Đùn đẩy trách nhiệm, cổ vật đền chùa liên tục bị đánh cắp

Nhiều ngôi chùa trong cả nước đã lên phương án bảo vệ cổ vật
Nhiều ngôi chùa trong cả nước đã lên phương án bảo vệ cổ vật
(PLO) - Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng loạt di tích bị kẻ gian đột nhập, lấy trộm những pho tượng và đồ thờ cúng quý giá trong khi có quá nhiều lỗ hổng từ việc trông coi đến sự quản lý của các cơ quan chức năng, địa phương.

Quá lỏng lẻo

Cứ ngỡ đền, chùa là nơi chốn linh thiêng, không ai dám đột nhập vào trộm cắp, vậy mà liên tiếp hai lần chùa Bổ Đà, Di tích Quốc gia đặc biệt tọa lạc trên núi Bổ Đà, thuộc xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên (Bắc Giang) bị kẻ gian lấy trộm một chiếc chóe và hai đôi lục bình.

Đại đức Tự Tục Vinh, Trụ trì chùa Bổ Đà cho biết: “Lần thứ nhất vào đêm 16/1/2016, họ đột nhập vào lấy đi hai đôi lục bình cùng chiếc chóe. Ra đến khu vườn tượng, chúng để lại một đôi ở đó. Sáng sau thấy mất đồ, nhà chùa đi tìm mới đem đôi lục bình này trở về vị trí cũ. Nhà chùa ngay tức khắc đi báo cơ quan chức năng. Công an huyện Việt Yên đang điều tra thì đêm 13/2, đôi lục bình đó lại không cánh mà bay. Kẻ trộm thật manh động!”.

Đại đức Tự Tục Vinh dẫn tôi xem vị trí kẻ trộm trèo vào, chính là đoạn tường cạnh cổng phụ phía vườn tháp. Quan sát toàn bộ, nhận thấy khuôn viên chùa rộng, tứ bề cây cối rậm rạp, nhiều cổng phụ, tường đất cổ bao quanh khá thấp, người lại rất dễ “chui” vào.

“Năm 2009 vào buổi trưa, kẻ trộm vào lấy đi sáu pho tượng. Chúng tôi đã thực hiện cảnh giác, cũng đề nghị chính quyền cùng bảo vệ chùa  nhưng họ không thực hiện được thường xuyên. Hiện nay vẫn chưa có Ban Quản lý di tích. Di tích rộng, chỉ riêng chúng tôi thì bảo vệ làm sao cho nổi”, Đại đức Tự Tục Vinh lo lắng.

Tự thấy không đủ sức, Trụ trì nhà chùa cũng đã kiến nghị phương án bảo vệ, song chính quyền chậm thực thi công tác bảo vệ. Kiểm tra chéo thông tin từ cơ quan quản lý được biết những năm qua Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) đã có nhiều văn bản gửi các địa phương đề nghị tăng cường công tác quản lý di sản, trong đó có việc thành lập Ban Quản lý di tích cấp xã, phường, thị trấn. Điều này xã Tiên Sơn chưa làm được, nhưng Phòng Văn hóa-Thông tin huyện Việt Yên đã báo cáo cấp trên là có Ban Quản lý di tích. 

Đáng tiếc, tình trạng không nói có đang diễn ra ở khá nhiều địa phương, trong đó có Bắc Giang.  Do thiếu lực lượng, phương án bảo vệ, nhiều chùa, đình càng trở nên cô lập giữa không gian hẻo lánh, ít người qua lại.

Thậm chí, sư thầy Thích Đàm Dương, Trụ trì chùa Ninh Khánh (huyện Việt Yên), thốt lên: “Việc trông coi nhà chùa hiện chỉ có hai người, đều là nữ. Ban đêm kẻ trộm vào, chỉ lo việc giữ tính mạng đã khó, nói gì đến bảo vệ cổ vật!”.

