Số liệu mập mờ
Ngay trong đêm, phóng viên PLVN về nơi xảy ra vụ việc để tìm hiểu. Có mặt ở xã Nậm Xây khoảng 5h sáng 21/8, ghi nhận thông tin từ người dân được biết, tối 20/8 có một nhóm người khiêng thi thể từ trên núi xuống. Tuy nhiên, họ không biết đó là nạn nhân do mưa lũ, hay do tai nạn vùng khai thác mỏ vàng ở thôn Sa Phìn.
Không thể tiếp cận hiện trường hầm khai thác vàng do cây cầu độc đạo đi vào vùng mỏ vàng đã bị phá hủy. Hai ngày sau khi xảy ra sự việc, ông Hoàng Xuân Phủ, Chủ tịch UBND xã Nậm Xây nói: “Chưa có thông tin cụ thể về sự cố sập hầm vì mỏ đã bị cô lập từ tối 19/8. Thậm chí không thể liên lạc điện thoại được”.
UBND huyện đã tổ chức một tổ công tác xác minh, do một phó Chủ tịch dẫn đầu đã có mặt tại địa bàn xã từ sáng 21/8. Do cầu tràn qua suối Nậm Xây bị lũ phá hỏng chia cắt 7 thôn phía trong, đường dẫn lên thôn là đường độc đạo với vô số điểm sạt lở nên đến tối cùng ngày đoàn cán bộ được cho là mới tiếp cận được hiện trường.
 |
| Nhân chứng Giàng A Nam. |
Để làm rõ thông tin, chiều 21/8, phóng viên đã trao đổi qua điện thoại với ông Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Xuân Phong. Theo ông Phong: “Hiện tôi đang không có ở Lào Cai. Chiều ngày 21/8, ông Nguyễn Quốc Thể - Phó Chủ tịch đã báo cáo chỉ có 1 người chết, còn đang điều tra, xác minh. Còn bên phía Công an báo cáo chưa có tình trạng đó (sập hầm chết 18 người - PV)”.
Đến 13h13’ ngày 22/8, đã hơn 3 ngày, thông tin về vụ việc vẫn đang bị “cô lập”. Phải đến tận 11h hôm qua (23/8), ông Phạm Bình Minh, Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn, người trực tiếp có mặt chỉ đạo tại hiện trường, mới cho biết thông tin cụ thể hơn. Theo đó, tại địa phương chỉ ghi nhận tổng cộng có 6 công nhân đào vàng bị sạt lở đất, lũ cuốn làm thương vong, trong đó 2 người chết đã rõ danh tính đã được trao trả về gia đình để lo hậu sự, còn lại 4 người bị thương đã được đưa đi điều trị. Tất cả số công nhân trên đều thuộc Công ty Cổ phần Nhẫn Lào Cai.
Các nhân chứng nói gì?
Thế nhưng đến 16h hôm qua, khi PLVN tiếp xúc với những nhân chứng từ hiện trường trở ra, thông tin lại rất khác. Được biết đoàn cứu hộ vào hiện trường có khoảng 4 người, còn những người được thuê để vào hiện trường cứu hộ cứu nạn thì rất đông. Anh Giàng A Nam (SN 1990, thôn Sìn Hồ, xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn, Lào Cai) cho hay: “Tôi cùng với đoàn 10 người được công ty thuê khiêng thi thể công nhân đã mất ra ngoài, họ trả phí là 30 triệu đồng/thi thể. Còn những người bị thương, chúng tôi cõng họ ra và công ty trả 10 triệu đồng/người. Chúng tôi đã khiêng được 12 thi thể ra ngoài từ hôm xảy ra vụ việc đến bây giờ. Riêng tối qua chúng tôi khiêng được 2 thi thể”.
Một nhân chứng khác, anh Bàn Tòn Sang (ngụ thôn Nà Đoong, xã Nậm Xay), xác nhận: “Chính tôi đã nhìn thấy khiêng 3 thi thể từ trong khu mỏ qua cây cầu này. Nghe nói có nhiều người chết lắm. Một số họ đã khiêng bằng đường rừng ra”.
Theo ghi nhận của phóng viên, công trường khai thác vàng rộng tới vài trăm hecta, tuy nhiên đội cứu hộ chỉ mới tiếp cận được một góc nhỏ của công trường. Cho đến trưa qua, mọi công tác tìm kiếm, cứu nạn đối với các nạn nhân bị sạt lở, lũ cuốn mất tích đã tạm thời dừng lại, do có mưa khá lớn xảy ra trên vùng khá rộng tại khu núi rừng hiểm trở và rất nguy hiểm.
Bên cạnh đó, việc xác định chính xác số lượng người chết ở thời điểm này gặp khá nhiều khó khăn, về phía công ty và cơ quan chức năng né tránh cung cấp thông tin chính xác cho báo chí.
Trong quá khứ, Lào Cai đã từng “ém” thông tin số người chết: Tháng 9/2013, tại khu vực rừng Xanh, rừng Vầu (xã Minh Lương, huyện Văn Bàn) đã xảy ra vụ sập mỏ vàng. Theo báo cáo của cơ quan chức năng, vụ tai nạn khiến 2 người bị thiệt mạng. Tuy nhiên, khi phóng viên tiếp cận hiện trường thì phát hiện sự thật động trời, số lượng “phu” vàng bị thiệt mạng trong vụ sạt lở kinh hoàng này là 12 người. Sự việc trên từng khiến dư luận phẫn nộ vì sự “ém” thông tin của ban ngành chức năng tỉnh Lào Cai, xem nhẹ tính mạng con người.
