“Khoảng trống” pháp lý từ vụ 'cưỡng hôn' trong thang máy bị phạt 200 nghìn đồng

“Khoảng trống” pháp lý từ vụ 'cưỡng hôn' trong thang máy bị phạt 200 nghìn đồng
(PLVN) - Mức phạt 200 nghìn đồng đối với đối tượng có hành vi sàm sỡ, cưỡng hôn, gây thương tích nhẹ cho cô gái trong thang máy chung cư ở Hà Nội đã thực sự gây bức xúc dư luận và thậm chí đã lên cả báo chí nước ngoài. Không những thế, qua vụ việc này đã bộc lộ một “khoảng trống” pháp luật đối với việc nghiêm trị hành vi quấy rối tình dục.

Tại sao lại có mức xử phạt 200 nghìn đồng?

Căn cứ của mức xử phạt này chính là Điều 5 của Nghị định 167/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng và chữa cháy, phòng, chống bạo lực gia đình.

Theo đó, mức xử phạt tối đa đối với người “có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác” là 300 ngàn đồng. Ở góc độ pháp luật hiện hành có thể nói việc xử phạt hành chính này là đúng quy định và việc xử phạt hành chính một công dân cũng không thể dựa trên cảm xúc, mà phải dựa trên chứng cứ và quy định của pháp luật.

Điều đáng nói là đây không phải vụ việc đầu tiên gây bức xúc dư luận về sự trừng phạt của pháp luật với người có hành vi sàm sỡ, dâm ô. Vụ việc thầy giáo sờ mông sờ đùi  nhiều học sinh lớp 5 xảy ra ở Bắc Giang gây bức xúc xã hội và cha mẹ học sinh là thế, nhưng cơ quan chức năng đã kết luận rằng chưa đủ căn cứ chứng minh thầy giáo có hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.

Cũng cần nói thêm rằng, pháp luật hiện nay thực tế chưa có văn bản nào định nghĩa thế nào là dâm ô, ngoài Thông tư liên tịch số 01/1998/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BNV đã hết hiệu lực. Nhưng kể cả nếu còn hiệu lực thì Thông tư liên tịch số 01 cũng chỉ quy định nêu dâm ô là hành vi như sờ, bóp vào những bộ phận kích thích tình dục của trẻ em hoặc buộc trẻ em phải có hành vi như sờ, bóp vào những bộ phận kích thích tình dục của người đó.

Trong khi đó, thầy giáo ở Bắc Giang mới chỉ có hành vi sờ mông, đùi, véo má, véo tai, véo mũi, chưa sờ vào bộ phận sinh dục nên khó để truy cứu trách nhiệm hình sự người này. Liên quan đến vụ việc này, ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em Bộ LĐ-TB-XH đã đặt câu hỏi:  “Thông tư liên tịch số 01 định nghĩa dâm ô là hành vi như sờ, bóp vào những bộ phận kích thích tình dục của trẻ em. Vậy bộ phận kích thích tình dục không phải là vùng mông, vùng đùi thì là đâu?”

 Cần luật định các khái niệm

Từ những vấn đề trên có thể thấy đang tồn tại một “khoảng trống” pháp luật đối với việc nghiêm trị hành vi quấy rối tình dục (QRTD). Trả lời báo chí về vụ việc sàm sỡ trong thang máy xử phạt 200 nghìn đồng, bà Nguyễn Thị Mai Hoa, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội nhận định, vụ việc này cho thấy còn một khoảng trống pháp lý cần được nghiên cứu, điều chỉnh.

Cần phải xử lý nghiêm minh với các đối tượng có hành vi vi phạm, mức xử phạt phải đủ sức răn đe, nặng gấp nhiều lần so với mức phạt hiện nay. Chỉ có vậy mới có thể bảo vệ được quyền và lợi ích chính đáng cho nạn nhân, và cũng ngăn chặn tình trạng sàm sỡ tương tự xảy ra.