Qua quan sát tại chùa Ninh Khánh, Bổ Đà vào đêm 22/2, phóng viên báo ghi nhận sự vắng vẻ tại không gian trong và ngoài di tích. Người dân trong khu vực cho biết, một số thanh niên lạ mặt vẫn thường xuất hiện. Đó có thể là đối tượng “khoắng trộm” chó, hòng làm giảm một lực lượng bảo vệ xóm, thôn. 

Điều đáng ngại là thời gian gần đây nhiều đối tượng lập trang mạng xã hội mua cổ vật. Điều đó đã khiến những kẻ hám lời bất chấp mọi thủ đoạn, xâm hại nơi linh thiêng. Trong thời gian từ tháng 11/2015 đến cuối tháng 2/2016, có hơn 10 ngôi chùa trong cả nước bị kẻ gian lấy trộm đồ thờ, cổ vật.

Điển hình như tại huyện Tuy Phước (Bình Định), sáu ngôi chùa đã bị mất cổ vật trong một thời gian ngắn; chùa Kim Long ở thành phố Nha Trang (Khánh Hòa) đã mất tới 39 pho tượng đồng có niên đại 300 năm. Hay chùa Nền tọa lạc tại phường Láng Thượng, quận Đống Đa (Hà Nội) cũng xôn xao chuyện mất văn bia, đồ thờ…

Giáo sư Trần Lâm Biền cho biết: “Nguyên nhân là các địa phương trông coi lỏng lẻo, làm việc theo kiểu “cha chung không ai khóc”. Đa số địa phương giao việc trông coi đình, chùa cho các cụ cao tuổi và nhà chùa. Thậm chí có cơ sở không có người trông coi”. Phải chăng sự thiếu trách nhiệm trong quản lý đã tạo điều kiện cho trộm cắp hoành hành? 

Chùa Ninh Khánh (huyện Việt Yên, Bắc Giang) bị kẻ trộm phá cửa sổ vào lấy trộm đồ
Chùa Ninh Khánh (huyện Việt Yên, Bắc Giang) bị kẻ trộm phá cửa sổ vào lấy trộm đồ

Không thể vô cảm

Đại diện các nhà tu hành, Thượng tọa Thích Đức Thiện (Tổng Thư ký Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam) chia sẻ: “Giáo hội đã triển khai dự án thống kê tăng ni, rà soát, kiểm kê đồ thờ, cổ vật để từ đó có phương án bảo vệ tốt hơn. Ở một số tỉnh như Nam Định, Ninh Bình, Giáo hội đã phối hợp với Công an tỉnh và thực hiện khá tốt việc bảo vệ, chống mất trộm. Vấn đề bảo vệ đồ thờ, di vật trong chùa cần phải được các cơ quan chức năng, nhà chùa đặt thành vấn đề quan trọng, luôn đề cao cảnh giác”.

Việc chùa, đền bị mất trộm, cán bộ địa phương có trách nhiệm rất lớn. Đúng như ông Trần Văn Vĩnh - Phó Chủ tịch UBND xã Tiên Sơn (Việt Yên) thừa nhận: “Chùa là di tích quốc gia, để mất cổ vật chúng tôi cũng áy náy lắm. Chúng tôi nhận trách nhiệm là đã chưa sáng suốt trong bảo vệ. Cũng vì địa bàn phức tạp, chúng tôi chưa có biện pháp nào hiệu quả, chỉ biết là sẽ cố gắng hết sức, đồng thời mong cấp huyện, cấp tỉnh cùng chung tay bảo vệ di sản”. 

Mang những nỗi nhức nhối trong công tác bảo vệ di tích hỏi lực lượng chức năng, được biết Công an huyện Việt Yên đang tiến hành điều tra. Còn phòng Văn hóa-Thông tin cho biết đã báo cáo lên Sở. Phóng viên tiếp tục liên hệ, kết nối với Sở VH,TT&DL Bắc Giang, lãnh đạo đưa sang gặp Phòng Nghiệp vụ văn hóa. Lãnh đạo Phòng nói trách nhiệm thuộc Ban Quản lý di tích tỉnh.

