Hạt nano vàng không tự phát huy hiệu quả điều trị khi sử dụng
Theo số liệu của Ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAL) và ước tính của ghi nhận ung thư Việt Nam, mỗi năm Việt Nam có hơn 126.000 ca mắc mới và 94.000 người tử vong vì ung thư. Phần lớn người bị bệnh ung thư đến khám và điều trị ở giai đoạn muộn nên việc điều trị càng khó khăn và tốn kém. Gánh nặng ung thư ngày càng trở nên nghiêm trọng.
Cùng tâm lý có bệnh thì vái tứ phương cũng như xuất phát từ sự hạn chế trong nhận thức, tình trạng bệnh nhân bỏ điều trị ở bệnh viện tìm tòi các phương pháp điều trị được chia sẻ trong cộng đồng mạng để mong kéo dài cuộc sống vẫn đang diễn ra.
Các phương pháp thực dưỡng, kiêng đạm... hay tìm đến thuốc nam đều được nhiều người lựa chọn. Mặc dù các bác sĩ, chuyên gia y tế liên tục lên tiếng cảnh báo cho người bệnh về tình trạng này nhưng tuy nhiên tình trạng này dường như vẫn tái diễn. Nhiều bệnh nhân bị ung thư được phát hiện sớm, đang điều trị ổn định, tiến triển tốt, bất ngờ bỏ ngang chuyển sang dùng cây cỏ, thuốc nam,… khi nhập viện trở lại, bác sĩ đành “bó tay”.
Trong thời gian qua, một trang mạng quảng bá và tuyên truyền về việc hạt nano vàng có thể giúp chữa khỏi bệnh ung thư. Theo những lời quảng cáo, khi một số lượng lớn nano vàng nguyên chất được đưa vào cơ thể thông qua đường uống sẽ có thể vượt qua rào cản của hệ tiêu hóa, đi vào máu và tìm đến những tế bào ung thư.
Nano vàng sẽ được kích hoạt dưới tác động của việc “chiếu chụp” và tiêu diệt tế bào ung thư hoàn toàn. Giá thành của những chai nano vàng được cho là điều trị hỗ trợ ung thư được bán với giá 10-14 triệu đồng (tùy từng đợt). Đã có nạn nhân tìm đến với cách điều trị ung thư bằng nano vàng trên.
Theo các chuyên gia, đến nay, hạt nano vàng được ứng dụng trong lĩnh vực y học như các thiết bị chẩn đoán và trong các nghiên cứu điều trị bệnh, trong đó có bệnh ung thư. Ngoài ứng dụng trong chẩn đoán hình ảnh để chẩn đoán bệnh ung thư thì hạt nano vàng kết hợp với yếu tố hướng đích (kháng thể nhắm trúng đích) đang là một hướng nghiên cứu tiềm năng trong điều trị ung thư.
Công nghệ gắn hạt nano vàng với các phản ứng hóa học, với một kháng thể đơn dòng là một hợp chất hữu cơ đòi hỏi thực hiện với công nghệ rất cao. Hạt nano vàng không tự phát huy hiệu quả điều trị mà cần tác động của một loại tia đặc biệt có bước sóng phù hợp làm nóng chúng, qua đó để tiêu diệt tế bào.
PGS.TS Lê Văn Quảng - Phó Giám đốc Bệnh viện K cho biết: “Việc lựa chọn phương pháp điều trị ung thư phải dựa trên bằng chứng thực tế và dựa trên các nguồn lực sẵn có. Các phương pháp điều trị ung thư phổ biến bao gồm: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và chăm sóc giảm nhẹ”.
Chưa có thử nghiệm nano vàng trên người
Theo TS Đào Văn Tú - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu lâm sàng, Bệnh viện K, hạt nano vàng được tổng hợp đầu tiên từ thế kỉ 19 bởi nhà vật lí Faraday. Các hạt nano, theo tiêu chuẩn của American Society for Testing and Materials (ASTM), là những hạt có kích thước ở giới hạn nano (nanoscale dimensions) từ 1nm (nanomet) đến 100 nm được sản xuất từ vàng nguyên chất. Vàng nguyên chất lại có tính trơ, rất khó bị đào thải ra khỏi cơ thể nên người uống nano vàng với một khối lượng lớn trong thời gian ngắn rất dễ dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.
Tại Việt Nam, nano vàng không có tên trong danh mục thuốc điều trị ung thư. Việc sử dụng hạt nano vàng tự do để điều trị ung thư là không có cơ sở khoa học thuyết phục, tích lũy hạt nano vàng ở các cơ quan quan trọng của cơ thể có thể gây ra các độc tích cấp tính và mạn tính gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.
Làm rõ thêm thông tin này, PGS.TS Lê Văn Quảng nhấn mạnh, việc nghiên cứu tác dụng trên tế bào ung thư bằng kháng thể đơn dòng gắn hạt nano vàng mới được thử nghiệm trong ống nghiệm và tiêm trên động vật, chưa có nghiên cứu trên người bệnh ung thư.
Sau khi được đưa vào cơ thể, các hạt nano vàng sẽ thâm nhập và tích lũy vào các mô như lách, gan, thận, não, tinh hoàn… Trong các nghiên cứu cũng ghi nhận độc tính của hạt nano vàng trên cơ thể động vật do đó chưa thể xác định được nano vàng là một liều điều trị hiệu quả.
Ông Quảng chia sẻ thêm, để có thể đưa ra một phương pháp điều trị hay một loại thuốc mới cần có một quá trình nghiên cứu đúng tiêu chuẩn, đúng phương pháp, trải qua đầy đủ các bước, trong ống nghiệm, trên động vật và trên người trước khi sử dụng. Những phương pháp này trước khi được nghiên cứu trên người cần phải có các bằng chứng đầy đủ về tính hiệu quả, độc tính và liều dùng trên động vật.
Theo đó, các bác sĩ mong muốn người bệnh tin tưởng vào những phương pháp điều trị ung thư chính thống như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị trúng đích, điều trị sinh học, điều trị miễn dịch. Việc điều trị khỏi ung thư phụ thuộc nhiều vào từng loại ung thư cũng như giai đoạn của bệnh, nếu được chẩn đoán và điều trị sớm thì khả năng thành công càng cao.