Ở góc độ tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi phụ nữ và trẻ em, bà Nguyễn Vân Anh – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên CSAGA nêu quan điểm: “Chúng tôi nhận thấy, hệ thống pháp luật Việt Nam chưa có quy định đầy đủ và hiệu quả về QRTD. Hiện pháp luật Việt Nam không có định nghĩa, phân loại và các biện pháp chế tài để xử lý các hành vi QRTD trong văn bản pháp luật mà chỉ có trong Bộ Quy tắc ứng xử phòng chống QRTD tại nơi làm việc.

Quy định cấm QRTD chỉ xuất hiện trong Bộ luật Lao động trong khi hành vi QRTD diễn ra ở mọi nơi như trường học, bệnh viện, công viên và các địa điểm công cộng khác, kể cả trên các phương tiện giao thông, chứ không chỉ ở nơi làm việc và với các mối quan hệ xã hội đa dạng chứ không chỉ giới hạn trong quan hệ công việc. Bộ luật Hình sự không có quy định xử lý các hành vi QRTD xâm phạm nhân phẩm của cá nhân”.

Ngoài ra, theo bà Vân Anh, biện pháp xử phạt cho hành vi QRTD của pháp luật hiện hành không nghiêm khắc và không tương xứng. Bên cạnh đó, cũng không có quy định riêng về bồi thường thiệt hại đối với các hành vi QRTD.

Trong khi quy định về bồi thường thiệt hại trong Bộ luật Dân sự đối với các tổn thất về tinh thần do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm (mức tối đa của khoản bồi thường khi không thể thỏa thuận được chỉ là 10 tháng lương tối thiểu tại thời điểm giải quyết bồi thường) không hề tương xứng với mức độ tổn thất của nạn nhân QRTD. 

Trả lời báo chí, ông Bùi Văn Xuyền - Ủy viên Thường trực Ủy  ban Pháp luật của Quốc hội cũng cho rằng: “Trong khi người ta không đồng tình nhưng anh lại cố tình hôn người ta như thế thì không phải là hành vi trêu ghẹo phụ nữ, phải được coi là hành vi dâm ô, quấy rối tình dục. Xác định là hành vi trêu ghẹo phụ nữ là không ổn.

Việc có nên xem xét quy định hành vi “tấn công tình dục” mà nhiều nước hiện đang áp dụng không, cần phải nghiên cứu thêm, nhưng từ vụ việc này cho thấy cần thiết phải xem xét lại về nghị định xử phạt vi phạm hành chính. Bởi có thể văn bản mô tả hành vi không chuẩn, hoặc chưa đầy đủ hết những tình huống xảy ra trong thực tiễn. Đặc biệt, mức phạt 200 nghìn đồng đối với hành vi trêu ghẹo phụ nữ như thế cũng rất lỗi thời” . 

ĐBQH Phạm Thị Minh Hiền, Ủy viên Ủy ban Các vấn đề xã hội nhận định: “Trong vụ sàm sỡ phạt 200 nghìn đồng, người đàn ông này đã sử dụng sức mạnh để gây ra những tổn hại về thể chất, tâm lý và thậm chí là tình dục đối với cô gái trong thang máy.

Như vậy nó không chỉ đơn giản là sàm sỡ. Với những hành vi cố tình tấn công điểm yếu về giới của phụ nữ như vậy, nếu để lại hậu quả nghiêm trọng thì có thể cấu thành tội hình sự. Nhiều nước trên thế giới quy định về hành vi “tấn công tình dục”. Trong bối cảnh tình hình thực tiễn ở nước ta, tôi cho rằng, “tấn công tình dục” cũng cần được cụ thể hóa vào trong luật”. 

LS Phạm Văn Hiến Minh, Đoàn LS TP.HCM cho biết, ở Mỹ và một số nước phát triển, nếu không phải là bố mẹ của trẻ và không được sự đồng ý của phụ huynh mà người lớn có những cử chỉ tác động vào cơ thể trẻ như nựng má, sờ, vuốt ve, ôm hôn… là phạm pháp. Các trường hợp có lời lẽ khiếm nhã, không tốt với trẻ cũng được xem là trái pháp luật.

Pháp luật Mỹ còn nhận dạng biểu hiện dâm ô đối với trẻ em là “sự đụng chạm có chủ ý vào bộ phận nhạy cảm hoặc vùng vải vóc che phủ bộ phận nhạy cảm của người khác”.