Khi phóng viên liên hệ với bà Phùng Thị Mai Anh, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý di tích, thì trách nhiệm được “đẩy” cho lãnh đạo Sở. Câu hỏi vẫn treo đó. Vì sao từ năm 2003 đến nay, trên địa bàn Bắc Giang đã xảy ra hơn 50 vụ mất trộm cổ vật trong đình, chùa nhưng không tìm ra thủ phạm? Hay ngành văn hóa đã có các biện pháp gì nhằm bảo vệ di tích vẫn chưa rõ.

Có một việc không thể không nhắc tới là ngoài kẻ gian đột nhập trộm đồ, lại có chuyện mất đồ liên quan tới người trông coi. Tiêu biểu như chùa Nền, thuộc địa bàn phường Láng Thượng, quận Đống Đa (Hà Nội) liên quan đến sư trụ trì.

Theo đơn kêu cứu của các phật tử tại chùa Nền, việc mất dần cổ vật từ ba năm trước là bốn bức tượng Phật trong Tòa Cửu Long, một bát hương đồng chạm rồng, một văn bia từ thời kiến lập chùa Nền, bốn đạo Sắc phong (đã được tìm thấy vào ngày 5/2/2016).

Ông Đặng Huynh, Phó Ban quản lý di tích chùa Nền cho hay: “Chúng tôi đã kiến nghị nhiều lần nhưng không ai vào cuộc. Ni sư Thích Đàm Phương là người chịu trách nhiệm chính, đã để thất thoát đồ nhà chùa. Người dân tổ chức họp đối chất để làm rõ vấn đề nhưng bà từ chối. Cùng với nhiều việc làm sai phạm, bà đã phải dời khỏi chùa vào tháng 3/2014. Đồ bị mất vẫn chưa được tìm thấy”.

Điều đáng nói là, vào thời điểm phát hiện bị mất, năm 2011 các phật tử chủ Nền đã kiến nghị với nguyên Chủ tịch UBND phường Láng Thượng (nay là Bí thư Đảng ủy phường Láng Thượng), ông Nguyễn Đăng Tám, nhưng được trả lời rằng trách nhiệm thuộc lực lượng công an. Không trì hoãn thêm, đầu năm 2015, các phật tử tiếp tục gửi đơn khắp nơi và Công an quận Đống Đa đã tiếp nhận điều tra.

Trả lời phóng viên, Thượng tá Lê Hữu Cường, Phó Trưởng Công an quận Đống Đa cho biết, bốn sắc phong đã được tìm thấy, còn những đồ thờ khác vẫn đang tiếp tục được điều tra, tìm kiếm. “UBND phường Láng Thượng cần củng cố lại Ban Quản lý di tích, bảo vệ hiệu quả. Chúng tôi mong Thành hội Phật giáo Hà Nội có quan điểm rõ ràng đối với sư Phương, là người có sai phạm…”, Thượng tá Cường kiến nghị.

Tiếp tục làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, chúng tôi đã trao đổi với Cục Di sản văn hóa (Bộ VH,TT&DL). Ông Nguyễn Viết Cường, Trưởng phòng Quản lý di tích, cho biết: “Các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn đã được gửi thường xuyên đến các tỉnh, thành phố. Thế nhưng việc quản lý di tích vẫn xảy ra thiếu xót. Có thể nói, về cơ chế, kinh phí đã không đủ để Ban Quản lý di tích cấp cơ sở hoạt động thường xuyên”.

Ông Cường cũng nhắc lại các quy định: Giữa UBND cấp xã với tổ chức quản lý di tích, hoặc người được giao trông coi phải có văn bản ký kết về trách nhiệm bảo vệ di sản văn hóa trên địa bàn. Không khoán trắng trách nhiệm bảo vệ cho nhân dân địa phương hoặc người được giao trông coi di tích.

Đền chùa bị xâm hại, tượng Phật cũng bất an. Nỗi lo lắng đang hằn lên khuôn mặt các nhà tu hành, những người trông coi di tích. Sẽ không thể bảo vệ di tích thật tốt nếu các cơ quan quản lý không có kế hoạch, có cơ chế phân công trách nhiệm cho từng cá nhân, đơn vị. 

