen khó sửa. Nói nó là văn hoá thì tội cho khái niệm này, bởi văn hoá là sự vận động chuyển mình đế hướng đến cái đẹp. Trí tuệ là một cái đẹp nên ăn cắp trí tuệ hay được ngụy biện là để tạo ra một sản phẩm trí tuệ khác, vậy nên nhiều người hồn nhiên nghĩ đây là một dạng ăn cắp... “sang chảnh”.

Điều tệ hại nhất là ăn cắp trí tuệ thường xảy ra ở những đối tượng được đào tạo và học hành bài bản, nghĩa là những người ít nhiều... có trí tuệ. Ở đây cần phân biệt,  dạng “cố ý cầm nhầm” vì dốt, hành vi này không thể chấp nhận được. Còn nếu tử tế thì trích dẫn và ghi rõ nguồn, kể cả với các tài liệu thứ cấp, dạng này là vay mượn văn minh và được phép. Ăn cắp trí tuệ đang trở thành căn bệnh trầm kha trong giới có nhận thức rõ ràng bản quyền là một thứ được pháp luật bảo vệ và không phải cứ thích là lấy về và nhận vơ là... của mình. Nhục là cái của mình cầm nhầm ấy khi bị phát hiện tẽn tò đi xin lỗi.

Luận án, luận văn, khoá luận đều đã ghi nhận rất nhiều trường hợp đi ăn cắp. Hãi hơn là có những luận án về Phật học, cá nhân người nghiên cứu đi tu, có chức sắc trong giới tôn giáo còn đạo trí tuệ thì những giới khác cầm nhầm tri thức không có gì là lạ.

Mới đây và cũng thật nực cười là chuyện đạo... bản đồ. Bản đồ ga đường sắt Cát Linh Hà Đông được Ban quản lý “nhặt” trên mạng về để giới thiệu cho dân tham quan. Bản đồ này không phải do tổng thầu Trung Quốc vẽ mà do một sinh viên của Đại học Kinh tế quốc dân vẽ ra rồi đưa lên mạng. Chính sinh viên này đi tham quan phát hiện ra đây là sản phẩm trí tuệ của mình, nó vẫn chưa hoàn thiện và chỉnh sửa lại vì vẫn có một số điểm sai. Vậy nhưng bản quản lý dự án thích thì cứ lấy về xài thôi... mà không cần biết nó là của ai!

Trí tuệ là thứ không hề rẻ rúng, nó được chắt ra từ bao năm tháng nghiên cứu miệt mài, bao thời gian học tập, tổng kết thực tiễn và quá trình đó người ta phải mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Vậy nên những sản phẩm đó khi công bố, ai muốn xài lại hoặc phải mua hoặc xin và nhất thiết phải có sự đồng ý của tác giả thì mới được sử dụng. 

Từ câu chuyện xửa xưa đến chuyện tấm bản đồ của một công trình lớn cho thấy trí tuệ đang bị rẻ rúng và ý thức trân trọng trí tuệ đang là một thứ gì đó xa xỉ ở ta. Và chính sự thiếu tử tế này làm cho chúng ta hoài nghi về sự liêm chính trí tuệ, vốn là thứ không thể thiếu trong giới trí thức, học thuật và tất cả những ai sử dụng đến các tác phẩm, sản phẩm... mang tính trí tuệ.

Pháp luật có, nhưng hơn cả đó là sự liêm chính và sự tự trọng và văn hoá ứng xử với sản phẩm trí tuệ. Đừng để phải tẽn tò, nhục nhã khi biến mình thành một kẻ ăn cắp khi bị phát hiện. Ăn cắp trí tuệ để dùng trong bất kỳ đâu, việc gì thì cái nhục sớm muộn cũng sẽ tự chuốc về mình. Một trong nỗi nhục ấy chính là danh dự. Nhiều thứ mất rất khó để lấy lại và danh dự chính là một trong những thứ quý giá ấy, nhất là những ai đang trót nhận lấy hai chữ trí thức về mình…

Đọc thêm

Honda Việt Nam triệu hồi mẫu xe Gold Wing, CBR1000RR nhập khẩu từ Nhật Bản

Mẫu xe triệu hồi CBR1000RR
(PLVN) - Công ty Honda Việt Nam (HVN) công bố chiến dịch triệu hồi 2 mẫu sản phẩm Gold Wing và CBR1000RR (“Sản phẩm”), nhập khẩu trực tiếp từ Nhật Bản, được phân phối chính hãng thông qua các Cửa hàng kinh doanh xe Phân khối lớn Honda (“DreamWing”), để kiểm tra hiện tượng phồng cánh bơm xăng nhằm đảm bảo chất lượng tối ưu cho Sản phẩm.