Như vậy, từ vụ việc xử phạt 200 nghìn cho hành vi cưỡng hôn trong thang máy và thực tiễn pháp luật ở một số quốc gia khác có thể thấy một số chính sách, điều khoản pháp luật đã không còn phù hợp với đời sống thực tiễn, không còn đúng so với nhận thức và hiểu biết của người dân về pháp luật hiện nay, cần phải nhanh chóng sửa đổi, nâng cao chất lượng việc xây dựng các văn bản dưới luật.

Đọc thêm

Bài viết của Tổng Bí thư về CNXH cổ vũ động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII

Bài viết của Tổng Bí thư về CNXH cổ vũ động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII
(PLVN) - Ở tầm cao lý luận và thực tiễn, bài viết của Tổng Bí thư có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để nâng tầm tư tưởng, khơi dậy tình cảm, khát vọng, cổ vũ động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ra sức phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Lá phiếu của niềm tin và trách nhiệm

Hội nghị tiếp xúc cử tri với người ứng cử Đại biểu Quốc hội Khóa XV nhiệm kỳ 2021-2026.
 
(PLVN) - Ngày hội của toàn dân đang đến rất gần, mọi người dân đất Việt với tinh thần trách nhiệm, náo nức mong chờ, gửi trọn niềm tin vào lá phiếu để bầu ra người đại biểu đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân.

Những tiếng nói lạc lõng cần phải lên án

Thị trấn Bến Sung (Như Thanh, Thanh Hóa) trang hoàng đường phố hướng đến Ngày bầu cử.
(PLVN) - Ðể bày tỏ thái độ trước hiện tượng xuất hiện một số tiếng nói lạc lõng, thông tin sai sự thật hòng phá hoại, xuyên tạc cuộc bầu cử, trên trang Trực diện TV, ông Minh Giang - người Mỹ gốc Việt, đã công bố video nhan đề "Bầu cử QH: Nói xấu ứng cử viên, xuyên tạc bầu cử, đến hẹn lại lên".

'Giữ lấy đức tin bền vững em ơi! '…

lCác nhân viên y tế tại xã Đồng Lạc, huyện Chương Mỹ, Hà Nội đi khử khuẩn tại khu vực được khoanh vùng chống dịch, sau khi xã này ghi nhận 2 ca bệnh liên quan đến Bệnh viện K hôm 7/5.  Ảnh: Mạng xã hội
(PLVN) - Cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ thì hơn ai hết, mỗi người dân cần có ý thức chống dịch, thực hiện tốt “5K” và bình tĩnh, không hoang mang thất thiệt… 

Cảnh giác âm mưu “tạo sóng”, “khuấy nước”, phá hoại bầu cử

Cảnh giác âm mưu “tạo sóng”, “khuấy nước”, phá hoại bầu cử
Thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp đã cận kề. Trong khi cử tri, nhân dân hòa chung tinh thần phấn khởi, sẵn sàng thực hiện quyền công dân của mình thì ở chiều ngược lại, các đối tượng cơ hội, chống đối lại tăng cường chiến dịch, ra sức chống phá cuộc bầu cử.

Có cần những hình phạt cứng rắn hơn?

 Mỗi người dân nếu lơ là chống dịch sẽ ảnh hưởng tới công sức của bao người trong cuộc chiến thầm lặng và quyết liệt này. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Do liên tiếp có một số trường hợp lây nhiễm Covid-19 sau khi đã hoàn thành cách ly, tuần qua Bộ Y tế đã gửi tin khẩn cho biết tạm thời chưa cho rời khỏi khu cách ly với những người đã cách ly tập trung đủ 14 ngày và có 2 xét nghiệm âm tính…

Chỉ đạo của Thủ tướng phải được thực hiện nghiêm

Ảnh minh họa
(PLVN) - Sau khi bài viết “Để lây lan dịch bệnh sau cách ly: Trách nhiệm người đứng đầu địa phương ở đâu?” được đăng tải, Báo PLVN nhận được nhiều ý kiến phản hồi đồng tình với cách đặt vấn đề của Báo và mong muốn không chỉ người đứng đầu địa phương mà người dân và toàn xã hội cần phải nâng cao trách nhiệm chung tay cùng Đảng, Nhà nước phòng chống đại dịch Covid-19 hiệu quả.