Tình trạng mất cổ vật trong các đình, chùa đã diễn ra nhiều năm. Biết bao đình, chùa đã phải tìm cách khóa kiệu thờ, ngai, hạc thiêng, đỉnh hương, chóe… để tránh bị đạo chích. Song gần đây tình trạng này đột nhiên trở nên nhức nhối.

Đọc thêm

Bài viết của Tổng Bí thư về CNXH cổ vũ động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII

Bài viết của Tổng Bí thư về CNXH cổ vũ động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII
(PLVN) - Ở tầm cao lý luận và thực tiễn, bài viết của Tổng Bí thư có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để nâng tầm tư tưởng, khơi dậy tình cảm, khát vọng, cổ vũ động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ra sức phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Lá phiếu của niềm tin và trách nhiệm

Hội nghị tiếp xúc cử tri với người ứng cử Đại biểu Quốc hội Khóa XV nhiệm kỳ 2021-2026.
 
(PLVN) - Ngày hội của toàn dân đang đến rất gần, mọi người dân đất Việt với tinh thần trách nhiệm, náo nức mong chờ, gửi trọn niềm tin vào lá phiếu để bầu ra người đại biểu đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân.

Những tiếng nói lạc lõng cần phải lên án

Thị trấn Bến Sung (Như Thanh, Thanh Hóa) trang hoàng đường phố hướng đến Ngày bầu cử.
(PLVN) - Ðể bày tỏ thái độ trước hiện tượng xuất hiện một số tiếng nói lạc lõng, thông tin sai sự thật hòng phá hoại, xuyên tạc cuộc bầu cử, trên trang Trực diện TV, ông Minh Giang - người Mỹ gốc Việt, đã công bố video nhan đề "Bầu cử QH: Nói xấu ứng cử viên, xuyên tạc bầu cử, đến hẹn lại lên".

'Giữ lấy đức tin bền vững em ơi! '…

lCác nhân viên y tế tại xã Đồng Lạc, huyện Chương Mỹ, Hà Nội đi khử khuẩn tại khu vực được khoanh vùng chống dịch, sau khi xã này ghi nhận 2 ca bệnh liên quan đến Bệnh viện K hôm 7/5.  Ảnh: Mạng xã hội
(PLVN) - Cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ thì hơn ai hết, mỗi người dân cần có ý thức chống dịch, thực hiện tốt “5K” và bình tĩnh, không hoang mang thất thiệt… 

Cảnh giác âm mưu “tạo sóng”, “khuấy nước”, phá hoại bầu cử

Cảnh giác âm mưu “tạo sóng”, “khuấy nước”, phá hoại bầu cử
Thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp đã cận kề. Trong khi cử tri, nhân dân hòa chung tinh thần phấn khởi, sẵn sàng thực hiện quyền công dân của mình thì ở chiều ngược lại, các đối tượng cơ hội, chống đối lại tăng cường chiến dịch, ra sức chống phá cuộc bầu cử.

Có cần những hình phạt cứng rắn hơn?

 Mỗi người dân nếu lơ là chống dịch sẽ ảnh hưởng tới công sức của bao người trong cuộc chiến thầm lặng và quyết liệt này. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Do liên tiếp có một số trường hợp lây nhiễm Covid-19 sau khi đã hoàn thành cách ly, tuần qua Bộ Y tế đã gửi tin khẩn cho biết tạm thời chưa cho rời khỏi khu cách ly với những người đã cách ly tập trung đủ 14 ngày và có 2 xét nghiệm âm tính…

Chỉ đạo của Thủ tướng phải được thực hiện nghiêm

Ảnh minh họa
(PLVN) - Sau khi bài viết “Để lây lan dịch bệnh sau cách ly: Trách nhiệm người đứng đầu địa phương ở đâu?” được đăng tải, Báo PLVN nhận được nhiều ý kiến phản hồi đồng tình với cách đặt vấn đề của Báo và mong muốn không chỉ người đứng đầu địa phương mà người dân và toàn xã hội cần phải nâng cao trách nhiệm chung tay cùng Đảng, Nhà nước phòng chống đại dịch Covid-19 hiệu quả.

