Ngày 26/3, tại TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai diễn ra buổi tiếp công dân của Thanh tra Chính phủ. Buổi tiếp dân có có nội dung công bố kết luận theo Thông báo số 374/TB-TTCP ngày 9/3/2021 về “Kết quả kiểm tra, rà soát nội dung tố cáo của công dân tại dự án Khu đô thị sinh thái mở Long Hưng”. 

Toàn cảnh buổi tiếp công dân của Thanh tra Chính phủ tại TP Biên Hoà/

Cùng dự có đại diện Bộ Tài Nguyên – Môi Trường, Bộ Xây dựng, Ban Dân nguyện Quốc hội, lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai, cùng hơn 20 hộ dân đại diện cho người dân xã Long Hưng.

Tại buổi làm việc, Thanh tra Chính phủ thừa nhận nhiều nội dung tố cáo của người dân Long Hưng là có cơ sở, như quyết định phê duyệt quy hoạch chung xây dựng 1/5.000 để hình thành Khu đô thị sinh thái mở (KĐT) Long Hưng  là chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của tỉnh Đồng Nai giai đoạn 1996-2010; việc UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản cho phép đầu tư 3 dự án KĐT Long Hưng với quy mô đều lớn hơn 200 ha là không đúng thẩm quyền theo Quy chế quản lý KĐT mới được quy định tại Nghị định 02/2006/NĐ-CP (thẩm quyền thuộc Thủ tướng Chính phủ quyết định); dự án chưa đảm bảo đầy đủ về trình tự, thủ tục, chưa đúng thẩm quyền theo quy định, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người dân.

Trước chất vấn của người dân về những sai sót ngay từ đầu của dự án KĐT Long Hưng, đại diện Thanh tra Chính phủ cho biết, trước đây Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai rút kinh nghiệm trong vận dụng các quy định pháp luật, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục của dự án. 

Ông Nguyễn Văn Nhuần - đại diện cho 240 hộ dân đứng đơn tố cáo, đề nghị tùy theo mức độ sai phạm phải xử lý trách nhiệm các cấp có thẩm quyền trong giai đoạn này, kể cả xử lý hình sự vì đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi, đời sống người dân. Ý kiến này được người dân có mặt nhất trí và được đại diện Thanh tra Chính phủ ghi nhận để chuyển lên các cơ quan chức năng của Trung ương.

Một gia đình nông dân Long Hưng mất đất, phải dựng lều trên sông sinh sống (Hình chụp ngày 30/3/2018)

Trước đó, báo PLVN đã từng có hàng loạt bài phản ánh, hơn chục năm “Khu đô thị sinh thái kinh tế mở Long Hưng” (tại xã Long Hưng, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) do Liên hiệp HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Đồng Nai (Donacoop) làm chủ đầu tư, bị người dân tố cáo đã vướng nhiều sai phạm nghiêm trọng, đẩy cả xã vào cảnh điêu tàn.

Một số nội dung người dân tố cáo như: Dự án sai quy hoạch, sai thẩm quyền, “xóa trắng” một xã khiến hàng ngàn hộ mất sinh kế; Dự án thương mại lấy đất phân lô bán nền nhưng áp giá đền bù rẻ mạt. Khi nông dân phản đối không chịu giao đất thì lập các đoàn cưỡng chế thô bạo phá nhà, lấy đất. Đến mồ mả người chết cũng bị dùng thủ đoạn xâm hại; Công tác tái định cư của dự án có nhiều bất công, vô lý, trái luật. Dân được “đền” nền đất nhưng không có quyền xây nhà mà phải nộp tiền cho chính Donacoop kinh doanh xây nhà… 

Sự việc suốt 10 năm diễn biến phức tạp, không chỉ nguy cơ, mà thực sự đã trở thành “lò lửa” đất đai với những sự việc người dân đi khiếu kiện tập thể khắp nơi, một số người cho rằng bị dồn vào đường cùng nên đã “cố thủ phản công” các đoàn cưỡng chế, hàng chục người đã bị kết án… Nếu “lò lửa” này không được “hạ nhiệt” gỡ rối, không thể lường trước còn những phức tạp nào có thể xảy ra.