Đừng thỏa hiệp với tội phạm xâm hại trẻ

Đừng thỏa hiệp với tội phạm xâm hại trẻ
(PLVN) - Hành trình để bảo vệ trẻ em khỏi tội phạm xâm hại và hành trình đi tìm công lý cho nạn nhân trẻ em có thể gian nan, vất vả, nhưng đó là một hành trình đúng đắn để theo đuổi. 

Bất cập đèn giao thông - “thủ phạm” gây tắc đường

Bất cập đèn giao thông - “thủ phạm” gây tắc đường
(PLVN) - Thời gian gần đây, tình trạng ùn tắc nghiêm trọng thường xuyên xảy ra tại một số nút giao trên địa bàn thành phố Hà Nội. Một trong các nguyên nhân được xác định dẫn đến tình trạng này là do sự phân bố, điều chỉnh của đèn tín hiệu giao thông chưa hợp lý. Cùng với đó, việc một cụm đèn tín hiệu giao thông có nhiều cơ quan tham gia quản lý cũng dẫn tới nhiều bất cập, ảnh hưởng tới việc khai thác của đèn tín hiệu.

Bản lĩnh giám định viên

Bản lĩnh giám định viên
(PLVN) - Câu chuyện đối tượng Nguyễn Xuân Quý dưới vỏ bọc bệnh nhân tâm thần đã buôn bán ma túy, lập “động lắc” trong Bệnh viện Tâm thần TWI (Thường Tín, Hà Nội) vừa gây chấn động dư luận; thì câu chuyện một đối tượng chỉ trong 5 năm đã hai lần thoát án giết người vì có chứng nhận tâm thần ở Đắk Lắk lại một lần nữa làm người ta sững sờ.

Siết chặt đường biên, giữ chặt đường biên

Siết chặt đường biên, giữ chặt đường biên
(PLVN) - Tại đất nước láng giềng Campuchia, Covid-19 lây lan quá nhanh  đến mức Thủ tướng nước này cảnh báo mở rộng phong tỏa. Trước đó, nhà chức trách đã áp lệnh phong tỏa ở thủ đô Phnom Penh và thị trấn Takmao từ ngày 15/4 cho đến ngày 28/4. Tình hình này tạo ra nguy cơ trực tiếp với Việt Nam.

Chuyển đổi vị trí

Chuyển đổi vị trí
(PLVN) - Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa phát đi thông cáo báo chí kết quả công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) và phòng, chống tham nhũng (PCTN) quý I và kế hoạch công tác quý II năm 2021. Theo đó, đối với công tác PCTN, TTCP cho biết đã tập trung kiểm tra hơn ngàn cơ quan, tổ chức, đơn vị về thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động. Công bố, công khai theo quy định của pháp luật kết quả kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, xử lý tố cáo và PCTN.

Trung thực và thẳng thắn

Ông Đoàn Ngọc Hải đã rất sốt ruột vì người nghèo, người cần nhà.
(PLVN) - Việc ông Đoàn Ngọc Hải đòi hai địa phương tiền ông đã trợ giúp để xây nhà cho người nghèo đã gây ra một sự chú tâm không nhỏ trong dư luận xã hội. 

Niềm tin bứt phá vươn lên

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng một số thành viên Chính phủ.
(PLVN) - Hôm qua, 8/4, với việc kiện toàn 14 nhân sự mới, Chính phủ của Thủ tướng Phạm Minh Chính gồm 28 thành viên đã ra mắt.

Chuyện vô lý ở Hội An

Ngôi nhà số 75 Nguyễn Thái Học,TP Hội An.
(PLVN) - Câu chuyện sai phạm “3 trong 1” trong sự việc liên quan ngôi nhà cổ là tài sản công tại số 75 Nguyễn Thái Học, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam; khiến nhiều người đặt vấn đề vì sao chính quyền địa phương lại “hiền” trước các sai phạm có tính chất ngang ngược, nghiêm trọng như vậy?