Đừng thỏa hiệp với tội phạm xâm hại trẻ

Đừng thỏa hiệp với tội phạm xâm hại trẻ
(PLVN) - Hành trình để bảo vệ trẻ em khỏi tội phạm xâm hại và hành trình đi tìm công lý cho nạn nhân trẻ em có thể gian nan, vất vả, nhưng đó là một hành trình đúng đắn để theo đuổi. 

Bất cập đèn giao thông - “thủ phạm” gây tắc đường

Bất cập đèn giao thông - “thủ phạm” gây tắc đường
(PLVN) - Thời gian gần đây, tình trạng ùn tắc nghiêm trọng thường xuyên xảy ra tại một số nút giao trên địa bàn thành phố Hà Nội. Một trong các nguyên nhân được xác định dẫn đến tình trạng này là do sự phân bố, điều chỉnh của đèn tín hiệu giao thông chưa hợp lý. Cùng với đó, việc một cụm đèn tín hiệu giao thông có nhiều cơ quan tham gia quản lý cũng dẫn tới nhiều bất cập, ảnh hưởng tới việc khai thác của đèn tín hiệu.

Bản lĩnh giám định viên

Bản lĩnh giám định viên
(PLVN) - Câu chuyện đối tượng Nguyễn Xuân Quý dưới vỏ bọc bệnh nhân tâm thần đã buôn bán ma túy, lập “động lắc” trong Bệnh viện Tâm thần TWI (Thường Tín, Hà Nội) vừa gây chấn động dư luận; thì câu chuyện một đối tượng chỉ trong 5 năm đã hai lần thoát án giết người vì có chứng nhận tâm thần ở Đắk Lắk lại một lần nữa làm người ta sững sờ.

Siết chặt đường biên, giữ chặt đường biên

Siết chặt đường biên, giữ chặt đường biên
(PLVN) - Tại đất nước láng giềng Campuchia, Covid-19 lây lan quá nhanh  đến mức Thủ tướng nước này cảnh báo mở rộng phong tỏa. Trước đó, nhà chức trách đã áp lệnh phong tỏa ở thủ đô Phnom Penh và thị trấn Takmao từ ngày 15/4 cho đến ngày 28/4. Tình hình này tạo ra nguy cơ trực tiếp với Việt Nam.

Chuyển đổi vị trí

Chuyển đổi vị trí
(PLVN) - Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa phát đi thông cáo báo chí kết quả công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) và phòng, chống tham nhũng (PCTN) quý I và kế hoạch công tác quý II năm 2021. Theo đó, đối với công tác PCTN, TTCP cho biết đã tập trung kiểm tra hơn ngàn cơ quan, tổ chức, đơn vị về thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động. Công bố, công khai theo quy định của pháp luật kết quả kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, xử lý tố cáo và PCTN.

Trung thực và thẳng thắn

Ông Đoàn Ngọc Hải đã rất sốt ruột vì người nghèo, người cần nhà.
(PLVN) - Việc ông Đoàn Ngọc Hải đòi hai địa phương tiền ông đã trợ giúp để xây nhà cho người nghèo đã gây ra một sự chú tâm không nhỏ trong dư luận xã hội. 

Niềm tin bứt phá vươn lên

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng một số thành viên Chính phủ.
(PLVN) - Hôm qua, 8/4, với việc kiện toàn 14 nhân sự mới, Chính phủ của Thủ tướng Phạm Minh Chính gồm 28 thành viên đã ra mắt.

Chuyện vô lý ở Hội An

Ngôi nhà số 75 Nguyễn Thái Học,TP Hội An.
(PLVN) - Câu chuyện sai phạm “3 trong 1” trong sự việc liên quan ngôi nhà cổ là tài sản công tại số 75 Nguyễn Thái Học, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam; khiến nhiều người đặt vấn đề vì sao chính quyền địa phương lại “hiền” trước các sai phạm có tính chất ngang ngược, nghiêm trọng như vậy?