Từ ngày 15/5, giá điện sẽ được điều chỉnh 3 tháng 1 lần

Ảnh minh họa (nguồn: Internet).
(PLVN) - Ngày 26/3, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký ban hành Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân. Quyết định này thay thế Quyết định 24 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ. Quyết định có hiệu lực từ ngày 15/5/2024.

Giá dầu thô thẳng đà tăng

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Sáng (26/3), giá dầu thô thế giới tiếp tục tăng. Hiện giá dầu Brent đã lên gần 87 USD/thùng còn dầu WTI lên trên 82 USD/thùng.

Bến Tre xử phạt 4 đơn vị kinh doanh xâm phạm quyền nhãn hiệu Ống nhựa Hoa Sen

Bến Tre xử phạt 4 đơn vị kinh doanh xâm phạm quyền nhãn hiệu Ống nhựa Hoa Sen

(PLVN) - Đó là thông tin được cung cấp tại Tọa đàm "Giải pháp bảo vệ thương hiệu và công tác chống hàng giả với ngành nhựa" diễn ra ngày 26/3 tại Bến Tre. Sự kiện do Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ Thương hiệu Việt Nam (VATAP) phối hợp cùng Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Bến Tre đã tổ chức. Đồng thời tọa đàm cũng công bố kết quả điều tra về sản phẩm nhái thương hiệu Ống nhựa Hoa Sen trên thị trường.

Hải Dương sẽ kiến tạo mô hình công dân số trong ngày Chuyển đổi số tỉnh

Ngày Chuyển đổi số tỉnh Hải Dương năm 2024 sẽ diễn ra nhiều sự kiện kiến tạo mô hình công dân số.
(PLVN) - Vào sáng ngày 26/3 tới đây, tại Trung tâm Văn hoá Xứ Đông (TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương) sẽ diễn ra ngày Chuyển đổi số tỉnh Hải Dương năm 2024 với nhiều sự kiện để kiến tạo mô hình công dân số như: ra mắt ứng dụng dành cho người dân Smart – Hải Dương, triển lãm, trưng bày các giải pháp, sản phẩm về chuyển đổi số…

Tổng cục Thuế tiếp tục cảnh báo những hành vi giả danh cán bộ thuế, cơ quan thuế để lừa đảo

Tổng cục Thuế một lần nữa khẳng định, không ủy quyền cho bất cứ tổ chức, cá nhân ngoài ngành Thuế nào thu thuế hộ
(PLVN) - Thông tin từ Tổng cục Thuế vừa cho biết, trong thời gian vừa qua, ngành Thuế liên tục tuyên truyền và đưa ra những cảnh báo về tình trạng giả danh cán bộ thuế, cơ quan thuế (CQT) để thực hiện hành vi lừa đảo người nộp thuế (NNT), nhưng vẫn có người dân mắc bẫy các đối tượng này, nhất là trong tháng cao điểm quyết toán thuế.

Khẩn trương làm rõ nguyên nhân 30 lô hàng sầu riêng xuất khẩu bị nhiễm cadimi vượt mức cho phép

Ảnh minh họa
(PLVN) - Liên quan tới việc 30 lô hàng sầu riêng Việt Nam bị Tổng cục Hải quan Trung Quốc cảnh báo không đảm bảo an toàn. Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) yêu cầu các doanh nghiệp, cơ quan liên quan thực hiện truy xuất các lô hàng bị cảnh báo để làm rõ nguyên nhân, sớm có phản hồi lại phía Trung Quốc, tránh để xảy ra hậu quả đáng tiếc.

Giá dầu thô thế giới tiếp tục suy yếu

Ảnh minh họa
(PLVN) - Sáng nay, giá dầu thô thế giới tiếp tục suy yếu. Hiện giá dầu Brent về mức 85,78 USD/thùng, giảm 0,17 USD/thùng còn dầu WTI về mức 80,94 USD/thùng, giảm 0,13 USD/thùng.